VĂN VIỆT
(Giải Ba Cuộc thi viết đền ơn đáp nghĩa Lâm Đồng năm 2007)
Cuối
tháng 8 năm 1978, trong một trận chiến ác liệt ở biên giới Tây Nam, bom đạn đã
cướp đi vĩnh viễn đôi mắt của anh; cắt lìa một phần da thịt ở vùng cổ của anh;
làm tỉ tệ thương ở anh đến 91%. Thời hòa bình, anh quyết chí chiến thắng tật
nguyền, xây dựng được một gia đình hạnh phúc, hai người con đầu đã và đang học
đại học. Vâng, anh là Nguyễn Sỹ Toàn ( sinh năm 1957), thương binh ¼, hiện cư
ngụ tại đường Tô Hiến Thành, phường 3, Đà Lạt.
Nhớ
thời “gác bút nghiên”
Một ngày trung tuần tháng 6
năm 2007, tôi gặp anh thương binh Nguyễn Khắc Toàn đang lần dò tự học máy vi
tính nâng cao giành cho người mù trong hội trường khu phố 3, phường 3, Đà Lạt.
Anh Toàn bảo, đã 32 năm rồi mới quay về ngồi vào bàn học, lại bồi hồi cái thời
học sinh phổ thông đầy nhiệt huyết. Ấy là tháng 2/1975, giữa lúc khí thế cuộc
tổng tiến công giải phóng miền Nam bừng dậy hừng hực trong cả nước, học sinh
Nguyễn Sỹ Toàn đã hăng hái “gác bút nghiên” lên đường ra trận. Để lại phía sau
một quãng đời thơ trẻ của miền quê xã Thanh Dương, huyện Thanh Chương, tỉnh
Nghệ An, anh được biên chế huấn luyện ở một đơn vị bộ binh. Hoàn thành ba tháng
quân trường thì chiến dịch Hồ Chí Minh đã toàn thắng, anh Toàn được điều lên
canh giữ ở biên giới Việt - Lào. Nơi đây cũng là địa bàn của tỉnh Nghệ An,
thuộc huyện Quế Phong - nhưng đường về phép thăm quê anh, huyện Thanh Chương-
phải đi bộ hơn bốn ngày ròng rã băng qua hàng chục dãy núi trùng điệp mới tới.
Chưa kịp xuất ngũ thì biên giới Tây Nam chiến tranh nổ ra. Anh Toàn lại hòa vào
những đoàn quân xông pha tuyến lửa tận cùng Tổ Quốc. Bấy giờ là tháng 6/1978.
Kể chuyện chiến đấu, anh
Toàn cười nói thật “nhẹ”: “Đơn vị tôi hầu như ngày nào cũng đánh trận. Hôm nay
đánh sâu vào lãnh thổ Campuchia rồi hôm sau rút ngược lại biên giới về nước.
Hôm sau nữa lại vào trận như ngày hôm trước. Và cứ thế đến một ngày tôi bị
trúng hỏa lực từ phía bên kia chiến tuyến, phải giã từ trận địa … ” Hôm đó là
ngày 27.8.1978, chiến dịch lớn được mở với cấp sư đoàn. Anh Toàn là pháo thủ
của khẩu đội pháo 60 ly. Đánh đến ngày thứ 2 thì anh Toàn bị thương. Một chùm
mảnh đạn DKJ tỏa ra hình nón, găm vào phần mặt, phần cổ của anh. Anh ngã xuống
bất tỉnh. Rất may anh cũng được kịp được đồng đội cõng trên lưng rút về hậu cứ.
Sau khoảng 7 tháng điều trị các bệnh viện ở TPHCM, Hà Nội, anh xuất viện và
chuyển về các trại điều dưỡng thương binh trong nước với đôi mắt “giữ lại” 3
mảnh đạn, bị mù vĩnh viễn.
