Ghi chép VĂN VIỆT
Khoác
chiếc áo bờ-lu trắng vào người, Phương khẽ nói với người bạn gái Hồng Quế: “Nối
điện giúp vào các thiết bị để anh massage cho khách. Và nhớ mở nhạc nhẹ, âm
lượng vừa nghe thôi nghen!” Thật hạnh phúc khi làm theo lời của Phương. Hồng
Quế thường tâm sự: “Một chi tiết nào trong công việc, anh Phương cũng đều phải
chu đáo mới chịu.” Nhìn họ, tôi thấy cuộc sống càng đáng yêu, đáng trân trọng
hơn bao giờ hết. Một nam thanh niên khiếm thị cả đôi mắt đã bắt gặp một nguồn
sáng từ cô sinh viên đại học Đà Lạt. Và chỉ có tình yêu đích thực của họ mới
sớm xây đắp nên cơ sở vật lý trị liệu “Nguồn Sáng” trên phố hoa đầy chất huyền
thoại này.
Tên
đầy đủ của người thanh niên khiếm thị ấy là Trần Bình Phương, năm nay hai mươi sáu
tuổi, hiện là chủ cơ sở vật lý trị liệu “Nguồn Sáng”, số 37/6, Trần Hưng Đạo,
Đà Lạt. Năm mười ba tuổi trong một lần nhổ răng, Phương không may bị động dây
thần kinh làm hỏng đôi mắt do bất cẩn của một người nha sĩ tại Đà Lạt. Chạy
chữa nhiều nơi nhưng vô phương, đành chấp nhận vĩnh viễn mù lòa. Tuổi niên
thiếu nặng nề đi qua trong bóng tối bịt bùng vây hãm. Trong lúc gần như tuyệt
vọng, gia đình đã gắng sức tích góp được một số tiền rồi động viên Phương tiếp
tục đi học ở Trường Khiếm thị Nguyễn Đình Chiểu, TP HCM. Từ môi trường của
những người đồng cảnh ngộ nơi đây, dần dần đã thổi bùng trở lại trong Phương
khát vọng sống có ích cho mình, cho đời. Đến hôm nay, giữa dòng chảy cuồn cuộn
của cuộc sống hàng ngày, Phương đang hòa mình với những bước đi vững vàng hơn,
hứa hẹn nhiều tương lai phía trước.
CHINH
PHỤC BÓNG ĐÊM TẬT NGUYỀN
Cơ
sở Nguồn Sáng Đà Lạt tọa lạc giữa không gian thật yên tĩnh, dù chỉ cách đường
phố lớn Phạm Hồng Thái chừng vài chục mét. Đó là một căn nhà rộng hơn năm mươi
mét vuông, “ông chủ” Trần Bình Phương đã đầu tư vào đó hơn 20 triệu đồng. Nhưng
để được như ngày hôm nay, Phương phải vật vã hàng bao nhiêu năm trước số phận
nghiệt ngã của mình. Mò mẫm từng con chữ nổi, miệt mài đi vào miền trí thức,
lấy được tấm bằng cấp hai rồi bằng tú tài thì gia đình đã “đuối sức”. Chí học
lên bậc đại học không thành, Phương buột lòng trở về Đà Lạt trong tâm trạng
buồn tủi, biết định hướng sao đây?.
Phương
nhớ lại: “Thương cha mẹ còn vất vả, khó khăn nhưng cứ ngồi co ro than thân
trách phận mãi chỉ gây thêm dằn vặt, đau khổ cho mình. Chợt bừng tỉnh ra, còn
nhiều số phận khiếm thị đang lâm cảnh bất hạnh hơn mình. Thế là mình đã vụt
đứng dậy…” Hiểu ra mới thấy sự “vụt đứng dậy” của Phương thật diệu kỳ cho cuộc
đời này.
