Ái VY
Mùa cao điểm du lịch hè đến những ngày đầu thu vừa qua, Đà Lạt đón tiếp nhộn nhịp lữ khách gần xa. Ngành công nghiệp không khói, ngành kinh tế thế mạnh của thành phố này phát thêm tín hiệu khởi sắc. Trong mắt khách du, Đà Lạt thay đổi nhiều, đẹp quyến rũ hơn lên.
Rất mừng cho Đà Lạt có được kết
quả mới sau một mùa du lịch. Nhưng bỗng chợt buồn khi mà những vấp váp vẫn còn
nghe, thấy rải rác xuất hiện, khách du chưa hết bị phiền hà, thậm chí còn rất bất
bình, ca thán.
Chuyện một quày hàng đặc sản dùng
“chiêu thức” hướng dẫn viên miễn phí để bán hàng “siêu đắt” cho du khách là một
ví dụ. Khi biết mình bị lừa, cả đoàn khách đến tìm cô hướng dẫn viên xinh đẹp
ngày hôm trước theo lời hẹn thì hỡi ôi, cô nàng đã “bóng chim tăm cá” đâu rồi. Địa
chỉ, tên tuổi, nhân thân…của cô nàng (nói tiếng Đà Lạt ngọt lịm) tất cả đều là…ngụy
tạo.
Đối xử bằng…bạo lực, mất hết văn
hóa khá rõ là trường hợp bảo vệ “thượng cẳng chân hạ cẳng tay” với du khách ở một
thắng cảnh quốc gia của Đà Lạt. Hậu quả không lớn, nhưng lại xảy ra đường đột;
một vài tờ báo không lỡ cơ hội lẹ làng đưa ngay dòng tin “nóng”, gây “sốc”, hết
sức ngỡ ngàng cho người đọc với một Đà Lạt hiền hòa, thanh lịch và mến khách.
Và sự đã rồi, lãnh đạo của khu du lịch này đã “thốt” lên: Thật đáng tiếc! Thật đáng
tiếc!
Chừng nào những chuyện nhức nhối
như vậy được vĩnh viễn loại trừ ở miền du lịch Đà Lạt? Thiết nghĩ câu trả lời sẽ
không khó, nếu như môi trường văn hóa du lịch được xây dựng một cách bền vững.
Nhiều năm qua, Đà Lạt đã dấy lên
thường xuyên các sinh hoạt về phát huy tính cách người Đà Lạt; nhà nhà, người
người cần thể hiện nét đẹp đặc trưng của công dân xứ sở du lịch trong ứng xử,
tiếp xúc, giao dịch hàng ngày. Nhưng công tâm mà nói việc xây dựng văn hóa du lịch
vẫn tiến triển ở mức ‘’hẹp”, chưa trở thành một phong trào sâu rộng, có hệ thống
từ gia đình đến từng khu vực cộng đồng dân cư, từng công sở nhà nước và toàn
thành phố.
Văn hóa du lịch không ở đâu xa vời
mà cấu thành từ những hành vi cụ thể trong các tiêu chuẩn xây dựng đời sống văn
hóa ở khu dân cư. Một ngôi nhà trang điểm hài hòa, một sân vườn chăm chút những
cụm hoa, phối cảnh một vườn hoa của khu dân cư, và mở rộng ra cho cả thành phố
hoa. Một cử chỉ nền nã, lời nói nhã nhặn, hiếu khách của mỗi công dân Đà Lạt,
và một tinh thần cảnh giác cao, bảo vệ tuyệt đối sự an vui của lữ khách đều là
sự bộc lộ về văn hóa du lịch. Tạo ra ý thức về văn hóa du lịch sẽ sớm kiềm hãm,
dần dần loại trừ những cách kiếm lời bằng bắt chẹt, hành hung du khách như đã
nêu. An tượng về Đà Lạt đối với du khách sẽ đẹp mãi thêm lên. Ngành công nghiệp
du lịch sẽ tiến những bước dài hơn./.
Tháng 9/2004