VĂN VIỆT
Chặt chẽ liên kết ngang và liên kết dọc
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng,
một trong những chính sách thúc đẩy phát triển rau, hoa công nghệ cao ở Lâm
Đồng đang được tập trung nhân rộng là tổ chức sản xuất, phát triển các mối liên
kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm giữa hộ nông dân với tổ chức khoa học, doanh
nghiệp, HTX.
Cụ thể, UBND tỉnh Lâm Đồng đã và đang triển khai quy hoạch
8 khu sản xuất rau, hoa công nghệ cao với tổng diện tích gần 2.140ha. Trong đó 3
khu nông nghiệp công nghệ cao có diện tích từ 346ha đến 500ha ở xã Đạ Sar, xã
Đạ Nhim, huyện Lạc Dương và xã Tu Tra, huyện Đơn Dương; còn lại 5 khu nông
nghiệp công nghệ cao với diện tích từ 100ha đến 300ha ở xã Phú Hội, huyện Đức
Trọng và xã Gia Lâm, huyện Lâm Hà và xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương. Bên cạnh đó,
UBND tỉnh Lâm Đồng còn quy hoạch 5 vùng sản xuất 837ha rau và 3 vùng sản xuất
180ha hoa công nghệ cao ở các địa bàn Đà Lạt, Đơn Dương, Đức Trọng và Lạc
Dương.
Tính trong giai đoạn 6 năm qua, tỉnh Lâm Đồng đã đầu
tư 22.757 tỷ đồng thực hiện chương trình nông nghiệp công nghệ cao, gồm vốn huy
động nhân dân chiếm gần 65%, vốn huy động doanh nghiệp chiếm gần 27%, còn lại
vốn tín dụng hơn 7% và vốn đầu tư từ ngân sách hơn 1%.
Đặc biệt hàng năm, UBND tỉnh Lâm Đồng bố trí nguồn vốn
thích hợp hỗ trợ nông hộ sản xuất đạt chuẩn VietGAP; nâng cấp nhà xưởng chế
biến nông sản đảm bảo an toàn thực phẩm; tổ chức xúc tiến thương mại, đóng gói
sản phẩm, chứng nhận HACCAP, ISO. Đến nay, toàn tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng 54
chuỗi liên kết giá trị sản phẩm, trong đó riêng rau có 30 chuỗi với hơn 1.560
nông hộ sản xuất gần 2.600ha đạt sản lượng khoảng 272.000 tấn/năm. Và 3 chuỗi
hoa với gần 118 hộ sản xuất gần 200ha, sản lượng gần 140 triệu cành/năm.
Tại một diễn đàn phát triển HTX nông nghiệp toàn quốc
theo luật mới vừa qua, hoạt động của HTX Anh Đào Đà Lạt một lần nữa minh chứng
tiêu biểu ở hình thức chuỗi liên kết ngang và liên kết dọc cần được nhân rộng
mô hình trong tỉnh Lâm Đồng nói riêng, trong nước nói chung. Giám đốc HTX Anh
Đào Đà Lạt Nguyễn Công Thừa chia sẻ: “ Gần 15 năm hoạt động, HTX Anh Đào chúng
tôi luôn tuân thủ hợp đồng liên kết chuỗi sản xuất các loại rau với hộ nông dân
thành viên và ngoài thành viên (liên kết ngang). Đó là theo kế hoạch HTX, các nông
hộ liên kết chủ động sản xuất trên diện tích đất của mình đúng quy trình
VietGAP, có kỹ thuật viên giám sát. HTX cung ứng nguồn giống, vật tư nông
nghiệp và bao tiêu toàn bộ sản phẩm thu hoạch của nông hộ liên kết. Mỗi sản
phẩm thu hoạch của nông hộ tập kết ở kho HTX đều đánh dấu mã lô phân biệt và thuận
tiện cho việc xác định nguồn gốc. Lợi nhuận HTX chia đều các hộ thành viên theo
tỷ lệ vốn góp và mức sử dụng dịch vụ…Riêng nông hộ ngoài thành viên được HTX
bao tiêu sản phẩm theo giá thỏa thuận trước khi sản xuất hoặc cao hơn 10% giá
thị trường thời điểm thu hoạch…”
Đồng thời HTX Anh Đào Đà Lạt duy trì và thực
hiện chặt chẽ hợp đồng liên kết dọc với hệ thống siêu thị, các doanh nghiệp
phân phối rau trong nước và xuất khẩu. Cơ chế thực hiện liên kết dọc ở đây ràng
buộc doanh nghiệp, hệ thống siêu thị cùng tổ chức thị trường tiêu thụ, hỗ trợ
đầu tư, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất. Về phía HTX Anh Đào Đà Lạt có trách nhiệm
tăng cường mối liên kết ngang với nông hộ như vừa nêu.
Kết quả hàng năm với diện tích 270ha liên kết khoảng
300 nông hộ sản xuất theo chuỗi rau ứng dụng công nghệ cao tiêu chuẩn VietGAP,
HTX Anh Đào Đà Lạt đã đạt 33.600 tấn (tương đương 80% sản lượng) tiêu thụ trên
52 tỉnh, thành trong nước, doanh thu 160 tỷ đồng và 8.400 tấn (tương đương 20%
sản lượng) xuất khẩu sang Hàn Quốc, Singapore, Malaysia.., doanh thu 50 tỷ
đồng.
