VĂN VIỆT
Đến cuối
tháng 7/2017, Lâm Đồng có 8/28 doanh nghiệp toàn quốc được Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn công nhận ứng dụng công nghệ cao. Trong đó có 7 doanh
nghiệp liên kết với nông dân sản xuất hơn 247ha rau, hoa cao cấp,
tọa lạc trên các
vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao được quy hoạch tại các địa bàn Đà Lạt,
Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng. Kết quả này đã hiện thực hóa 3 giai đoạn chỉ
đạo, điều hành chuyên đề phát triển nông nghiệp công nghệ cao của Tỉnh ủy, UBND
tỉnh Lâm Đồng.
Từ phê duyệt
chương trình đến Nghị quyết chuyên đề
Giai
đoạn thập niên đầu năm 2000, việc phát triển những sản phẩm rau, hoa, dâu tây
đặc thù của Đà Lạt và các vùng phụ cận được thể chế hóa bằng Quyết định số 56,
ngày 02/4/2004 phê duyệt Chương trình phát triển nông nghiệp công nghệ cao đến
năm 2010. Theo đó, các mục tiêu hướng đến gồm: nâng cao năng suất và chất lượng
nông sản, xây dựng thương hiệu và tạo lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm rau, hoa,
dâu tây đặc thù Đà Lạt trên thị trường trong và ngoài nước, nhằm tăng giá trị
thu nhập trên một đơn vị diện tích đất. Sau 7 năm đầu tiên đưa chương trình phát
triển nông nghiệp công nghệ cao đến từng hộ sản xuất mô hình điểm, kết quả cuối
năm 2010, doanh thu rau, hoa đạt 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/ha/năm, tăng gần
gấp 4 lần so với trước năm 2004.
Trên cơ sở đánh giá tổng kết thực tiễn sản xuất, ngày
11/5/2011, Tỉnh ủy Lâm Đồng ban hành Nghị quyết chuyên đề số 05 về đẩy mạnh
phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đến năm 2015. Đưa Nghị quyết đi
vào cuộc sống, kết quả giá trị sản xuất ứng dụng công nghệ cao vào cuối năm
2015 đạt gấp 2 lần giá trị sản xuất bình quân toàn tỉnh Lâm Đồng, đặc biệt đã
phát triển 10ha sản xuất giống rau, hoa, cây cảnh, hoa chậu cao cấp…đạt doanh
thu trên 3tỷ đồng/ha/năm.
Đến ngày 11/11/2016, Tỉnh ủy Lâm Đồng ban hành Nghị
quyết số 05 về phát triển nông nghiệp toàn diện, bền vững và hiện đại. Mục tiêu
đến năm 2020 đạt 20% diện tích ứng dụng công nghệ cao, tầm nhìn năm 2025 có ít
nhất 70% diện tích được sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn và bền vững. Sau
đó, UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành kế hoạch thực hiện Nghị quyết 05 của Tỉnh ủy
Lâm Đồng. Trong đó tập trung các giải pháp chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng
theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ,
nhằm giảm diện tích có doanh thu dưới 50 triệu đồng/ha/năm và tăng diện tích
đạt doanh thu 500 triệu đồng/ha/năm.
“Đến nay, Lâm Đồng tập trung thực hiện công tác quy hoạch;
xây dựng cơ chế, chính sách triển khai các chương trình, đề án, dự án thúc đẩy
ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao theo hướng đồng bộ, hiện đại…Cụ thể, diện
tích nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở Lâm Đồng hiện phát triển gần
50.000ha, chiếm hơn 17% tổng diện tích đất sản xuất. Trong đó đáng kể gồm
17.100ha rau và 3.600ha hoa công nghệ cao ở Đà Lạt và các vùng phụ cận, chiếm
tỷ lệ trên tổng diện tích canh tác lần lượt gần 88% và 94%. ”, Sở Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn Lâm Đồng nhận định.
Những vùng
rau, hoa công nghệ cao và 6 bài học kinh nghiệm
Hiện toàn tỉnh Lâm Đồng đã quy hoạch, xây dựng và đang
tiến hành các thủ tục chứng nhận 19 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với
gần 4.000ha. Trong đó gồm 5 vùng sản xuất rau với gần 840ha và 3 vùng sản xuất
hoa với 180ha. Như địa bàn thành phố Đà Lạt có 2 vùng hoa 100ha ở phường 5,
phường 12 và 1 vùng rau 100ha ở xã Xuân Thọ. Hoặc ở địa bàn thôn Lạc Lâm, xã
Lạc Xuân, huyện Đơn Dương với 2 vùng rau 400ha. Còn lại quy hoạch huyện Đức
Trọng 1 vùng rau gần 240ha ở thôn K’Nai, xã Phú Hội và 1 vùng hoa hơn 80ha ở
thôn K’Long, xã Hiệp An; quy hoạch huyện Lạc Dương 1 vùng rau 100ha ở xã Đã
Sar.
