VĂN VIỆT
Ngành nông nghiệp Lâm Đồng sau 2 năm tập trung triển khai các giải pháp
tạo sinh thái mới cho cây điều phát triển bền vững, đã xây dựng nhiều mô hình
sản xuất tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, từng bước nhân rộng trên địa
bàn.
Chủ động tái canh, ghép cải tạo
vườn điều già cỗi
2 năm qua, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm
Đồng đã mở 3 lớp tập huấn về kỹ thuật canh tác cây điều (nhân giống, tái canh,
ghép cải tạo, tỉa cành, tạo tán, bón phân, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch, bảo
quản..) cho gần 120 học viên là cán bộ khuyến nông, cộng tác viên khuyến nông
và nông dân tiêu biểu ở các địa bàn Cát Tiên, Đạ Tẻh, Đạ Huoai, Đam Rông, sau
đó tổ chức 3 chuyến tham quan học tập tại những vùng canh tác điều trọng điểm ở
Bình Phước. Với người nông dân, Chi cục đã triển khai hơn 100 lớp tập huấn chuyên
đề kỹ thuật canh tác điều với hơn 4.300 lượt người tham gia, cấp phát 2.200
cuốn tài liệu…
Đặc
biệt, trong cùng thời gian trên, Chi cục đã chủ trì phối hợp bình tuyển gần 40
cây điều đầu dòng trên 3 huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên, sau đó khai thác chồi và tiến hành ghép, nhân lên 420 cây
giống đầu dòng cung cấp cho chương trình tái canh cây điều tại địa phương. Kết
quả, đã ghép cải tạo hoàn thành hơn 380ha. Nông dân thực hiện mô hình
được hỗ trợ chồi giống ghép, công ghép, dây ghép và thuốc bôi vết ghép. Thời điểm nghiệm thu (45 ngày sau ghép), tỷ lệ
chồi ghép sống đạt từ 62% đến 75%... Riêng trong năm 2016 còn triển khai
ghép bổ sung, ghép dặm gần 140ha, tỷ lệ chồi ghép sống tại Đạ Tẻh 85%, Cát Tiên
50%.
Ngoài ra, còn hỗ trợ cải tạo
hơn 8ha điều tại huyện Đạ Huoai bằng cách cưa toàn bộ số cành trên cây hoặc cưa
nửa tán để kích thích mọc chồi, sau 2 -3 tháng tiến hành ghép, tỷ lệ chồi ghép
sống sau 5 tháng đạt gần 37%. Bên
cạnh đó, trong 2 năm qua, toàn tỉnh Lâm Đồng đã tái canh được hơn 2.200ha điều,
đạt gần 140% kế hoạch. Tỷ lệ cây điều sống tại các diện tích tái canh khoảng 93%,
trong đó sinh trưởng tốt gần 42%. Đến nay cây điều tái canh phần lớn phát triển
10 – 15 cành thứ cấp, chiều cao 1,5m – 2m.
Trước
đó, từ tháng 10/2015, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng đã phối
hợp với Trung tâm Nông nghiệp các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đam Rông và
chính quyền địa phương triển khai 35 mô hình thâm canh, ghép cải tạo cây điều. Trung
bình 5 ha/mô hình, tổng diện tích mô hình 175 ha với gần 230 hộ tham gia. Các
biện pháp kỹ thuật tác động tại mô hình gồm: tỉa thưa đối với các vườn mô hình điều
có mật độ quá dày để đảm bảo mật độ dưới 180 cây/ha. Tỉa bỏ các cành chạm mặt
đất, cành nằm trong tán, cành khô, cành sâu bệnh để đảm bảo vườn thông thoáng,
đủ ánh sáng cho cây điều sinh trưởng, tạo chồi phục vụ ghép cải tạo.
Năng suất điều tăng so với đối chứng từ 4 – 11.5
tạ/ha.
Niên vụ điều năm 2015 – 2016, do thời điểm ra hoa đậu
trái bị ảnh hưởng của không khí lạnh, nên nhiều vườn bị khô bông, vì vậy năng
suất đạt thấp hơn so với các năm trước. Tuy nhiên nhờ được đầu tư, hỗ trợ phân
bón, các chế phẩm kích thích ra hoa, đậu trái kết hợp với các biện pháp tỉa cành,
tạo tán nêu trên, kết quả năng suất các mô hình đều cao hơn so với đối chứng từ
4,0 tạ/ha (Đam Rông) đến 6,5 tạ/ha (Đạ Tẻh),
7,1 tạ/ha (Cát Tiên) và 11,5 tạ/ha (Đạ Huoai), tương ứng với năng suất
trung bình từ 7,5 - 16,3 tạ/ha.
Ngoài ra, Chi cục Phát triển
nông thôn Lâm Đồng đã hỗ trợ thành lập mới 8 tổ hợp tác trồng điều trên địa bàn
3 huyện Cát Tiên, Đạ Tẻh và Đạ Huoai, bước đầu đã xây dựng liên kết từ khâu
cung cấp vật tư nông nghiệp và tổ chức trao đổi kinh nghiệm, thu mua, đến chế
biến và tiêu thụ sản phẩm. Cụ thể, trong niên vụ 2015 - 2016, 8 tổ hợp tác đã tiến
hành sản xuất, thu mua, chế biến và tiêu thụ 1.600 tấn điều.
Đến năm 2020, ngành nông nghiệp
Lâm Đồng tiếp tục đầu tư tái canh, ghép cải tạo đạt diện tích 8.880 ha, năng
suất bình quân 12 - 15tạ/ha. Về công tác
giống sẽ tiến hành trồng thử nghiệm các dòng ra hoa muộn tại các vùng như Đam
Rông, Đạ Huoai để thu hoạch mùa trái vụ. Ở những vườn điều già cỗi (hơn 20 năm), hoặc trồng bằng cây thực sinh,
giống cũ, nhiều sâu bệnh, bộ rễ phát triển kém không còn khả năng phục hồi thì
tiến hành chặt bỏ, tái canh bằng giống điều mới đúng quy trình kỹ thuật, có thể
tiến hành đồng loạt hoặc cuốn chiếu. Đối với vườn điều cây giống thực
sinh không đồng đều, năng suất thấp thì nên tiến hành ghép cải tạo bằng giống
mới từ các cây đầu dòng hoặc các cây có các đặc điểm tốt được tuyển chọn tại
các địa phương.
Đồng
thời với việc bố trí các nguồn vay vốn ưu đãi trung hạn để tạo điều kiện cho
nông dân thâm canh, Lâm Đồng dự kiến hỗ
trợ 80% giá trị cây giống đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, được sản xuất từ các đơn vị
cung ứng giống có chứng nhận và 100 %
chồi giống, dây ghép, công cắt cành và ghép cải tạo những diện tích điều thực
sinh, năng suất thấp… nhằm đạt mục tiêu tái canh 8.880
ha điều đến năm 2020 vừa nêu./.
THÁNG 12/2016