Ấy là vào năm 1999, Dự án “Vận động trẻ em khiếm thị đến trường” của
Trần Bình Phương đã lay động mạnh tình cảm trong một bộ phận dân cư, nhất là ở
phường 10, Đà Lạt. Tin này không mấy chốc đến được Trung tâm Bảo trợ xã hội
tỉnh và cơ quan này liền cử người đến hỗ trợ, giúp đỡ Phương hết mình. Thế là
ngày ngày, Phương len lỏi đến nhiều ngả đường, góc phố điều tra, lên danh sách
trẻ em khiếm thị bị thất học ( từ 6 đến 15 tuổi). Liên hệ lại những mối quen
biết ở ngôi trường khiếm thị đã học ở TPHCM để được tiếp trẻ em khiếm thị Đà
Lạt đến ăn, ở, học hành miễn phí. Họ chấp nhận, Phương hớn hở trở lại từng nhà
thông báo, động viên họ cho con mình đi “xóa mù”. Ở địa phương, Công ty Vật tư
tổng hợp Lâm Đồng tìm đến tài trợ 20 triệu đồng cho dự án. Kết quả sau 2 năm
triển khai, Phương đã tập hợp được 40 thiếu niên khiếm thị ở Đà Lạt đưa về TP
HCM học chữ. “Đến nay, các em vẫn say sưa học hành tiến tới. Không có em nào
phải đáng tiếc bỏ học giữa chừng!”-Phương đoan chắc.
LẶN LỘI TÌM SINH KẾ
Thành
công sau dự án giành riêng trẻ em khiếm thị đã nêu, Phương bắt đầu nghĩ đến
công việc của những người khiếm thị lớn tuổi. Cơ sở Nguồn Sáng sản xuất chổi
đót của Phương ra đời từ ý tưởng này. Cha mẹ của Phương rất “nhất trí cao” giao
cho hẳn cho Phương căn nhà 50 mét vuông để làm ăn. Được sự “hậu thuẫn” của Phòng
Tổ chức-Lao động thương binh xã hội Đà Lạt và sự hảo tâm của Bưu điện Lâm Đồng,
của tiểu thương chợ Đà Lạt, Phương tiếp nhận 10 người khiếm thị về đây học nghề
gia công chổi đót. Bản thân Phương cũng vừa học, vừa làm và vừa…tìm nơi tiêu
thụ. Ba tháng sau, cơ sở sản xuất ổn định.
Người lao động được tổ chức ăn bữa trưa tại chỗ, thu nhập hàng tháng mỗi người trên dưới 250 ngàn đồng. Dẫu số tiền kiếm được chỉ ít ỏi so với mặt bằng giá cả chung, song Phương đã tự cứu cánh cho mình và những người đồng cảnh thoát khỏi gánh nặng của gia đình, của xã hội. Công việc quây quần bên nhau thành một tập thể, cùng thắp lên một ngọn lửa nồng ấm tình người, san sẻ vơi đi những bất hạnh đã qua.
Người lao động được tổ chức ăn bữa trưa tại chỗ, thu nhập hàng tháng mỗi người trên dưới 250 ngàn đồng. Dẫu số tiền kiếm được chỉ ít ỏi so với mặt bằng giá cả chung, song Phương đã tự cứu cánh cho mình và những người đồng cảnh thoát khỏi gánh nặng của gia đình, của xã hội. Công việc quây quần bên nhau thành một tập thể, cùng thắp lên một ngọn lửa nồng ấm tình người, san sẻ vơi đi những bất hạnh đã qua.
Nhưng
cơ sở sản xuất chổi đót của Phương cũng phải bình đẳng nghĩa vụ đóng thuế nhà
nước, từ thuế giá trị gia tăng đến thuế môn bài. Để đủ chứng từ tài chính,
Phương phải thuê thêm một kế toán về làm sổ sách báo cáo, hạch toán tại cơ sở,
phải trả lương với mức tối thiểu có thể chấp nhận được. Sống được gần một năm,
những “người thợ chổi đót” khiếm thị này đành phải chia tay nhau, bởi không thể
cạnh tranh nổi với những cơ sở có thừa năng lực tài chính, dồi dào lao động
giỏi bên ngoài. Và Nguồn Sáng phải tự đi tìm một khúc rẽ tiếp theo trong hành
trình lặn lội mưu sinh nhiều thử thách. Đó là thời điểm vào đầu năm 2003.
