Ghi
chép VĂN VIỆT
Khi Tây Nguyên “chuyển dịch” sang
mùa khô cũng là thời điểm tết đến, xuân về. Những cánh rừng cà phê sau một vụ
mùa oằn mình dâng tặng cho người trồng những “quả ngọt” rồi cũng cần phải “ngả
lưng ngơi nghỉ” cho ngày khai hoa, nở nhụy. RIC, một chế phẩm bản quyền của Đà
Lạt đã và đang trở thành “người điều dưỡng” tận tâm, tận lực để nhanh chóng hồi
phục “sức khỏe” cho cà phê sau một năm “thai nghén, vượt cạn”…
RIC (tên viết tắt từ 3 chữ tiếng Anh “ Roots
innovation coffee”, phỏng dịch là “tạo rễ mới cho cà phê ”, một chế phẩm được sản
xuất tại Đà Lạt, nhà máy tọa lạc dưới con dốc của đường phố Yết Kiêu, diện tích
rộng khoảng 2.500m2. Hôm cuối năm 2013, trong một hội trường rộng lớn và ấm
cúng của Khách sạn Sài Gòn – Đà Lạt, hàng trăm khách hàng là đại lý, là người sử
dụng RIC gắn bó ở vùng Tây Nguyên…đã có thêm một năm tổng kết sôi nổi, phấn khởi
với phương châm tiếp tục được khẳng định: “ Chất lượng của RIC, lợi ích nhà nông”.
Với RIC, trong số đại lý, khách hàng đại diện ở đây có nhiều người đã sử dụng từ
những ngày đầu thử nghiệm ( năm 2006) và cũng không ít người mới “làm quen”
trong năm 2013 đã bộc lộ sự “kết nối” lâu dài. Đến dự, ông Lại Thế Hưng, Chi cục
trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng đã dành nhiều lời động viên, khen tặng
: “ Năm 2013 tiếp tục cho thấy sự góp mặt hiệu quả của RIC trong đa dạng sản phẩm
thuốc bảo vệ thực vật nói chung và thuốc bảo vệ và phát triển theo hướng bền vững
đối với cây cà phê Lâm Đồng nói riêng. ”
+trong+mot+buoi+chuc+mung+su+phat+trien+cua+RIC.JPG)
Ông Nguyễn Văn Chương, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ
kỹ thuật Khoa Đăng, Đà Lạt ( đơn vị sản xuất RIC) nhớ lại mùa hè năm 2006, dịch
hại ve sầu tấn công hầu hết trên các vùng cà phê trọng điểm của Lâm Đồng, đã đặt
ra những thách thức đối với cơ quan bảo vệ thực vật Lâm Đồng trong việc áp dụng
các biện pháp phòng trừ sao cho vừa kích thích được cây cà phê sinh trưởng, vừa
“giữ gìn” được độ hấp thu dinh dưỡng của đất. Với thực lực vốn liếng khoa học của
mình và kinh nghiệm nhiều năm sản xuất các chế phẩm phát triển mạnh bộ rễ cho
nhiều loài cây hoa Đà Lạt, Công ty Khoa Đăng đã mạnh dạn đăng ký và được Chi cục
Bảo vệ thực vật Lâm Đồng chấp thuận cho thực hành các chế phẩm mới để trực tiếp
“tuyên chiến” với ve sầu trên 5.000m2 cà
phê vối tại xã Đinh Trang Hòa, huyện Di Linh.
“ Công ty dành ra khá nhiều ngày tháng để nghiên cứu
và xác định rằng ve sầu là một loài côn trùng gây hại nghiêm trọng cho cây cà
phê, nhưng việc phòng trừ và tận diệt chúng thì hoàn toàn không đơn giản. Ve sầu
thường chui sâu xuống đất để đẻ trứng hàng loạt rồi nở rất nhanh thành từng đàn
ấu trùng cắn phá bộ rễ khiến cây cà phê bị vàng lá, giảm sút khả năng ra hoa, đậu
quả; thậm chí nhiều thửa vườn cà phê đã phải chết khô…” – Giám đốc Chương kể lại.
