ÁI
VY
Họ
là những người “ra riêng” tự lập trên đất Lâm Hà từ hai mươi năm trở về trước.
Và nhìn lại trong khoảng thời gian hai mươi năm về sau họ đã bứt phá trong khát
vọng giàu có của mình.
*NHỮNG MÙA “QUẢ NGỌT”
ẢNH: K’Tăm và con: “Lâm Hà có
dòng sông Đạ Đờn tưới mát quanh năm cho cây trồng”
Đang
thời điểm bận bịu với cà phê, K’Tăm, 39
tuổi, thôn trưởng thôn R’Lơm ( Đạ Đờn, Lâm Hà) phải dành thời gian nghỉ trưa để
trò chuyện với tôi : “Bây giờ đã hết cảnh chạy gạo hàng tháng rồi. Nhưng nhu
cầu cuộc sống mới đâu cho phép mình thỏa mãn…” Tiếp lời chồng, K’Dêm nói “Năm
nay chắc mình đạt được 10 tấn cà phê nhân...” K’Dêm nhỏ hơn chồng 3 tuổi. Họ
đều là người Cơ Ho, được sinh ra ở buôn làng R’Lơm. Nay họ đã có 3 mặt con. Con
gái đầu vừa bước qua năm thứ I hệ Đại học y khoa của Học viện Quân y Việt Nam.
Con gái thứ hai năm nay lên lớp 11 và
con gái út ( họ bảo thôi không sinh nữa) năm nay lên lớp I. Năm 1988, K’Tăm -
K’Dêm thành vợ thành chồng. Họ “ra riêng” với một sào rưỡi đất đồi trồng bắp,
trồng màu, rồi quyết chí làm giàu từ buôn làng mình. Kiên trì cách thức lấy
ngắn nuôi dài, hộ K’Tăm đã chuyển dần từ cây màu sang cây công nghiệp ( cà phê)
khá hiệu quả. Hàng năm có dư được bao nhiêu, K’Tăm đầu tư mở rộng diện tích đất
sản xuất bấy nhiêu. Mới năm ngoái đây, “tậu” thêm được 1,5 mẫu cà phê đang kỳ
thu hoạch, K’Tăm nâng tổng tài sản của gia đình mình lên đến 3,6 mẫu cà phê.
Riêng bất động sản hiện có gồm cỗ máy cày, cỗ xe máy, tivi, mấy máy điện thoại,
5 con bò thịt…
K’Tăm
bảo rằng đất R’Lơm thật tốt tươi, lại có dòng sông Đạ Đờn quanh năm tưới mát
cho cây trồng. Những ai thủy chung với đất R’Lơm thì việc làm giàu không
khó. Là thôn trưởng thôn R’Lơm với 480
hộ dân, K’Tăm thường hay vận động bà con hãy “tận tâm” với đất nhiều hơn. Nay
thì trong thôn không chỉ vĩnh viễn xóa đói mà còn tăng nhanh số hộ giàu. Rất
nhiều hộ đồng bào thiểu số Cơ Ho, Chill, Mạ…trong thôn năm ngoái thu trên dưới
10 tấn cà phê nhân. Chắc chắn mùa cà phê năm nay phải gần 20 hộ trong thôn
thuộc danh sách “trên dưới 10 tấn cà phê nhân”. Cả thôn R’Lơm hiện 100% hộ dân
có xe máy, tivi.. Hơn 40% hộ có phương tiện máy cày, máy bơm, máy xới…vận hành
cho sản xuất. Vùng đất buôn làng R’Lơm heo hút ngày xưa; nay đã “ngọt ngào”
những mùa trĩu quả.
*KHÔNG
SỢ KHÓ, SỢ KHỔ…
*ẢNH:Anh Cao Hồng Anh và vợ: “Giữ được giá cà phê nhân mỗi ký 20 ngàn đồng
trở lên thì không lâu nữa cả xã Phú Sơn là xã tỷ phú”
Sau
giải phóng, anh Cao Hồng Anh ( sinh năm 1959 tại Đà Lạt) theo cha mẹ xuống đất
Phú Sơn, Lâm Hà để trồng cà phê. Rồi lập
gia đình riêng được cha mẹ cho “hồi môn” 3 sào cà phê. Hơn 20 năm sau, vợ chồng
anh đã tạo dựng nên 3 ha cà phê với năng suất không hề thua kém láng giềng:
trên dưới 10 tấn cà phê/vụ. Đất đã “trả công” xứng đáng cho vợ chồng anh với 3
đứa con đang học hành tiến tới ở cấp phổ thông và cao đẳng.
