VĂN VIỆT
Đó là những “chiến binh” nấm xanh, có
tên khoa học Metarhizium anisopliae ( gọi tắt M.a), được Chi cục Bảo vệ thực vật
Lâm Đồng chủ trì việc nuôi cấy thành công rồi đưa ra “đổ bộ” lên đồng ruộng để
ký sinh tiêu diệt trên thân thể loài rầy nâu gây hại, bảo vệ các loài thiên địch
có lợi như nhện bắt mồi, bọ rùa, chuồn chuồn kim, kiến ba khoang…Kỹ sư của Chi
cục, anh Nguyễn Văn Danh cho biết: Hơn 2 năm qua, Chi cục đã tổ chức đưa nguồn
nấm xanh từ các tỉnh miền Tây Nam Bộ về Lâm Đồng nuôi cấy để thực hiện Đề tài “
Nghiên cứu biện pháp quản lý tổng hợp phòng trừ rầy nâu, bệnh vàng lùn, lùn xoắn
lá gây hại tại Lâm Đồng ”. Đề tài “khởi động” từ giữa tháng 3/2011, các kỹ sư
đã phân công nhau về tỉnh Sóc Trăng để tiếp cận, nắm bắt cơ bản các quy trình
nhân nuôi nấm xanh M.a ở phạm vi nông hộ. Đến từ cuối tháng 3 đến giữa tháng
5/2011, Chi cục bước vào sản xuất sản xuất thử nghiệm nấm xanh 3 đợt tại Đà Lạt
và Đức Trọng, nuôi cấy tất cả 113 bịch tấm gạo ( 0,5kg/bịch), nuôi trong môi
trường 20 độ C, ẩm độ 88%, sau 14 ngày đạt tỷ lệ nấm xanh lên đều trung bình
66,22%. Mỗi bịch nấm xanh pha loãng với 4 bình nước ( mỗi bình 16 lít nước) bơm
phun trên 2.000m2 lúa sạ sau 20 ngày trở đi. Sau 14- 21 ngày theo dõi trên diện
tích 4,4 ha bơm phun nấm xanh thử nghiệm lần đầu, tỷ lệ nấm ký sinh để tiêu diệt
rầy nâu hại lúa đạt từ 15- 38,3%. Tiếp tục hoàn chỉnh quy trình, từ tháng 7 đến
tháng 11/2011, Chi cục bước sang chuyển giao kỹ thuật cho 60 hộ nông dân tự sản
xuất và tự sử dụng 53 bịch nấm xanh M.a ở huyện Đức Trọng và huyện Đạt Tẻh, đạt
tỷ lệ nấm xanh lên đều 88,67%. .png)
Trong các vụ lúa năm 2012 và bước
sang năm 2013, Chi cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng tiến hành bơm phun nấm xanh đồng
loạt trên 6 mô hình trình diễn, mỗi mô hình 2ha trên 6 huyện gồm Đức Trọng, Đơn
Dương, Di Linh, Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên. Cụ thể ở ruộng mô hình huyện Đạ Tẻh
đối chứng sau 14 ngày bơm phun nấm xanh M.a đã giảm mật độ rầy nâu từ 796 con/m2
xuống còn 478 con/m2; bảo vệ các loài thiên địch có lợi với mật độ nhện bắt mồi
( 10,5 con /m2), kiến ba khoang (10,1 con /m2), chuồn chuồn kim ( 2 – 6 con/m2)…Các
loại bệnh “đồng hành” với rầy nâu như bệnh đạo ôn, vàng lùn, lùn xoắn lá…đã được
khống chế bởi “lực lượng chiến binh” nấm xanh M.a. Ở ruộng mô hình huyện Đạ
Huoai, bơm phun nấm xanh M.a lần 1 sau 10 ngày, đã giảm mật độ rầy nâu từ 502
con/m2 xuống còn 323 con/m2; tiếp tục bơm phun 2 lần tiếp theo, rầy nâu giảm
theo từ 141 con/m2 xuống còn 64 con/m2; các loài thiên địch có lợi được nấm
xanh “nuôi dưỡng” sinh trưởng trên đồng lúa với mật độ đạt khá như bọ xít nước
( 8,5 con/ m2); nhện các loại ( 4,3 con/m2); chuồn chuồn kim (3,5 con/m2). Tương
tự sử dụng bơm phun nấm xanh ở ruộng lúa mô hình, đã giảm mật độ rầy nâu ở huyện
Đơn Dương từ 194 con/m2 xuống còn 48 con/m2 sau 20 ngày; ở huyện Đức Trọng giảm
từ 150 con/m2 xuống còn 50 con/m2 sau 18 ngày; ở huyện Di Linh giảm từ 98
con/m2 xuống còn 50 con/m2 sau 7 ngày; ở huyện Cát Tiên giảm từ 248 con/m2 xuống
còn 184 con/m2 sau 7 ngày…
.png)
So sánh với ruộng lúa trong cùng thời
điểm sản xuất theo phương pháp thông thường của nông dân, quy trình bơm phun “chiến
binh” nấm xanh diệt trừ rầy nâu trên mỗi vụ ruộng lúa mô hình ở Lâm Đồng đã cho
năng suất trên mỗi ha cao hơn từ 3- 5 tạ; lợi nhuận đạt cao hơn từ 2,4- 6,2 triệu
đồng. Chi cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng đã tổ chức hội thảo chuyển giao, cấp
phát cho gần 210 hộ nông dân sản xuất lúa trên địa bàn với 2.000 bộ tài liệu hướng
dẫn quy trình sử dụng “chiến binh” nấm xanh diệt trừ rầy nâu. Và qua khảo sát
được biết bắt đầu vụ lúa Hè - Thu năm 2013 trở đi, nhu cầu nông dân Lâm Đồng sử
dụng chế phẩm nấm xanh M.a để diệt trừ rầy nâu sẽ ngày càng phát triển trên diện
rộng, nhằm giảm khá lớn chi phí đầu tư thuốc bảo vệ thực vật, tăng cao hơn nữa
thu nhập trên từng diện tích đất lúa./.
Tháng 4/2013
