Cà phê vàng xứ ngàn hoa

Văn Việt • 24/08/2025 05:08

Cà phê vàng bourbon quý hiếm đã được TS Phạm S (nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng) cùng các cộng sự nghiên cứu, chuyển giao và bước đầu nhân rộng trên địa bàn xứ ngàn hoa, mở ra cơ hội mới đánh thức tiềm năng thương mại nội địa và xuất khẩu.

Thương hiệu Cà phê Voido, xã Hiệp Thạnh ưu tiên chế biến cà phê vàng bourbon trong chiến lược thương mại lâu dài

Nghiên cứu, bảo tồn nguồn gien cà phê vàng

Các tài liệu khoa học quốc tế đã ghi nhận cà phê vàng bourbon là giống chọn lọc và phát triển tự nhiên từ loài cà phê chè arabia, được người Pháp đưa qua vùng Cầu Đất, phường Xuân Trường - Đà Lạt trồng từ hơn 100 năm trước. Đây là giống cà phê thu hoạch trái màu vàng, mùi hương đắng nhẹ, chua thanh và ngọt lành tự nhiên của hương hoa, thảo mộc xứ cao nguyên ngàn hoa. Qua từng giai đoạn lịch sử biến động của thị trường cạnh tranh khắc nghiệt, việc canh tác cà phê vàng bourbon dần bị “bỏ lại phía sau” so với các giống cà phê chè, cà phê vối cùng sinh trưởng trên độ cao từ 1.000 - 1.600 m so với mặt biển.

Nhận thấy giá trị của cà phê vàng bourbon, TS Phạm S sau gần 20 năm truy tìm, chọn lọc các cây sống sót tại khu vực Cầu Đất, phường Xuân Trường - Đà Lạt đã nghiên cứu bảo tồn nguồn gien, sau đó hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân nhân giống thành công, mở rộng diện tích vùng trồng đến nay khoảng 15 ha. Từ các nguồn giống cà phê vàng bourbon được TS Phạm S chọn tạo, ngày càng nhiều nông hộ các vùng nông nghiệp phụ cận của phường Xuân Trường - Đà Lạt tiếp nhận về chuyển đổi cây trồng chuyên canh hoặc xen canh với các loại cây ăn trái lâu năm. Trong đó có nông hộ chuyển đổi cùng lúc đến 1.000 cây, hiện đang bước sang năm tuổi thứ 4, thứ 5, đạt sản lượng và doanh thu đáng khích lệ.

Nông hộ Đỗ Trọng Hiền ở Cầu Đất, phường Xuân Trường - Đà Lạt chia sẻ, từ hội thảo khoa học của tỉnh Lâm Đồng do TS Phạm S chủ trì khoảng 20 năm trước, nhiều nông hộ địa phương được chuyển giao nguồn giống cà phê vàng bourbon tái canh trên khu vườn của mình. Đến nay, cà phê vàng bourbon ở Cầu Đất, phường Xuân Trường - Đà Lạt phát triển khá “ưu tú”, hiệu quả sinh trưởng đồng đều, đạt năng suất trên dưới 4 tấn cà phê nhân/ha, chênh lệch sản lượng thu hoạch 2 mùa kế tiếp chỉ khoảng 5 - 10%. 

Đáng nói, trong khoảng thời gian 10 năm về trước, cà phê vàng bourbon tại nông trại Pacamara của ông Nguyễn Văn Sơn, ở phường Cam Ly - Đà Lạt đã được Hiệp hội Cà phê đặc sản Hoa Kỳ đánh giá, cấp chứng nhận cà phê đặc sản của thế giới. Những năm sau này, bằng phương pháp ghép chồi, cành, nông trại Pacamara nhân rộng hàng ngàn cây cà phê vàng bourbon sinh trưởng khá mạnh mẽ trong vùng sinh thái độ cao 1.400 m so với mặt biển.

Tiềm năng thương mại

Ở khâu thương mại, anh Hồ Thái Dũng - Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ cà phê Đất Đỏ, xã Hiệp Thạnh (thương hiệu Cà phê Voido) đã sơ chế, chế biến cà phê vàng bourbon từ đầu năm 2025 đến nay, được khách hàng truyền thống và khách hàng kết nối mới đánh giá rất khả quan. Theo đó, với hương vị “tổng hòa” của các loại cây trái, thảo mộc thiên nhiên thông qua dây chuyền máy móc, kỹ thuật khép kín, cà phê vàng bourbon rang, xay thương hiệu Cà phê Voido đã tiêu thụ khá nhanh ngay sau khi “ra mắt” thị trường. Đến thời điểm hạ tuần tháng 8/2025, giá cà phê vàng bourbon rang, xay ở đây được khách hàng hài lòng với giá cao hơn 3 - 4 lần cà phê robusta; 2 - 2,5 lần các giống cà phê khác cùng loài arabica.

“Sau 12 năm hình thành và phát triển, Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại - Dịch vụ cà phê Đất Đỏ đạt công suất 300 tấn cà phê rang, xay/năm, cung cấp cho thị trường đa dạng các dòng sản phẩm cà phê pha máy, pha phin và pha thủ công. Trong đó, chiếm đáng kể sản lượng các loại cà phê arabica nói chung, cà phê vàng bourbon nói riêng. Đây là các giống cà phê đã được Tập đoàn Cà phê Starbucks của Hoa Kỳ đánh giá chất lượng hoàn hảo, vị chua dịu nhẹ, phù hợp nhu cầu phổ biến của khách hàng trên thế giới”, Giám đốc Hồ Thái Dũng chia sẻ.

Bởi vậy, trong chiến lược tăng trưởng thương mại 20 - 30% trong mỗi năm, thương hiệu Cà phê Voido Lâm Đồng ưu tiên thu mua phần lớn sản lượng cà phê vàng bourbon để chế biến, cung cấp các dòng sản phẩm rang, xay đáp ứng thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

THÁNG 8.2025