Qua thành phố lọc hóa dầu

Phóng sự VŨ VĂN

Về Quảng Ngãi vào những ngày đầu tiên Nhà máy lọc dầu Dung Quất cho ra những dòng sản phẩm thương mại “made in Việt Nam”, càng thêm tự hào về một địa danh quá khứ oai hùng, đang bước vào một ngày mới trở thành thành phố lọc hóa dầu hàng đầu của châu Á. 

PHỐ MỚI TRÊN CHIẾN TRƯỜNG XƯA

Trang vàng lịch sử đã ghi: Ngày 18/8/1965, quân đội Mỹ mở cuộc hành quân lớn mang tên “Anh sáng sao” lên khu vực Vạn Tường, thuộc huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, mở đầu cuộc viễn chinh xâm lược vào miền Nam Việt Nam. Sau một ngày chiến đấu ngoan cường, lực lượng vũ trang quân khu V cùng với quân và dân Vạn Tường và các xã khu đông Bình Sơn đã làm nên một chiến thắng Vạn Tường vang dội, khẳng định  ý chí và sức mạnh tinh thần của người Việt Nam sẵn sàng đánh thắng bất kỳ một đội xâm lược nào.

Hôm nay - sau 44 năm – vùng đất chiến trường xưa Vạn Tường đã vươn mình đứng dậy là một thành phố công nghiệp lọc hóa dầu Vạn Tường. Tại buổi lễ công bố quy hoạch thành phố Vạn Tường vào cuối tháng 02/2009 của tỉnh Quảng Ngãi, thành phố Vạn Tường có diện tích 3.828 ha, thuộc 5 xã của huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Đây là một trung tâm công nghiệp - du lịch - dịch vụ của vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ngãi và của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Thành phố quy hoạch gồm 13 khu chức năng về xây dựng nhà ở, du lịch sinh thái, công nghệ cao, bảo tồn cây xanh, hạ tầng kỹ thuật và giao thông. Quy mô dân số đến năm 2020 sẽ có khoảng 12 vạn dân.  

Con đường mang tên cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt từ Quốc lộ 1A đến cảng Dung Quất dài gần 24 km, đang rộng mở thênh thang. Đường đi qua những khu làng dừa sum suê hoa quả. Đường lượn vòng qua những quả núi cao rồi chạy dài quanh bờ biển lớn. Đường phố lớn mang tên Võ Văn Kiệt đi về thành phố Vạn Tường vừa là niềm vinh dự của người dân Quảng Ngãi nói riêng, vừa là tấm lòng của người dân nước Việt tri ân cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, người đã có công lớn khai sinh Khu kinh tế Dung Quất ngày nay.     

THÀNH PHỐ LỌC HÓA DẦU

Để hình thành khu kinh tế Dung Quất ngày nay là khởi nguồn từ ngày 24/9/1994 – ngày Thủ tướng Võ Văn Kiệt trực tiếp khảo sát và chọn vịnh Dung Quất, Quảng Ngãi để trình Bộ Chính trị và Quốc hội quyết định xây dựng nhà máy lọc dầu đầu tiên của Việt Nam. Nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau, dự án xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất phải mất gần 15 năm mới hoàn thành. Đầu tiên là theo hình thức tự đầu tư của Việt Nam. Kế tiếp là hình thức liên doanh với đối tác Nga. Và cuối cùng trở lại hình thức Việt Nam tự đầu tư với tổng nguồn vốn hơn 2,5 tỷ USD.

Ông  Đặng Hồng Sơn, Phó trưởng Phòng Tổ chức – hành chính, Ban Quản lý Dự án Nhà máy lọc dầu Dung Quất cho biết, phải đến tháng 5/2005, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam ( Petro Việt Nam ) mới chính thức ký hợp đồng xây dựng với tổ hợp nhà thầu Technip gồm các nhà thầu Pháp, Nhật Bản, Tây Ban Nha, Malaysia với thỏa thuận đến ngày 25/02/2009 phải có sản phẩm lọc dầu của nhà máy. Dự án xây dựng đến đầu năm 2007 bắt đầu lắp đặt đồng hồ đếm ngược trước đại công trường. Một ngày trôi qua là một ngày tự nhắc nhở từng chuyên gia, kỹ sư, công nhân trên công trường phải không ngừng hăng say, sáng tạo trong lao động, đảm bảo các gói thầu đạt và vượt thời gian đề ra. Tính ra tổng thầu Technip đã sử dụng trên 100 nhà thầu phụ và nhà cung cấp thiết bị, dịch vụ của Việt Nam. Giai đoạn cao điểm, nhà thầu huy động hơn 12 ngàn lao động đến làm việc từ địa phương Quảng Ngãi; từ các tỉnh, thành trong nước; và từ hơn 30 quốc gia khác.

Vượt qua những khó khăn về điều kiện địa chất, thời tiết; cũng như những thử thách về công nghệ hiện đại; về huy động nguồn nhân lực, kết quả dự án Nhà máy lọc dầu Dung Quất đã hoàn thành, đi vào chạy thử, cho ra sản phẩm lọc dầu đầu tiên của Việt Nam trước ngày lễ đón dòng dầu chính thức là 11 ngày. “Hàng tuần, Ban Quản lý dự án đều được Chính phủ họp giao ban, chỉ đạo trực tuyến. Định kỳ 6 tháng được Quốc hội giám sát, chỉ ra những giải pháp để triển khai dự án đạt hiệu quả cao hơn ”- Ông Đặng Hồng Sơn nói.

Thống kê với khối lượng công việc hoàn thành dự án gồm 14 phân xưởng công nghệ; hơn 30 hạng mục phụ trợ và các hạng mục công trình biển. Nhà thầu Technip đã ví von : “ Số tài liệu thiết kế và sổ tay vận hành chất đầy khoảng 100 xe tải. Diện tích các gói thầu chính xấp xỉ 600 ha. Hơn 150 ngàn tấn thiết bị tương đương với một triệu xe máy. Hơn 05 triệu mét dây cáp điện đủ căng hai lần từ Hà Nội đến TP HCM. Gần 17 ngàn tấn thép, đủ xây dựng 2 tháp Eiffel, Paris. Nhà máy điện 100 Megawatt đủ dùng cho cả thành phố Quảng Ngãi… ” 

Nhà máy lọc dầu Dung Quất đã vận hành thành công vào tháng 02/2009; dự kiến đến 08/2009 sẽ đạt công suất thiết kế là 6,5 triệu tấn dầu thô/năm, đáp ứng khoảng 30% nhu cầu tiêu thụ xăng dầu của Việt Nam. Giai đoạn trước mắt là chế biến 100% sản phẩm dầu thô từ mỏ Bạch Hổ, Vũng Tàu. Giai đoạn tiếp theo sẽ chế biến sản phẩm dầu thô hỗn hợp chuyển về từ khu vực Trung Đông.

Thành phố Vạn Tường, thành phố có Nhà máy lọc dầu Dung Quất đi vào vận hành trên diện tích 338 ha mặt đất và 471 ha mặt biển, đang đi tới một thành phố công nghiệp hóa, hiện đại hóa với vùng đất Quảng Ngãi nói riêng và dọc dài miền Trung đất Việt nói chung./.  

Dung Quất- Đà Lạt tháng 3.2009