Thứ Bảy, 2 tháng 11, 2013

Đa canh ở “10C” Lộc Thành

VĂN VIỆT
Tận dụng mọi điều kiện và lợi thế của từng khoảnh đất vườn, thôn 10C (còn gọi là làng người Mông) ở xã Lộc Thành huyện Bảo Lâm đã từng bước  nâng  cao hiệu quả kinh tế trong việc đa canh cây trồng, từ đó giảm đáng kể số hộ nghèo qua mỗi năm.  

Sau gần mười tám năm lập nghiệp, người Mông gốc di cư từ miền núi phía Bắc đã ổn định và phát triển cuộc sống no ấm trên thôn 10C, xã Lộc Thành huyện Bảo Lâm của Lâm Đồng đến ngày nay. Bí thư Chi bộ thôn 10C, Thào Hùng Khải là người Mông đâu tiên vào đây lập làng và cũng là người tiên phong sản xuất đa canh cây trồng, kể rằng ở bản quê miền núi phía Bắc, người Mông chỉ trồng tỉa cây bắp nên đến đất Lâm Đồng thời gian đầu cũng chỉ quen làm độc canh cây bắp. Để đắp đổi đủ cái ăn hàng ngày, người Mông phải tìm việc làm thuê quanh vùng như hái trà, hái cà phê, đào hố xuống giống trà, giống cà phê…Lúc đó đâu nghĩ rằng làm thuê đã có thu nhập hàng tháng, người Mông còn được trực tiếp hàng ngày học cách thức trồng chè, trồng cà phê của những người chủ đất địa phương hết lòng chỉ dẫn. Vừa học vừa thực hành, lần lượt những khoảnh vườn của hộ gia đình Người Mông đã trồng thành những luống trà, luống cà phê bám rễ xanh cành tươi tốt. Năm 1997, hộ gia đình Thào Hùng Khải là một trong những hộ gia đình có 2,5 ha cà phê thu hoạch sớm nhất của thôn, đạt sản lượng hơn 2,2 tấn nhân/ha. Sau đó cả thôn nhân rộng kinh nghiệm trồng cây cà phê và kết quả đến nay đã thâm canh hơn 200 ha với sản lượng bình quân mỗi năm đạt 2,5 tấn nhân/ha. Tương tự cây chè hạt và chè cành cũng được người Mông học hỏi kỹ thuật từ người dân địa phương và trồng thành công đến nay khoảng 170 ha, sản lượng chè tươi mỗi năm đạt khoảng 7,5 tấn/ha.
Bên cạnh 2,5ha cà phê, Bí thư thôn, Thào Hùng Khải đã xây dựng mô hình nông nghiệp khép kín trong gia đình đều có thu hoạch hàng năm gồm 7 sào chè, 6 sào trồng cỏ chăn nuôi bò, 2 sào măng tre, 2 sào ao nuôi cá trắm, rô phi, chép, mè…Tích lũy từ những nguồn thu đa canh này, gia đình Bí thư Khải vừa xây dựng căn nhà cấp 4 rộng 140 mét vuông, tổng kinh phí khoảng 150 triệu đồng. Nhưng đây chưa phải căn nhà xây lớn nhất ở làng Mông hiện thời mà đó là căn nhà xây của hộ gia đình Lý Hữu Thanh trong thôn với tổng kinh phí hơn 200triệu đồng. Gia đình ông Thanh đa canh gần 3 ha cà phê, chè, sầu riêng và ao cá. Sản xuất đa canh giỏi ở làng Mông không chỉ có người Mông mà ngày càng có thêm nhiều hộ gia đình các dân tộc anh em đến định cư sau này. Đó là hộ Hoàng Văn Cấm (người Nùng) sản xuất chè và cà phê với gần 3 ha; hộ K’Ghíp ( người bản địa  Tây Nguyên) với gần 1 ha chè và cà phê; hộ Hoàng Văn Viếng (người Kinh) với 3ha cà phê, 5 sào chè, 1 sào ao cá, 2 sào măng tre…
    
Đến nay thôn 10C có tất cả 174 hộ dân, trong đó có 40 hộ người Mông lập làng đầu tiên. Số hộ còn lại gồm các dân tộc anh em người Kinh, K’Ho,  Chill, Tày, Nùng, Dao, Hoa. Hộ có diện tích chè, cà phê nhiều nhất khoảng 4ha; ít nhất là 5 sào. Những năm gần đây bà con trong thôn còn mở rộng diện tích măng tre và diện tích lúa nước ban đầu khoảng gần 1 ha. Măng tre trồng chừng một năm rưởi sau là bắt đầu có thu trong mùa mưa, trung bình hàng tuần thu khoảng 1 tạ măng tươi/sào ( giá thời điểm cuối tháng 6/2010 là 3.000 đồng/kg măng chưa bóc vỏ). Ngoài ra còn có lúa nước trồng ven suối lớn trong thôn với 3vụ/năm, đạt năng suất mỗi vụ bình quân lên đến 4 tấn/ha. 
Sản xuất đa canh có hiệu quả kinh tế, thôn 10C của xã Lộc Thành, Bảo Lâm đã giảm 23 hộ nghèo trong vòng một năm qua. Mới đây bằng nguồn kinh phí nhà  nước đã kéo điện lưới quốc gia từ đường lộ chính về thôn 10C với tổng chiều dài  gần 10km. Đã có hơn 95% số hộ dân trong thôn bắc điện về nhà thắp sáng và sản xuất. Năm nay thôn 10C  phấn đấu hoàn thành các tiêu chí để công nhận là thôn văn hóa cấp xã, từ đó làm điềm xuất phát mời để đăng ký đạt được danh hiệu thôn văn hóa ở các cấp cao hơn. /.
THÁNG 6/2009