Đáng kể thêm là hình thức liên kết theo chuỗi sản xuất
tiêu thụ nông sản giữa doanh nghiệp và Tổ Hợp tác (THT). Theo đó, doanh nghiệp
đầu tư vốn, giống, kỹ thuật canh tác và tìm kiếm thị trường tiêu thụ; nông dân
có đất sản xuất công nghệ cao, nhân công lao động, thụ hưởng toàn bộ lợi nhuận
trên diện tích đất sản xuất của mình. Như liên kết giữa doanh nghiệp Dalat
Hasfarm với 100 hộ nông dân Đà Lạt sản xuất hàng năm từ 20- 25ha hoa cúc và hoa
cẩm chướng công nghệ cao, đạt lợi nhuận trung bình từ 1 tỷ đồng/ha/năm trở lên.
Số liệu thu thập của phóng viên về tỷ lệ tiêu thụ theo
hợp đồng gồm 100% sản phẩm theo chuỗi an toàn thực phẩm và 60% sản lượng ứng
dụng nông nghiệp công nghệ cao, nhiều hơn gấp 2 lần sản lượng nông sản tiêu thụ
bình quân theo hợp đồng toàn tỉnh Lâm Đồng.
Tăng 25- 30%
doanh thu rau, hoa nhãn hiệu
Công ty cổ phần Công nghệ sinh học Rừng Hoa Đà Lạt (đường
Mai Anh Đào, Đà Lạt) là 1 trong 8 doanh nghiệp ở Lâm Đồng được Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn chứng nhận ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, đồng thời
hội đủ các tiêu chí cấp Chứng nhận sử dụng nhãn hiệu độc quyền “Hoa Đà Lạt” từ
năm 2011 đến nay. “Hơn 10 năm trước, công ty chúng tôi đã đầu tư trên 30 tỷ
đồng xây dựng cơ sở hạ tầng, trang thiết bị công nghệ hiện đại để nghiên cứu,
sản xuất các loại hoa và cây cảnh lợi thế của vùng sinh thái Đà Lạt, tiêu thụ
chủ yếu ở thị trường trong nước. Hơn 10 năm sau, công ty chúng tôi tạo bước đột
phá về năng suất và chất lượng sản phẩm, nhất là nhân giống invitro công nghệ
hiện đại với 90% sản phẩm tiêu thụ thị
trường xuất khẩu và chỉ 10% tiêu thụ thị trường trong nước ”, Giám đốc Công ty
cổ phần Công nghệ sinh học Rừng Hoa Đà Lạt, Nguyễn Đình Sơn cho biết.
Như quy mô
phòng lab của “Rừng Hoa Đà Lạt” tăng từ 2.000m²
lên 4.000m², tương ứng năng suất cấy mô invitro
mỗi năm 12 triệu tăng lên 24 triệu cây giống hoa, cây cảnh; xây mới nhà kính
ươm cây con 2.000m² vận hành toàn bộ dây
chuyền thiết bị hiện đại nhập khẩu từ Pháp, Đan Mạch; đầu tư trang trại 10ha
sản xuất hoa công nghệ cao ở xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương với các loại hoa cao
cấp gắn nhãn hiệu độc quyền “Hoa Đà Lạt” cung cấp thị trường trong nước như
lily, hoa hồng, hoa cúc, đồng tiền…
Tính đến tháng 8/2017, “Rừng Hoa Đà Lạt” là 1 trong
khoảng 270 đơn vị, cá nhân được UBND thành phố Đà Lạt cấp Chứng nhận sử dụng
độc quyền nhãn hiệu “Hoa Đà Lạt” trên tổng diện tích hơn 150ha. Và có khoảng 65
đơn vị, cá nhân sản xuất rau ở Đà Lạt và các vùng phụ cận được cấp Chứng nhận
“Rau Đà Lạt” gần 760ha. Bình quân doanh thu của doanh nghiệp, cá nhân sản xuất,
kinh doanh “rau, hoa Đà Lạt” mỗi năm
tăng 25- 30%. “Ngày càng nhiều tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh rau, hoa
Đà Lạt cấp nhãn hiệu chứng nhận đã nâng cao uy tín, năng lực cạnh tranh trên thị
trường trong và ngoài nước”, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định.
Điển hình các mô hình chuỗi liên kết ở các HTX Xuân
Hương, Anh Đào, Tân Tiến, Công ty Đà Lạt GAP, Phong Thúy… gắn tem độc quyền “Rau
Đà Lạt” thâm nhập vào các siêu thị, nhà hàng, khu công nghiệp trong nước đạt
khoảng 100 tấn/ngày, tăng 30% so với trước khi sử dụng nhãn hiệu chứng nhận
này.
Tiến sĩ Phan Huy Thông, nguyên Giám đốc Trung tâm
Khuyến nông Quốc gia trong một diễn đàn chuyên đề phát triển rau, hoa công nghệ
cao Lâm Đồng, đã phát biểu: “Lâm Đồng đi đầu trong cả nước phát triển rau, hoa
công nghệ cao với đa dạng công nghệ sản xuất, chế biến, tạo sự thay đổi tập
quán trong canh tác và đột phá nâng cao giá trị thu nhập. Đây là hướng phát
triển tất yếu trong thời kỳ hội nhập, nhưng vẫn còn mới mẻ, suất đầu tư cao đối
với các tỉnh, thành khác trong nước, nên cần phải tổ chức những bước đi phù
hợp, chặt chẽ, tránh làm theo phong trào… ” ./.
THÁNG 8/2017