Vợ anh - chị Nguyễn
Thị Lan ( sinh năm 1963 tại Phú Sơn) được tín nhiệm bầu làm chi hội trưởng phụ
nữ ở thôn đã 20 năm, được nhận nhiều khen thưởng từ cấp xã đến cấp huyện, tỉnh
và cấp trung ương. Vợ chồng anh với mong ước chung: “Cứ giữ giá mỗi ký cà phê
nhân 20 ngàn đồng trở lên là không lâu nữa cả xã Phú Sơn là xã tỷ phú !”
*ẢNH: Vợ chồng Trần Việt Tuấn và Nguyễn Thị Phương: “Đất Lâm Hà đẹp quá”!
Ở
một làng cách trung tâm xã Phú Sơn chừng 3 cây số, tôi đã gặp hai vợ chồng là
“dân ngụ cư” khá ăn nên làm ra. Chồng là Trần Việt Tuấn ( sinh năm 1966) và vợ
là Nguyễn Thị Phương ( sinh năm 1968). Cả hai đều là “đồng hương” vùng đồng
bằng miền Trung lên Lâm Hà làm thuê hai mươi năm về trước. Hai người gặp duyên
thành vợ thành chồng. Rồi thấy đất đẹp quá, cả hai quyết chí định cư làm giàu.
Không tiếc mồ hôi khó nhọc, họ quần quật với đất. Nay- sau hai mươi năm, họ đã
có tài sản cả tỷ đồng.
Đó là 01 căn nhà xây đầy đủ tiện nghi cả trăm mét vuông.
01 thửa đất rộng 1, 5 ha cà phê với năng suất “chiến đấu”: trên dưới 6 tấn/ha.
Đặc biệt họ tạo ra “3 công dân mới” của Lâm Đồng. Đứa nhỏ nhất đang học lớp 7.
Đứa lớn hơn học lớp 10 và đứa lớn nhất học lớp 12.
*VƯỢT
NGHỊCH CẢNH LÀM GIÀU
*ẢNH:Cháu Trần Thị Kim Loan (15 tuổi, bên trái): “Chị em cháu sẽ cùng mẹ
tiếp tục đầu tư cho vườn cà phê hơn 1 ha của mình ”
Cháu
Trần Thị Kim Loan, năm nay mới 15 tuổi nhưng từ lâu đã nuôi khát vọng vượt lên
nghịch cảnh để làm giàu trên đất Lâm Hà. Loan là đứa con út trong gia đình có 5
anh chị em. Mồ côi cha cách đây 10 năm - lúc người chị lớn trong gia đình mới
15 tuổi. Nén nỗi đau vào trong lòng, 5 chị em cùng người mẹ (sinh 1946) mua nợ
hơn 1 ha đất của người xóm giềng tốt bụng bán cho. Sau mười năm từ bàn tay
trắng, bất kể nắng mưa, 5 chị em cháu Loan cùng mẹ đã trả hết nợ nần; xây một
“căn nhà mơ ước” gần 40 mét vuông; nuôi 3 con bò; sắm chiếc xe máy.
Cháu Loan
nói: “Mùa cà phê năm nay, gia đình cháu chắc thu được khoảng 5, 5 tấn ( tương
đương vụ mùa năm ngoái). Tiếp tục sửa sang căn nhà và đầu tư nhiều hơn cho vườn
cà phê…”
Những
ghi nhận ở trên cũng chỉ là những điểm sáng giữa một vùng sáng. Chung quy
ở khát vọng “hai mươi”ấy được “bay cao, bay xa” bởi nhờ những luồng
gió, những luồng sinh khí đổi mới luôn
ngập tràn trên khắp mọi nẻo đường quê ở Lâm Hà./.