VĂN VIỆT
Thông qua các hình thức vận động liên
kết sản xuất, cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể chính trị phường 10, Đà Lạt đã
xây dựng môi trường thuận lợi cho nông dân nâng cao giá trị các mặt hàng đặc
sản truyền thống mang địa danh Trại Hầm.
Tạo vốn vay sản xuất hợp tác
Trên sân khấu cuộc thi tìm hiểu Luật Hợp tác xã năm
2012 vừa diễn ra tại Khu Trung tâm Hành chính thành phố Đà Lạt, đội thi của
phường 10 trình bày tiểu phẩm “Phiên chợ hợp tác” với hoạt cảnh mua bán sôi
động các mặt hàng khoai lang dẻo, hồng sấy khô, mứt mận…đặc sản truyền thống
của thung lũng Trại Hầm. Tiểu phẩm không chỉ giúp mọi người cảm nhận được giá
trị lâu bền của các mặt hàng đặc sản Trại Hầm, mà còn cho thấy hướng đi hiệu
quả mới của một làng nghề truyền thống – hướng đi theo mô hình Luật Hợp tác xã
năm 2012. Trong đó mọi hoạt động được tôn trọng theo nguyên tắc đồng sở hữu, tự
chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã đối với
mọi thành viên.
Đối chiếu với thực tế sản xuất của Hợp tác xã Đặc sản
Trại Hầm, chị Nguyễn Xuân Nguyên, Phó Chủ tịch UBND phường 10 và là thành viên
đội thi của phường này cho biết: HTX Đặc sản Trại Hầm với 7 thành viên hộ gia
đình sản xuất mỗi tháng khoảng 15 tấn nguyên liệu củ khoai lang, trái hồng
tươi, cho ra khoảng gần 5 sản phẩm sấy khô cùng loại. Hợp tác xã tổ chức cung
ứng toàn bộ mặt hàng đặc sản chế biến đến các khu vực du lịch trong tỉnh Lâm
Đồng, đồng thời kết nối với khách hàng, từng bước thâm nhập thị trường lớn ở Hà
Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Ước tính 8 tháng đầu 2016, HTX đã giải quyết việc
làm thường xuyên cho hơn 40 lao động bên ngoài hộ gia đình thành viên, thu nhập
trung bình 4,5- 5 triệu đồng/người/tháng. Riêng mỗi hộ gia đình thành viên trực
tiếp sản xuất thu về lợi nhuận từ 10 triệu đồng/tháng trở lên.
Đáng kể hơn, qua tín chấp của UBND và các đoàn thể
chính trị ở phường 10, Đà Lạt, những hộ gia đình thành viên Hợp tác xã Đặc sản
Trại Hầm được vay nguồn vốn tín dụng từ các ngân hàng từ 20- 50 triệu đồng/hộ, thời
hạn từ 1 năm đến 5 năm với lãi suất ưu đãi để nâng cấp cơ sở sản xuất, chế biến
tập trung hàng đặc sản củ khoai lang, trái hồng sấy khô gắn thương hiệu “Trại
Hầm”. “Thường xuyên lồng ghép với nội dung cuộc họp ở tổ dân phố và những đợt
sinh hoạt, giao lưu các cơ quan, đơn vị tỉnh bạn hàng năm, UBND phường 10 đã
phối hợp với các đoàn thể địa phương tranh thủ cơ hội quảng bá thương hiệu đặc
sản “Trại Hầm” đến với đối tượng khách hàng khác nhau ở nhiều khu vực thị
trường trong nước…”- Phó Chủ tịch UBND phường 10, Nguyễn Xuân Nguyên nói.
Đầu tư công
nghệ chế biến mới
Đến thời điểm giữa tháng 9/2016, các cơ sở chế biến
hàng đặc sản ở Trại Hầm tập trung “vận hành” phần lớn hệ thống lò than để sấy hồng
ăn trái Đà Lạt bước vào mùa thu hoạch. Vì vậy lượng khoai lang dẻo chế biến
phải giảm xuống trung bình hơn 70% so với những ngày bình thường. Riêng với cơ
sở đặc sản của nam thanh niên “9X” Tạ Huy ở địa danh Trại Hầm này thì 100% công
suất lò sấy, nhà sấy đều giành cho chế biến nguyên liệu hồng ăn trái tươi Đà
Lạt kéo dài trong suốt vụ mùa khoảng 3 tháng. Dẫn tôi tham quan cơ sở sản xuất bố
trí trong 2 tầng nhà riêng biệt, mặt bằng mỗi tầng khoảng 65 mét vuông chế biến
hồng sấy khô trên 40 lò than và hồng treo trong nhà kính theo công nghệ Nhật
Bản. “Mùa hồng Đà Lạt năm 2015, cơ sở chế biến mỗi ngày từ 100- 150kg hồng sấy
khô bằng lò than. Trong khi đó, mặt hàng hồng sấy theo công nghệ Nhật Bản thì
đến lô sản phẩm lần thứ 3 trở đi mới đạt chất lượng 1.000kg/tháng… ”- Huy cho
biết.
Hiện tại, nam thanh niên Tạ Huy “9X” đang hoàn thành
luận văn thạc sĩ ngành kinh tế nông nghiệp ở một Trường Đại học thành phố Hồ
Chí Minh, và đã chính thức quyết định phát triển nghề sản xuất các mặt hàng đặc
sản truyền thống Trại Hầm, Đà Lạt của gia đình bằng cách đầu tư dây chuyền công
nghệ mới của Nhật, bên cạnh vẫn giữ lại hệ thống sấy lò than thủ công. Những lô
sản phẩm sấy hồng treo đầu tiên của Huy bị hư hỏng phần lớn vì áp dụng chưa đầy
đủ quy trình công nghệ của Nhật như: giữ độ ẩm trong nhà kính quá cao, thiếu kỹ
thuật ngăn chặn côn trùng xâm nhập và sinh sôi nảy nở, lắp đặt các vị trí quạt
gió không phù hợp với từng vị trí…
Mùa hồng ăn trái Đà Lạt những tháng cuối năm 2016 này,
Huy tiếp tục bổ sung các thiết bị dây chuyền hoạt động trong nhà kính treo hồng
sấy khô kiểu Nhật, công suất dự kiến vẫn giữ ở mức đảm bảo chất lượng 1.000kg
thành phẩm/tháng. Trong đó, thị phần tiêu thụ chiếm tỷ lệ khoảng 30% sản phẩm thông
qua liên kết với Hợp tác xã Đặc sản Trại Hầm; tỷ lệ 70% sản phẩm còn lại phân
phối cho các đối tác hợp đồng đến các siêu thị trong nước.
Để phát huy hiệu quả không ngừng đối với nghề sản xuất
hàng đặc sản Trại Hầm trong thời gian tới, Phó Bí thư phường 10, Đà Lạt, Trần
Văn Thiêm định hướng: “ Cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể chính trị phường 10
sẽ tạo mọi điều kiện duy trì và mở rộng sản xuất gắn với thị trường tiêu thụ
đối với HTX Đặc sản Trại Hầm nói riêng và tất cả cơ sở sản xuất hàng đặc sản
thương hiệu Trại Hầm nói chung. Có thể trước mắt chọn một vài mô hình tiêu biểu
đón khách du lịch tham quan miễn phí, nhằm giới thiệu, quảng bá về quy trình
sản xuất, chế biến hàng đặc sản Trại Hầm, Đà Lạt đảm bảo chất lượng an toàn…. ”/.
THANG 9/2016
