VĂN VIỆT
Nhà nông Trịnh Văn Tùng (thôn Nam Hiệp
1, xã Ka Đô, Đơn Dương) chọn biện pháp sản xuất đa canh nhiều loại rau khác
trên đất trồng cây cà chua truyền thống, tạo ra một chuỗi giá trị nông phẩm thông
thương đầu vào đầu ra...
Một lứa cà chua, nhiều lứa rau
Một ngày trời mưa, bên một cung đường bê tông nông thôn
mới xã Ka Đô, Đơn Dương, tôi được anh Trịnh Văn Tùng dẫn lội bộ tiếp xúc những
thửa vườn cà chua mới sinh trưởng khoảng 2 tuần tuổi. Ước chiều cao cây cà chua
đã vươn lên hơn nửa mét, nhưng dưới gốc đã trồng xen cây su su xanh non nụ
chồi. Cà chua và su su cùng tỏa rễ dưới lớp màng phủ ni lông, thân và cành leo
bò lên những nhánh tre cắm sâu vào đất. Mái lợp bên trên là những đường dây
thép dọc ngang, giăng mắc cả một khoảng không gian rộng lớn của thửa vườn. Anh
Tùng giới thiệu: “Đây là thửa vườn cà chua 01 ha của hộ gia đình chúng tôi đã
sản xuất hơn 10 năm theo 2 hình thức luân canh với các loại rau và xen canh với
cây su su hàng năm…” Theo đó, cứ chu kỳ 1 năm trên một đơn vị diện tích đất, hộ
gia đình anh Tùng sản xuất theo 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 kéo dài trong 3 tháng
trồng và thu hoạch luân canh với nhiều loại rau xanh ngắn ngày khác nhau. Giai
đoạn 2 kéo dài trong 9 tháng trồng và thu hoạch cà chua với su su xen canh,
trong đó thời vụ cà chua kết thúc trong 4 tháng đầu và thời vụ su su kết thúc
trong 5 tháng sau. “Với giá cả thị trường ổn định trong một năm vừa qua, hộ gia
đình chúng tôi sản xuất đa canh với cà chua đã thu về thu lợi nhuận khoảng 300
triệu đồng/ha, cao hơn 100 triệu đồng/ha trồng thuần cà chua…”- anh Tùng hạch
toán.
Nói về kinh nghiệm trồng xen canh su su với cây cà
chua, anh Tùng cho biết quy cách trồng cây cách cây 5m, cứ 5 hàng cà chua trồng
xen thành một hàng su su; việc tưới nước, bón phân và phòng trừ sâu bệnh theo
một chế độ thông thường như trồng cà chua thuần, nghĩa là cây su su được “thụ
hưởng” toàn bộ dinh dưỡng và quy trình chăm sóc chung với cây cà chua.
Cà chua không ế thừa
Cũng theo anh Tùng, lợi thế trồng đa canh trên một
diện tích là nếu gặp thời điểm sản phẩm cà chua xuống giá thấp thì sản phẩm các
cây trồng khác thường được giá để bù lại. Vì sản phẩm cà chua của hộ gia đình
anh Tùng và những hộ cùng liên kết sản xuất, thu hoạch đều đặn với sản lượng đã
tính toán, cân đối trước với đối tác, nên dù có nhiều ngày, nhiều tuần giá thị
trường giảm “bắt đáy” vẫn tiêu thụ hết hàng, không có cảnh ế thừa, đổ bỏ. Đến
nay, hộ gia đình anh Tùng đang ổn định 4ha cà chua sản xuất quay vòng xen canh
với su su và luân canh với các loại cây rau khác. Trong một quy trình khép kín
từ sản xuất đến thu hoạch và tiêu thụ, anh Tùng đã xây dựng 1ha vườn ươm nhà
kính công nghệ cao, sản xuất nhiều loại giống cà chua ghép cao sản và nhiều
loại giống rau đặc trưng của Lâm Đồng để tự cung cấp cho hộ gia đình mình và cho
cả trăm hộ nông dân trên địa bàn. Theo nhu cầu đặt hàng của nông dân trong và
ngoài địa phương, vườn ươm của hộ gia đình anh Tùng chia ra nhiều khu vực sản
xuất, gieo ươm hạt trên khay giá thể sau 40 ngày xuất vườn cây giống cà chua và
sau 25 ngày xuất vườn cây giống rau các loại, sau đó vận chuyển đến tận thửa vườn
gieo trồng. Bên cạnh đó, hộ anh Tùng còn mở cửa hàng vật tư nông nghiệp và
thuốc bảo vệ thực vật, thường xuyên bán trả chậm cùng với cây giống cà chua và
rau các loại cho những hộ nông dân liên kết, đến mùa thu hoạch thanh toán tiền
một lần. Đặc biệt đối với tất cả những hộ nông dân sản xuất từ nguồn giống cà
chua của mình, anh Tùng đều bao tiêu toàn bộ sản phẩm khi thu hoạch.
Là một thương nhân cung ứng mặt hàng cà chua uy tín
lâu năm tại xã Ka Đô, Đơn Dương, hộ anh Tùng đã xây dựng những mối gắn kết với
những đối tác năng động trên thị trường tiêu thụ nông sản trong nước- từ miền
Đông, miền Tây Nam Bộ ra đến miền Trung. Cứ bước vào năm kế hoạch mới, anh Tùng
luôn giành nhiều thời gian khảo sát nhu cầu tiêu thụ cà chua qua từng đối tác,
từng khu vực thị trường, từ đó làm cơ sở để tổ chức quy mô sản xuất thích hợp
trong hộ gia đình mình và thích hợp với những hộ gia đình nông dân liên kết.
Kết quả trong vài năm gần đây, những hộ canh tác đa canh với cà chua theo hợp
đồng liên kết với hộ anh Tùng đều đạt lãi từ 200- 300 triệu đồng/ha/năm. Đáng kể,
hộ gia đình anh Tùng còn tạo việc làm thường xuyên từ 50- 60 lao động địa phương
với mức thu nhập tương đối cao so với mặt bằng giá ngày công lao động hiện thời./.
THÁNG 7/2015
