Thứ Hai, 1 tháng 8, 2016

Quy hoạch mắc ca Lâm Đồng - những chuyển động mới

VĂN VIỆT
Lâm Đồng bắt đầu triển khai quy hoạch cây mắc ca trên địa bàn với những nhiệm vụ và giải pháp phù hợp đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Trong đó tập trung đầu tư trồng mới xen canh kết hợp với chức năng che bóng cho cây cà phê, chè; đồng thời phát triển công nghiệp chế biến gắn với cơ cấu sản phẩm đa dạng, chất lượng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

3 năm tăng sản lượng gấp 2,5 lần
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng, đến tháng 7/2016, tổng diện tích sản xuất cây mắc ca trên địa bàn Lâm Đồng đạt gần 1.000ha, phân bố trên 9 huyện, thành trong tỉnh là: Đà Lạt, Lạc Dương, Đam Rông, Lâm Hà, Đức Trọng, Đơn Dương, Di Linh, Bảo Lộc và Bảo Lâm. Trong đó chiếm tỷ lệ 50% diện tích mắc ca từ 4 năm tuổi trở lên - tuổi cây bước vào thu hoạch giai đoạn đầu. Ước tính tổng sản lượng đạt bình quân năm 2013 hơn 85 tấn; năm 2014 hơn 90 tấn; năm 2015 hơn 210 tấn và dự kiến con số này tiếp tục tăng trong vụ mùa mắc ca vào cuối năm 2016.
Khảo sát cho thấy, cây mắc ca bắt đầu trồng thử nghiệm ở Lâm Đồng vào năm 2006, do Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên thực hiện. Qua thời gian theo dõi, đánh giá cây mắc ca khá thích nghi với nhiều vùng sinh thái ở Lâm Đồng, Trung tâm Khuyến nông Lâm Đồng đưa vào chương trình hỗ trợ khuyến nông hàng năm. Kết quả từ năm 2010 đến nay, Trung tâm đã tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật trồng khoảng 90ha mắc ca xen canh với chè, cà phê thuộc các địa bàn Đức Trọng, Đơn Dương, Lâm Hà và Di Linh. Và cũng qua các chương trình khuyến nông, một số doanh nghiệp như: Công ty TNHH Đức Anh, các vườn ươm tại Đức Trọng, Lâm Hà, Bảo Lâm...đã hợp đồng cung cấp giống, hướng dẫn cách trồng và thu mua sản phẩm mắc ca cho nông dân dưới sự giám sát của chính quyền địa phương.
Hiện các loại giống mắc ca đang trồng xen ( mật độ từ 200- 300 cây/ha) và trồng tập trung ( mật độ từ 400- 500 cây/ha) trong đất vườn của nông dân Lâm Đồng gồm: OC, 814, H2, 816, 849, 246…có nguồn gốc từ tỉnh ĐắkLắk. Ngoài ra còn nhiều giống mắc ca khác nhau từ các tỉnh miền núi phía Bắc, được nông dân Lâm Đồng trực tiếp mua về trồng trên diện tích đất của hộ gia đình. Qua đánh giá bước đầu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng, các hộ nông dân trồng mắc ca xen với cà phê đạt hiệu quả tiêu biểu như hộ ông Hòa ở xã Tân Hà, Lâm Hà trồng 600 cây mắc ca giống ghép trên diện tích 2ha cà phê, thu hoạch quả tươi tách vỏ đạt 2 tấn vào năm 2014 và khoảng hơn 3 tấn vào năm 2015, giá bán bình quân từ 100- 150.000đồng/kg.   
Mục tiêu 8.000 tấn hạt mắc ca/năm
Để đưa cây mắc ca vào lộ trình sản xuất ổn định và bền vững, ngày 20/5/2016, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chính thức phê duyệt quy hoạch phát triển đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Cụ thể, đến năm 2020, Lâm Đồng mở rộng diện tích mắc ca trồng xen từ 3.500- 4.000ha, trong đó có khoảng 950ha thu hoạch, đạt tổng sản lượng khoảng 1.700tấn hạt/năm. Những con số này sẽ lần lượt thực hiện đến năm 2030 gồm: 12.000- 15.000ha diện tích sản xuất, 4.000ha diện tích thu hoạch và sản lượng 8.000tấn hạt/năm.
Cùng với đó, tỉnh Lâm Đồng chọn các địa bàn Đơn Dương, Đức Trọng và Bảo Lộc để thu hút các doanh nghiệp đầu tư cơ sở sản xuất cung ứng giống mắc ca ghép đạt tiêu chuẩn chất lượng khoảng 600.000cây giai đoạn 2016- 2020 và 2 triệu cây đến giai đoạn 2021- 2030. Đặc biệt các cơ sở này phải sử dụng giống mắc ca H2 và 695 làm gốc ghép và 5 bộ giống làm chồi ghép, nhằm đảm bảo khả năng thụ phấn chéo gồm: Daddow, 788, A16 (bộ 1); Daddow, 344, 842 ( bộ 2); 842, 741, 816 ( bộ 3);  741, 508, H2 ( bộ 4);  695, 842, 816 ( bộ 5). Đồng thời ban hành các cơ chế khuyến khích nhà đầu xây dựng các cơ sở sơ chế, nhà máy chế biến mắc ca trên địa bàn Lâm Đồng với công suất thiết kế từ 1.000- 3.000 tấn hạt/năm/đơn vị vào năm 2020, tăng lên tổng công suất 8.000- 10.000tấn hạt vào năm 2030.
Tại một cuộc họp mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, Phạm S đã ghi nhận những kết quả bước đầu của các sở, ngành, địa phương và doanh nghiệp đã nỗ lực cùng nông dân triển khai thực hiện quy hoạch nói trên, chủ động xây dựng vườn giống mắc ca đầu dòng với quy mô đồng bộ, hiện đại về kỹ thuật. Đề nghị trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức tập huấn, đào tạo nghề, khuyến cáo nông dân trồng mới 100% giống cây mắc ca ghép đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Hội Nông dân tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, vận động thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã trồng cây mắc ca liên xã, liên huyện, làm đầu mối cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế biến.
Riêng trong tháng 8/2016, UBND tỉnh Lâm Đồng sẽ xem xét, quyết định các kế hoạch hỗ trợ giống và thu mua, chế biến mắc ca của Công ty cổ phần Him Lam; các phương án giải ngân gói tín dụng ưu đãi phát triển cây mắc ca Lâm Đồng của Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt…/.  
THÁNG 7/2016