Những vùng rau, hoa công nghệ cao được quy hoạch nêu
trên đã và đang trình diễn những mô hình điểm về sử dụng thiết bị, dây chuyền kỹ
thuật hiện đại. Đáng kể công nghệ ghép 100% giống cà chua kháng bệnh héo xanh trồng
đại trà ở 2 huyện Đơn Dương và Đức Trọng, đồng thời nhân rộng kỹ thuật ghép đối
với các loại cây họ cà khác như cà tím, ớt ngọt...
Tiếp theo với sử dụng công nghệ giá thể trồng trọt,
hàng năm 200 vườn ươm Lâm Đồng sản xuất trên 2 tỷ cây giống rau, hoa thương
phẩm và hơn 40ha canh tác ổn định các loại rau ăn lá, rau họ cà cao cấp. Hoặc
công nghệ cảm biến tự động đo nhiệt độ, độ ẩm, cường độ ánh sáng…với tổng diện
tích ứng dụng 50ha rau, hoa và cây đặc sản ở Đà Lạt và vùng phụ cận, đã và đang
tích cực phát huy hiệu quả. “Ngoài ra, Công ty Dalat Hasfarm đã sử dụng các loài
thiên địch nhện bắt mồi Hypro, Amnlyseius sp. tiêu diệt côn trùng gây hại trên
30ha hoa cúc. Và hàng năm, Công ty Huyền thoại Toàn cầu nhập khẩu tuyến trùng
về nhân nuôi trừ ruồi nhuế trên 1,5ha cây hoa tiểu quỳnh ở Lâm Đồng…”, Sở Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng cho biết.
Cũng tính đến thời điểm cuối tháng 7/2017, diện tích
ứng dụng các công nghệ trồng rau, hoa đang phổ biến ở Đà Lạt và các vùng phụ
cận đạt gần 3.800ha nhà kính (trong đó 50ha nhà kính nhập khẩu giá trị hơn 20
tỷ đồng/ha); 710ha nhà lưới; hơn 7.440ha màng phủ nông nghiệp; gần 22.200ha
tưới tự động.
Kết quả khảo sát cho thấy lợi nhuận đối với các loại
rau nhà kính công nghệ cao Lâm Đồng từ 1,6 tỷ đồng đến gần 5 tỷ đồng/ha/năm;
rau nhà lưới “lập đỉnh” hơn 960 triệu đồng/ha/năm. Và hoa nhà kính đạt lợi
nhuận từ 1,6tỷ đồng (hoa cát tường) đến gần 5,5 tỷ đồng/ha/năm ( hoa lily); hoa
nhà lưới ( hồng môn, địa lan) đạt lợi nhuận trung bình gần 2,7 tỷ
đồng/ha/năm.
Đúc kết kinh nghiệm nhân rộng rau, hoa công nghệ cao
đạt giá trị vượt trội vừa nêu, ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn Lâm Đồng nhấn mạnh 6 bài học. Thứ nhất, xác định vai trò
của nhà nước về hỗ trợ vốn, tiêu thụ sản phẩm, định hướng sản xuất. Các doanh
nghiệp, HTX, THT, hộ nông dân chủ động thực hiện. Thứ hai, xây dựng và triển
khai quy hoạch phù hợp với điều kiện sinh thái, lợi thế cạnh tranh của từng địa
phương. Thứ ba, từng địa phương tổ chức sơ kết, đánh giá để chỉ đạo triển khai hiệu
quả với từng giai đoạn phát triển. Thứ tư, phát huy vai trò tiên phong của
doanh nghiệp liên kết nông dân mở rộng quy mô sản xuất, định hướng thị trường,
xây dựng vùng nguyên liệu và phát triển thương hiệu. Thứ năm, tập trung tạo
điều kiện cho trang trại và hộ nông dân gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ
sản phẩm thông qua hợp đồng. Thứ sáu, tranh thủ sự hỗ trợ của Bộ, ngành Trung
ương trong việc định hướng quy hoạch phát triển rau, hoa, tạo điều kiện nhập
khẩu các loại vật tư nông nghiệp đặc thù, ban hành các chính sách ưu đãi nhà
đầu tư nhập khẩu vật tư nhà kính, nhà lưới và trang thiết bị phục vụ sản xuất
nông nghiệp ứng dụng công nghệ trên địa bàn Đà Lạt và các vùng phụ cận.
Từ 6 bài học kinh nghiệm, Sở Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn Lâm Đồng đề xuất mỗi đơn vị hành chính cấp huyện thuộc các tỉnh,
thành trong cả nước cần quy hoạch ít nhất 1 vùng sản xuất rau, hoa công nghệ
cao khoảng 50ha, trong đó xây dựng 1 mô hình ứng dụng đồng bộ dây chuyền, thiết
bị canh tác hiện đại với diện tích 0,5- 1ha để tổ chức hội thảo đầu bờ, thu hút
đầu tư, từng bước chuyển giao quy trình và nhân rộng trên địa bàn .../.
THÁNG 8/2017