NGUỒN SÁNG MỚI
Bấy
giờ trong nhóm sinh viên tình nguyện của Trường Đại học Đà Lạt đến giúp đỡ
Nguồn Sáng, có sinh viên nữ Hồng Quế bỗng phải lòng tri âm tri kỷ với người
thanh niên khiếm thị Trần Bình Phương. Hồng Quế kể thật: “Phương là người rất
có chí tiến thủ, đầy bản lĩnh, thừa nghị lực nên em đã “đến” thật lòng. Không
đơn thuần gọi là thương hại như nhiều người vội nghĩ đâu!”
Một
huyền thoại bằng người thật, việc thật hiện ra giữa cuộc đời này phát sáng lung
linh. Nghĩ đến xây dựng hạnh phúc cho ngày mai, đôi bạn Quế và Phương liền bàn
bạc, đồng thuận chọn thời gian thích hợp cùng về TP HCM học nghề vật lý trị
liệu liên tục trong 3 tháng. Hoàn thành xong khóa học này, tháng 8/2003, cơ sở
Nguồn Sáng mới ra đời với dịch vụ massage tại chỗ và “lưu động” đến từng nhà
khách hàng theo yêu cầu. Tất cả 5 phòng đúng tiêu chuẩn để hoạt động các dịch
vụ gồm: trị mụn, nám, giác hơi, tắm hơi, xoa bóp, xông hơi mặt, toàn thân…với
nhiều máy móc, thiết bị tân tiến. Từng khu vực thiết kế bài bản, kể cả hệ thống
nghe nhạc đều lắp đặt ở vị trí thích hợp nhất, nội dung băng đĩa được chọn lọc
kỹ…Khách đến phục hồi sức khỏe, phục hồi chức năng, làm đẹp…suốt một giờ đồng
hồ chỉ tốn từ 15-20 ngàn đồng. Có lẽ trong cùng một dịch vu trên phố hoa Đà
Lạt, chỉ có giá ở Nguồn Sáng mới “bình dân” đến như vậy?!
Dẫn
tôi đi tham quan toàn bộ “dây chuyền dịch vụ”
rồi Phương cho biết: “Tổng kinh phí đầu tư hơn 20 triệu đồng, huy động
từ nguồn vốn của gia đình, người thân và bạn bè mới được quy mô như thế!” Nguồn
Sáng mới vừa “mở cửa”, Phương tiếp nhận ngay 6 người khiếm thị đến làm việc,
ăn-ở tại chỗ, trả lương hàng tháng. Trong số đó có vợ chồng Phạm Hoàng Thông và
Nguyễn Thị Ngọc Hường đã gắn bó với cơ sở, có cuộc sống tương đối ổn định. Hạnh
phúc của Thông-Hường đang được nhân lên khi vừa sinh được cháu bé trai khoẻ
mạnh, trông kháu khỉnh lắm. Và đây là Phan Thanh Hiến, 31 tuổi, mới nhận vào
học nghề tâm sự: “Qua tổng đài 1080 biết được cơ sở Nguồn Sáng, em xin lên học
nghề và được Phương-Quế nuôi ăn-ở tại chỗ, lại không lấy tiền “học phí” nữa. Ơn
này em ghi nhớ suốt đời!”
Tiếp
xúc mới cảm nhận nhiều hơn những suy nghĩ, mong ước của Trần Bình Phương rằng,
đích đến của cơ sở là không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, thu hút nhiều
khách hàng để bền vững tồn tại và phát triển. Lúc đó điều kiện việc làm cho
người khiếm thị sẽ thu nhận đông thêm. Nguồn Sáng sẽ trở thành một mái nhà
chung cho những người cùng số phận không may như “ông chủ” Phương. Tôi tin điều
đó sớm thành hiện thực trong tương lai gần; bởi bây giờ bên cạnh Phương còn có
Hồng Quế đi sánh bước. Hai gia đình Phương-Quế đã “gặp gỡ” nhau và chỉ chờ
“ngày lành tháng tốt” sẽ tổ chức xây dựng hạnh phúc trọn đời cho đôi trẻ. Vâng,
người thanh niên khiếm thị Trần Bình Phương không chỉ vượt lên số phận chinh
phục được bóng đêm tật nguyền mà đã tìm được một nguồn sáng mới cho cuộc đời
tươi đẹp của mình. Mới hay, giữa thời buổi hiện đại này vẫn hiện lên những câu
chuyện cổ tích ngọt ngào, lắng lại đến muôn đời….Đà Lạt Tháng 02. 2004