VĂN VIỆT
Lâm Đồng bắt đầu triển khai quy hoạch
cây mắc ca trên địa bàn với những nhiệm vụ và giải pháp phù hợp đến năm 2020, định
hướng đến năm 2030. Trong đó tập trung đầu tư trồng mới xen canh kết hợp với
chức năng che bóng cho cây cà phê, chè; đồng thời phát triển công nghiệp chế
biến gắn với cơ cấu sản phẩm đa dạng, chất lượng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng
trong nước và xuất khẩu.
3 năm tăng sản lượng gấp 2,5 lần
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn Lâm Đồng, đến tháng 7/2016, tổng diện tích sản xuất cây mắc ca trên địa
bàn Lâm Đồng đạt gần 1.000ha, phân bố trên 9 huyện, thành trong tỉnh là: Đà
Lạt, Lạc Dương, Đam Rông, Lâm Hà, Đức Trọng, Đơn Dương, Di Linh, Bảo Lộc và Bảo
Lâm. Trong đó chiếm tỷ lệ 50% diện tích mắc ca từ 4 năm tuổi trở lên - tuổi cây
bước vào thu hoạch giai đoạn đầu. Ước tính tổng sản lượng đạt bình quân năm
2013 hơn 85 tấn; năm 2014 hơn 90 tấn; năm 2015 hơn 210 tấn và dự kiến con số
này tiếp tục tăng trong vụ mùa mắc ca vào cuối năm 2016.
Khảo sát cho thấy, cây mắc ca bắt đầu trồng thử nghiệm
ở Lâm Đồng vào năm 2006, do Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên
thực hiện. Qua thời gian theo dõi, đánh giá cây mắc ca khá thích nghi với nhiều
vùng sinh thái ở Lâm Đồng, Trung tâm Khuyến nông Lâm Đồng đưa vào chương trình
hỗ trợ khuyến nông hàng năm. Kết quả từ năm 2010 đến nay, Trung tâm đã tổ chức
tập huấn, chuyển giao kỹ thuật trồng khoảng 90ha mắc ca xen canh với chè, cà
phê thuộc các địa bàn Đức Trọng, Đơn Dương, Lâm Hà và Di Linh. Và cũng qua các
chương trình khuyến nông, một số doanh nghiệp như: Công ty TNHH Đức Anh, các
vườn ươm tại Đức Trọng, Lâm Hà, Bảo Lâm...đã hợp đồng cung cấp giống, hướng dẫn
cách trồng và thu mua sản phẩm mắc ca cho nông dân dưới sự giám sát của chính
quyền địa phương.
Hiện các loại giống mắc ca đang trồng xen ( mật độ từ
200- 300 cây/ha) và trồng tập trung ( mật độ từ 400- 500 cây/ha) trong đất vườn
của nông dân Lâm Đồng gồm: OC, 814, H2, 816, 849, 246…có nguồn gốc từ tỉnh
ĐắkLắk. Ngoài ra còn nhiều giống mắc ca khác nhau từ các tỉnh miền núi phía Bắc,
được nông dân Lâm Đồng trực tiếp mua về trồng trên diện tích đất của hộ gia
đình. Qua đánh giá bước đầu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm
Đồng, các hộ nông dân trồng mắc ca xen với cà phê đạt hiệu quả tiêu biểu như hộ
ông Hòa ở xã Tân Hà, Lâm Hà trồng 600 cây mắc ca giống ghép trên diện tích 2ha
cà phê, thu hoạch quả tươi tách vỏ đạt 2 tấn vào năm 2014 và khoảng hơn 3 tấn
vào năm 2015, giá bán bình quân từ 100- 150.000đồng/kg.
Mục tiêu 8.000 tấn hạt mắc ca/năm
Để đưa cây mắc ca vào lộ trình sản xuất ổn định và bền vững, ngày 20/5/2016,
UBND tỉnh Lâm Đồng đã chính thức phê duyệt quy hoạch phát triển đến năm 2020,
định hướng đến năm 2030. Cụ thể, đến năm 2020, Lâm Đồng mở rộng diện tích mắc
ca trồng xen từ 3.500- 4.000ha, trong đó có khoảng 950ha thu hoạch, đạt tổng
sản lượng khoảng 1.700tấn hạt/năm. Những con số này sẽ lần lượt thực hiện đến
năm 2030 gồm: 12.000- 15.000ha diện tích sản xuất, 4.000ha diện tích thu hoạch
và sản lượng 8.000tấn hạt/năm.
Cùng với đó, tỉnh Lâm Đồng chọn các địa bàn Đơn Dương,
Đức Trọng và Bảo Lộc để thu hút các doanh nghiệp đầu tư cơ sở sản xuất cung ứng
giống mắc ca ghép đạt tiêu chuẩn chất lượng khoảng 600.000cây giai đoạn 2016-
2020 và 2 triệu cây đến giai đoạn 2021- 2030. Đặc biệt các cơ sở này phải sử dụng
giống mắc ca H2 và 695 làm gốc ghép và 5 bộ giống làm chồi ghép, nhằm đảm bảo
khả năng thụ phấn chéo gồm: Daddow, 788, A16 (bộ 1); Daddow, 344, 842 ( bộ 2); 842,
741, 816 ( bộ 3); 741, 508, H2 ( bộ
4); 695, 842, 816 ( bộ 5). Đồng thời ban
hành các cơ chế khuyến khích nhà đầu xây dựng các cơ sở sơ chế, nhà máy chế
biến mắc ca trên địa bàn Lâm Đồng với công suất thiết kế từ 1.000- 3.000 tấn
hạt/năm/đơn vị vào năm 2020, tăng lên tổng công suất 8.000- 10.000tấn hạt vào
năm 2030.
Tại một cuộc họp mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm
Đồng, Phạm S đã ghi nhận những kết quả bước đầu của các sở, ngành, địa phương
và doanh nghiệp đã nỗ lực cùng nông dân triển khai thực hiện quy hoạch nói
trên, chủ động xây dựng vườn giống mắc ca đầu dòng với quy mô đồng bộ, hiện đại
về kỹ thuật. Đề nghị trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn tổ chức tập huấn, đào tạo nghề, khuyến cáo nông dân trồng mới 100% giống
cây mắc ca ghép đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Hội Nông dân tỉnh tăng cường
công tác tuyên truyền, vận động thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã trồng cây
mắc ca liên xã, liên huyện, làm đầu mối cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế
biến.
Riêng trong tháng 8/2016, UBND tỉnh Lâm Đồng sẽ xem
xét, quyết định các kế hoạch hỗ trợ giống và thu mua, chế biến mắc ca của Công
ty cổ phần Him Lam; các phương án giải ngân gói tín dụng ưu đãi phát triển cây
mắc ca Lâm Đồng của Ngân hàng Thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt…/.
THÁNG 7/2016