“Truyền
lửa” cho con vào đại học
Thương
tật nặng, không được trở lại chiến trường, không còn nhìn thấy ánh sáng
nữa…khiến những ngày tháng của anh thật khủng hoảng, suy sụp. Có lúc ở bệnh
viện anh van nài bác sĩ cho những liều thuốc ngủ cho dễ dỗ giấc (?!). Rồi cuộc
sống đời thường phía trước ư ? Sao mà mờ mịt ?. May thay, khi chuyển đến các
trại thương binh, sống và sinh hoạt cùng với đồng đội thương binh chia ngọt, xẻ
bùi, anh đã tiếp thêm tinh thần, nghị lực để giữ lấy nụ cười đi tiếp hành trình
cựu chiến binh của mình trong cuộc đời thường.
Năm
1983, cuộc sống anh Toàn sang trang mới. Anh lấy vợ là một thôn nữ cách nhà anh
ở quê một…giậu mồng tơi. Người con gái trong trắng, lành lặn, nhỏ hơn anh hai
tuổi, đã nguyện gắn trọn cuộc đời tình thương yêu của mình với anh. Và 3 đứa
con thân yêu của vợ chồng anh lần lượt chào đời. Cả gia đình anh chuyển lên Đà
Lạt sinh sống vào năm 1997 - khi anh an dưỡng ở Trại thương binh Phú Hội, Lâm Đồng.
Chính quyền thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng đã ghi nhận công lao của anh, cấp
diện tích đất gần 80 mét vuông và xây cho anh căn nhà tình nghĩa rộng 32 mét
vuông. Cuộc sống thật đẹp, thật tràn đầy ý nghĩa khi sự chung thủy, tảo tần của
vợ anh, đã cùng anh nuôi dạy 3 đứa con trưởng thành. Năm ngoái – năm 2006, đứa
con trai lớn của anh là Nguyễn Sĩ Đức ( sinh năm 1983) đã tốt nghiệp Đại học
Thể dục thể thao TPHCM, được tiếp nhận vào giảng dạy ở Trường Trung học Phổ
thông Đống Đa, Đà Lạt. Đứa con gái tiếp theo tên là Nguyễn Hoài Bão ( sinh năm
1985), đang học năm cuối Trường Đại học Sư phạm TPHCM. Đứa con gái sau cùng tên
là Nguyễn Thị Thanh Huyền ( sinh năm 1992), năm nay học lên lớp 10 - là học
sinh giỏi 9 năm học liền ở cấp I và cấp II.
Tiền
ở đâu mà anh nuôi con học lên cao vậy ? Anh Toàn nói rằng, điều quan trọng là
biết dành dụm chi tiêu và động viên, “tiếp lửa” cho sự học của con mình. Bên
cạnh chế độ học bỗng của con thương binh, toàn bộ tiền lương thương binh, các
phụ cấp khác ( hiện gần 2 triệu đồng/tháng), anh dành toàn bộ chi phí khác cho
con đi học.
Vợ anh làm hộ lý ở Bệnh viện Lâm Đồng, tranh thủ chăn nuôi có thêm
thu nhập đủ để ăn uống cơm mắm hàng ngày ở nhà. Tiếp tục thể hiện chí vượt khó,
khuất phục khó khăn để học hành, nêu gương với con, năm ngoái anh được tổ chức
lao động thương binh xã hội của Đà Lạt, Lâm Đồng cử đi học 6 tháng lớp chữ nổi,
nghề massage, sử dụng vi tính cho người mù ở Nha Trang. Anh Toàn đã xuất sắc
hoàn thành khóa học và hiện đang lên “phương án” dạy lại cho người mù Đà Lạt.
Chào ra về, tôi chúc anh thật nhiều sức khỏe. Anh Toàn lại cười tươi và hy vọng
được gặp lại tôi trong ngày “khai giảng” các lớp học cho người mù ở phường 3,
Đà Lạt do anh sáng lập.
Tháng 7/2007