Theo đó, nguyên nhân phát sinh ve sầu là do môi trường đất lạm dụng quá nhiều
chế phẩm hóa học và phân bón vô cơ, đã không “trừ khử” hết ve sầu, ngược lại
còn tiêu diệt quá nhiều loài thiên địch của ve sầu như kiến, ong, nhện…Từ những
cơ sở thu thập được từ thực địa như vậy, Công ty Khoa Đăng, Đà Lạt quyết định chọn
giải pháp tác động chất sinh học tạo “cây khỏe, rễ nhiều” để “đề kháng” lại với
ve sầu; tạo môi trường đất mới để “xua đuổi” ấu trùng ve sầu ra khỏi vùng rễ
sinh trưởng của cây cà phê...Ý tưởng này đã khai sinh tên chế phẩm RIC của công
ty như đã nói trên.
Năm 2007 –
năm chính thức trình diễn “sắc màu” chế phẩm RIC trên cây cà phê Đinh Trang
Hòa, Di Linh của Công ty Khoa Đăng, Đà Lạt đã tạo những “đáp số” bất ngờ lớn đối
với nông dân quanh vùng: năng suất cà phê thu hoạch tăng lên hơn 25% vì vùng rễ
của cà phê trở thành vùng “đất dữ” cho ve sầu. Cũng trong năm này, quy trình tạo
rễ mới cho cây cà phê từ chế phẩm RIC của Khoa Đăng, Đà Lạt đã được Sở Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng chính thức cho phép áp dụng trên địa
bàn cà phê của tỉnh. Tin vui liền sau đó cũng đến: Cục Sở hữu trí tuệ ( Bộ Khoa
học và Công nghệ) cấp bản quyền chế phẩm RIC cho Công ty TNHH Khoa Đăng, Đà Lạt.
Tiếp theo trong năm 2008, Khoa Đăng mở rộng vùng thực nghiệm RIC trên cây cà
phê Bắc Tây Nguyên, Tây Bắc Bộ, Đông Nam Bộ…đã đem lại với một vụ mùa bội thu
vượt trội. Và không lâu sau đó, được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn qua
tổ chức khảo sát, đối chứng với các vùng cà phê trong nước, đã chính thức đưa chế
phẩm RIC vào danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng trên toàn quốc.
Được xác lập bản quyền RIC Đà Lạt, Công ty Khoa Đăng
đưa ra các kênh phân phối trên thương trường cạnh tranh bằng chính tác dụng các
“thành tố” trong chế phẩm ghi trên bao bì, nhãn hiệu hàng hóa khi sử dụng. Đến
vùng quê cà phê nào trong nước cũng vậy, cán bộ kỹ thuật của Khoa Đăng luôn ở cùng
với nông dân để hướng dẫn sử dụng từ ngày cây ra hoa, tạo quả thu hoạch rồi mới
chuyển giao ra về. Mắt thấy, tai nghe, được cầm tay sử dụng, được trực tiếp thu
về lợi nhuận tính bằng tiền trên từng hạt cà phê no tròn, săn chắc, nông dân đã
tự phát “tiếp thị” RIC Đà Lạt đến với nông dân và từ đó cứ lan tỏa hàng tháng,
hàng năm theo chiều rộng lẫn chiều sâu đến các vùng miền cà phê trong cả nước.
Tháng 8/2013, Hội đồng Nghiệm thu của Dự án Cạnh
tranh nông nghiệp Lâm Đồng đã công nhận các kết quả “cạnh tranh” của chế phẩm
RIC Đà Lạt tính quân bình trên 1 ha cà phê thuộc 5 mô hình nói trên với các chỉ
số: Tăng trọng lượng rễ cây trung bình 10,5g/cây; giảm 37% tỷ lệ vàng lá; tăng
25% tỷ lệ nở hoa, đậu quả; tăng 10,75% cặp lá mới/cành; tăng năng suất 546,5kg
nhân…
Hành trình mới từ đây đến năm 2020, RIC Đà Lạt được Chi
cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng “tín nhiệm mời” làm “người điều dưỡng” cho cây cà
phê tái canh trên hàng ngàn héc ta với các hình thức ghép cải tạo và trồng mới.
Và đây cũng là tín hiệu mới cho RIC với hành trang “hệ thống quản lý chất lượng
ISO 9001- 14001” trong sản xuất, để từ đó không ngừng nâng cao uy tín, thương
hiệu chế phẩm mà những cán bộ khoa học kỹ thuật của phố hoa Đà Lạt đã đầu tư
nghiên cứu, tạo dựng trong suốt gần 10 năm qua – tính từ lúc mới phôi thai hình
thành./.
THÁNG 01/2014
