VĂN VIỆT
Từ đầu năm 2014 đến nay, “Hải gà tây” Đà
Lạt chính thức chuyển giao, tư vấn miễn phí cho người nông dân về quy trình ấp
nở, thả nuôi gà tây thích nghi với môi trường, khí hậu của Đà Lạt và các vùng
phụ cận, góp phần nâng cao thu nhập cho kinh tế hộ gia đình.
ẤP NỞ NHÂN TẠO
Hơn 10 năm trước, anh Lê Hùng Hải (sinh năm 1961) đã
thành công bước đầu về việc thả nuôi gà tây trang trại trên diện tích 5.000m2
trồng xà lách xoong của gia đình tại số 49/23/11, đường Phạm Hồng Thái, Đà Lạt.
Gà tây có “bản quê” từ các vùng rừng núi hoang dã ở châu Mỹ rồi được thuần hóa,
“di cư” sang Việt Nam từ rất lâu, nhưng chủ yếu chỉ nuôi nhỏ lẻ trong phạm vi
sân vườn gia đình ở các vùng đồng bằng duyên hải, nhiệt độ nắng nóng quanh năm.
Khi đưa sản phẩm thịt gà tây nuôi ở Đà Lạt ra thị trường được “đón nhận nồng
nhiệt”, “Hải gà tây” quyết định nghiên cứu sâu hơn nữa để khép kín “dây chuyền”
sản xuất, trong đó tập trung thời gian để thiết kế chiếc máy ấp nở trứng đạt
được công suất và chất lượng cao nhất. Anh Hải chọn một ổ trứng “điển hình”
trong trang trại để theo dõi gà mẹ ấp nở ngay từ ngày đầu tiên đến ngày cuối
cùng, từ đó thu nhận những “dữ liệu” để tìm những thiết bị chế tạo ra chiếc máy
thay thế ấp nhân tạo …
Cụ thể, anh Hải “lên nhật ký” của gà ấp nở khá chuẩn
xác là: 2 tuần đầu, cứ 3- 4 ngày/1 lần, gà rời khỏi ổ từ 10- 15 phút. Đến 2
tuần cuối cùng, cứ 1 ngày/1 lần, gà rời khỏi ổ hơn 10 phút. Phát hiện đây là
tập tính giải nhiệt trứng ấp của gà, nên anh Hải đã dùng ống nhiệt kế đo từng
biên độ thay đổi từng giây phút của ổ trứng trong suốt thời gian từ khi gà mẹ
ấp đến khi gà con mổ tách vỏ làm đôi, bước ra “chào đời”. “Ứng dụng” các mức nhiệt
độ này vào chiếc máy ấp trứng tự sáng chế, “Hải gà tây” lắp ráp bằng đoạn dây
dẫn đốt nóng lấy từ chiếc bếp điện trong nhà, sau đó nối với một công tắc tự
động điều chỉnh. Mạnh dạn đưa vào máy với mẻ ấp đầu tiên 100 trứng, nhưng sau 4
tuần hoạt động chỉ đạt tỷ lệ nở gà con chưa tới 80%. “ Mất trắng 20 trứng mà
mình không buồn chút nào. Vì mình đã thấy một bộ phận quan trọng còn thiếu
trong chiếc máy ấp nở, đó là 2 chiếc quạt gió thổi hơi nước chứa từ 2 chiếc
khay nhỏ…”- “Hải gà tây” kể lại. Và sau đó, chỉ tốn thêm vài trăm ngàn đồng nữa
để gắn thêm 2 chiếc quạt gió bằng bàn tay xòe, anh Hải đã hoàn thành chiếc máy
ấp trứng gà tây với công suất 500 trứng/28 ngày, đạt tỷ lệ gà nở 95% trở lên.
Giá bán ra mỗi chiếc máy ấp nở này chỉ dao động từ 3- 5 triệu đồng.
ĐẶC SẢN GÀ TÂY ĐÀ LẠT
Theo anh Hải, gà tây nuôi con rất vụng về, không chu
đáo như gà ta. Như khi dẫn gà con ra khỏi ổ kiếm ăn, gà tây mẹ với thân thể
nặng nề, kềnh càng thường hay “vô ý” giẫm đạp chết con; hoặc không hề biết gọi “túc
túc” cho gà con đến nơi có nhiều thức ăn; gặp trời mưa, ít khi giang được đôi
cánh rộng lớn để che kín gà con khỏi ướt…Bởi vậy, tỷ lệ gà tây nhân đàn tự
nhiên bị “tiêu hao” một tỷ lệ lớn, nhất là khi sinh trưởng trong điều kiện khí
hậu ôn đới, mưa nhiều của Đà Lạt. Anh Hải lại nghiên cứu, tìm ra phương pháp “úm
nhân tạo” gà con khỏe mạnh trong vòng 2 tháng tuổi trước lúc thả nuôi ra “đồng
lạnh” Đà Lạt. Đó là việc đưa gà con mới nở từ máy ấp ra nuôi trong thùng xốp
giữ ấm ngày đêm bằng chiếc bóng điện, dưới nền đổ một lớp trấu mỏng; sau 2 tuần
tuổi chuyển qua thùng lưới thiết kế cách ly mặt đất để tránh nhiễm lạnh. Trong
thời gian này, anh Hải cũng đã thực hành thuần thục kỹ thuật tiêm ngừa, nhỏ
thuốc phòng bệnh vào mắt cho gà con.
Đến nay, “Hải gà tây” đã chuyển giao quy trình nuôi gà
tây nói trên cho 15 hộ nông dân “ vệ tinh” ở Đà Lạt và các vùng phụ cận, mỗi hộ
nuôi ổn định một đàn từ 100- 200 con. Tính giá đầu tháng 8/2014 với 200.000
đồng/kg, gà tây giống 2 tháng tuổi nuôi thêm 5 tháng sau là xuất bán, đạt trọng
lượng trung bình mỗi con trên dưới 5kg. Nhân doanh thu 1 triệu đồng/con gà tây
thịt, trừ hết mọi chi phí mua thức ăn, công lao động, số lãi ròng đạt là
500.000 đồng/con. “Do ăn 70% lượng thức ăn là rau, cỏ có sẵn trên đồng ruộng;
chỉ ăn 30% lượng cám, lúa, bắp công nghiệp, nên Gà tây Đà Lạt chất lượng thịt săn
chắc, thơm ngon khác biệt so với gà tây nuôi các nơi khác ở trong và ngoài
nước…”- “Hải gà tây” khẳng định.
Và kế hoạch trong tương lai gần, “Hải gà tây”
sẽ mở một khu vực ẩm thực “đặc sản gà tây Đà Lạt” trên trang trại của mình tại
thung lũng đường Phạm Hồng Thái, Đà Lạt nêu trên, nhằm tạo dựng thêm một điểm
đến hấp dẫn cho khách du lịch đến lưu trú dài ngày./.
THÁNG 8/2014