Ghi chép VĂN VIỆT
Qua thâm nhập thực tế, tiếp xúc với các chuyên gia, kỹ sư, doanh nhân và
người sản xuất tâm huyết với định hướng phát triển của nông nghiệp hữu cơ Lâm Đồng,
phóng viên ghi nhận rằng, sản xuất rau không hóa chất là “ngày hôm trước” của sản
xuất rau hữu cơ.
Đây là một quá trình canh tác phục hồi
dinh dưỡng, tái tạo vi sinh vật cải tạo đất “thuần chất” hữu cơ, xung quanh tạo
ra những vùng đệm sinh thái tự nhiên để làm “lá chắn” thanh lọc trong sạch môi
trường.
Từ khởi nghiệp bên luống rau không
hóa chất
Khi còn ngồi giảng đường Đại học Quy
Nhơn khoa nông lâm năm cuối, sinh viên Trương Thị Mỹ Diên (sinh năm 1995) đã
tìm đến Trang trại Tượng Sơn ở vùng phụ cận Đà Lạt để thực tập chuyên ngành
phát triển rau hữu cơ. Hoàn thành xong khóa luận và nhận bằng tốt nghiệp ra trường,
kỹ sư nông nghiệp Trương Thị Mỹ Diên quyết định chọn một nơi làm duy nhất là trở
lại Trang trại Tượng Sơn, mong muốn thể hiện tay “nghề nông nghiệp” khởi động phát
triển nguyên liệu rau không hóa chất của mình.
Sau một năm với nhiệt huyết của tuổi
trẻ, kỹ sư nông nghiệp Trương Thị Mỹ Diên đã vừa chỉ đạo vừa trực tiếp thực
hành sản xuất luân canh thành công hơn 140 loại rau đạt chuẩn hữu cơ thế giới,
mang thương hiệu “Tượng Sơn” của miền đất “Đà Lạt kết tinh kỳ diệu từ đất
lành”. Giấc mơ từ sản xuất nguyên liệu rau không hóa chất đến rau thuần chất hữu
cơ của kỹ sư Diên đã trở thành hiện thực ở quy mô trang trại. Con đường khởi
nghiệp rau hữu cơ phía trước của Diên đang mở nhiều cơ hội lớn lao vì đây là sản
phẩm tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; hơn nữa Diên đang sở hữu nguồn tiềm năng
vô cùng dồi dào là tinh thần xung kích của tuổi trẻ. Còn với tuổi trung niên như
cử nhân kinh tế tốt nghiệp từ nước ngoài, anh Đặng Thế Giang (sinh năm 1966) thì
phát hiện khá nhanh, mạnh dạn lựa chọn môi trường khí hậu ôn hòa, sinh thái ổn
định để đầu tư nguồn vốn lớn, thuê
chuyên gia tư vấn khoa học kỹ thuật rút ngắn thời gian thực hành từ sản xuất
nông nghiệp không hóa chất đến sản xuất nông nghiệp hữu cơ, từ đó đúc kết quy
trình, chuyển giao mô hình trực tiếp cho hộ gia đình trên địa bàn huyện Lạc
Dương.
Chuyện kể bắt đầu từ năm 2015, cử
nhân kinh tế Đặng Thế Giang bước vào ngưỡng tuổi 50 làm việc ở một doanh nghiệp
thương mại lớn của nước ngoài từ thành phố Hồ Chí Minh lên Đà Lạt tìm cơ hội đầu
tư nông nghiệp hữu cơ. Anh Giang đến vùng Đạ Đum, xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương và
nắm lấy cơ hội tiếp cận với vùng sinh thái rừng phủ xanh đạt tỷ lệ khá cao nơi
đây. Được sự hợp tác của các chuyên gia nông nghiệp hữu cơ đến từ Nhật Bản, nhà
đầu tư Đặng Thế Giang triển khai sản xuất đồng loạt dự án gần 3ha trang trại hữu
cơ nằm trên đường Tỉnh lộ 723 nối phố hoa Đà Lạt với phố biển Nha Trang. Tên
thành lập ban đầu là Trang trại Hữu cơ Huyền thoại, đến nay đổi tên thành Công
ty TNHH Jan’S. “ Mục tiêu đầu tư sản xuất nguyên liệu rau hữu cơ của Công ty TNHH
Jan’S là luôn phải khám phá cách học hỏi, áp dụng từ môi trường sống của thiên
nhiên với hệ thực vật đa dạng, phong phú cùng tác động, bổ sung chức năng lẫn
nhau sinh trưởng và phát triển bền vững…”, nhà đầu tư Đặng Thế Giang nhấn mạnh.
Đến khởi động một vùng nguyên liệu rau hữu cơ
Thực tế, chỉ sau một năm đầu đi vào sản
xuất hàng chục loại rau hữu cơ với các quy trình nghiêm ngặt về nguồn giống,
nguồn nước, phân bón và kỹ thuật canh tác của thế giới, trang trại với diện
tích gần 3ha của nhà đầu tư Đặng Thế
Giang vừa nêu chiếm 50% diện tích nhà kính và 50% diện tích ngoài trời được cấp
chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ của Mỹ lần thứ 1 vào năm 2016. Với thời hạn 1 năm, đến tháng 8/2018, trang trại
rau của Công ty TNHH Jan’S đã được kiểm định, đánh giá đạt yêu cầu cấp thêm 2 lần
chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ của châu Âu và Canada. Và vào tháng 10/2018 sắp tới,
Công ty TNHH Jan’S tiếp tục hoàn thành thủ tục để cấp chứng nhận hữu cơ lần thứ
4 cũng thuộc tiêu chuẩn của Mỹ.
Gần cuối tháng 8/2018, phóng viên đến
trang trại của Công ty TNHH Jan’S ở xã Đạ Sar, Lạc Dương- trang trại thứ 4 còn
lại của tỉnh Lâm Đồng được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn rau hữu cơ quốc tế. Thời
điểm này, mỗi tuần Jan’S thu hoạch, chế biến khoảng hơn 3 tấn nông sản hữu cơ
phân phối hơn 85% sản lượng đến các đại lý 3 miền Bắc, Trung, Nam trong nước; 15%
sản lượng còn lại xuất khẩu sang nước Đức và Nhật. Đặc biệt từ tháng 1/2018 đến
nay, Jan’S đã đưa ra thị trường trên dưới 20 sản phẩm chế biến khô từ nguyên liệu
rau, củ, quả tươi không hóa chất được sản xuất tại chỗ trang trại và tại 10 hộ
nông dân sản xuất liên kết ban đầu khoảng 4ha trên địa bàn huyện Lạc Dương,
trong đó sản phẩm hạt nêm vừa “trình làng” liền được người tiêu dùng khắp nơi
ưa chuộng, tiêu thụ khá nhanh. Đây là loại hạt nêm rau, củ, quả hữu cơ chế biến
với đường thốt nốt, cam kết không sử dụng siêu bột ngọt, không chất bảo quản, không
hương liệu nhân tạo, gắn nhãn hiệu có in mã vạch hiển thị đầy đủ thông tin
trong một chuỗi giá trị gieo trồng, chăm sóc, chế biến tại Trang trại Jan’S.
Phụ trách Trang trại Jan’S, anh Mạc
Hùng Vũ ( sinh năm 1983) cho biết, tỷ lệ chế biến rau, củ, quả khoảng 20kg tươi
cho ra thành phẩm 1 kg tươi, bước đầu thâm nhập thị trường với hàng trăm ký mỗi
tháng tiêu thụ đều đặn theo hợp đồng đặt hàng với đối tác trong nước. Mức phấn
đấu theo từng giai đoạn đến năm 2030, Jan’S sẽ đạt công suất chế biến mỗi tháng
hàng trăm tấn nguyên liệu rau, củ, quả tươi không hóa chất tại huyện Lạc Dương.
Phóng viên hỏi nguồn lực đầu tư như thế nào, vùng nguyên liệu xây dựng ra sao để
đạt giấc mơ công suất hết sức khả quan như vậy? Phụ trách Mạc Hùng Vũ thông tin
chi tiết: Bắt đầu từ tháng 1/2018, Trang trại rau hữu cơ Jan’S ở xã Đạ Sar, huyện
Lạc Dương hợp tác với Tập đoàn Orgen (tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực nông
nghiệp hữu cơ Việt Nam, trụ sở tại Hà Nội) triển khai nâng cấp trở thành mô
hình chuẩn quốc tế về sản xuất, chế biến thực phẩm hữu cơ.
Theo đó, dự kiến trong hơn 10 năm tới,
bên cạnh từ 3 ha mở rộng lên thành 10ha sản xuất nguyên liệu hữu cơ đạt chuẩn
quốc tế của mình, Trang trại Jan’S sẽ xây dựng nhà máy chế biến nông sản không
hóa chất khoảng 1ha cũng tại địa bàn huyện Lạc Dương. Các khu chức năng ở đây gồm:
kho bãi, nhà xưởng, phòng nghiên cứu phát triển sản phẩm, khu trưng bày và bán
sản phẩm đạt các chứng nhận chất lượng ISO 22000, HACCP và tiêu chuẩn hữu cơ
châu Âu. Với công nghệ tiên tiến về dây chuyền sấy nhiệt lạnh từ Nhật Bản, Trang
trại Jan’S đạt các công suất chế biến cụ thể các sản phẩm không hóa chất mỗi
năm như: 800 tấn bột dinh dưỡng; 200 tấn rau, củ, quả sấy khô; 200 tấn hạt nêm
rau củ, quả. Đặc biệt quan tâm với nguồn liệu chế biến sản phẩm không hóa chất-
không chỉ từ 10ha của Trang trại Jan’S mà còn xây dựng và phát triển chuỗi liên
kết ổn định với 100 hộ dân ở huyện Lạc Dương sản xuất trên tổng diện tích khoảng
200ha.
Vừa ghi chép vừa khảo sát “đời sống”
rau hữu cơ quốc tế trong Trang trại Jan’S một ngày mưa tháng 8/2018, phóng viên
liên tưởng về năm 2030 và những năm dài hạn kế tiếp, vùng rừng núi Đạ Sar, Lạc
Dương nơi này hy vọng tôn tạo thành một trong những vùng nguyên liệu, cảnh quan
du lịch nông nghiệp hữu cơ lôi cuốn và hiệu quả của tỉnh Lâm Đồng. Và lúc ấy như
lời của Chủ tịch Tập đoàn nông nghiệp hữu cơ Orgen, Trần Thị Thu Trang (41 tuổi)
về việc “khôi phục vị giác tự
nhiên của người Việt khi thưởng thức rau hữu cơ Lâm Đồng” chắc sẽ không còn là
giấc mơ nữa…/.
BÀI 5/ Canh tác hữu cơ đại trà- chờ ba mươi năm nữa
THÁNG 9/2018