VĂN VIỆT
Những cây đào Nhật Tân, đào thất thốn hữu
tính (trồng bằng hạt) khoe sắc “lung linh” giữa phố xuân Đà Lạt, khiến cho
người chơi sinh vật cảnh không khỏi ngạc nhiên khi biết rằng “tác giả” là người
dân ở vùng nông nghiệp xã Hiệp An, huyện Đức Trọng.
Hoa tươi trên cành non
Tạm thời “định canh” trên diện tích gần trăm mét vuông
trước khu vực Nhà hàng Thủy Tạ từ ngày 18 đến ngày 30 tháng chạp âm lịch (ngày
15/1 đến ngày 27/1/2017 dương lịch), vườn hoa đào Toàn đến từ thôn Trung Hiệp,
xã Hiệp An, Đức Trọng khoe sắc màu khá đặc biệt trong vườn hoa xuân “muôn hồng
nghìn tía” ven hồ Xuân Hương, Đà Lạt.
Nối theo bước chân của khách xuân Đà Lạt, tôi dạo
quanh vườn hoa đào Toàn nhiều tiếng đồng hồ trong ngày 25 tháng chạp âm lịch mới
phát hiện cận cảnh 3 loại hoa đào đón Tết Đinh Dậu 2017 gồm: đào Nhật Tân Hà
Nội ghép với đào bản địa Đà Lạt; đào Nhật Tân Hà Nội và đào thất thốn Đà Lạt ươm
hạt trên đất Hiệp An, Đức Trọng. Nhìn hoa bích đào ghép và bích đào ươm hạt đều
cùng “tông màu” với hoa đào thất thốn. Nhưng khi tiếp xúc gần các phần gốc,
thân, cành mới thấy “màu da” của đào ươm hạt còn non và căng bóng hơn so với
đào ghép. Riêng đào Nhật Tân ghép và Nhật Tân ươm hạt tại xã Hiệp An, Đức Trọng
có thêm màu hồng đào phô diễn như màu của trái táo vừa độ chín trên cành, trông
thật hấp dẫn.
Tranh thủ vừa bán hàng vừa tiếp chuyện với tôi, chủ
vườn Trần Văn Toàn cho biết, tham gia thị trường hoa Tết Đinh Dậu 2017 ở Đà Lạt,
thương hiệu hoa đào Toàn bày bán 300 cây và chuẩn bị xuất vườn 700 cây, trong
đó có 20 cây trồng bằng hạt 3 năm tuổi, còn lại cây ghép cành từ một năm tuổi
trở lên. Tùy theo đường kính gốc, chiều cao với số cành của cây, tỷ lệ hoa đang
nở và búp nụ, anh Toàn ấn định giá bán gần bằng nhau đối với đào ghép và đào
ươm hạt.
Dẫn tôi bước đến bên cạnh cây hồng đào ươm hạt, ước
chiều cao khoảng 2,5m tính từ bề mặt của chậu đất, tán cây phủ rộng hơn 2m, hoa
nở “lung linh” trên cành, chủ vườn Toàn đã đồng ý bán cho một khách hàng Đà Lạt
với giá 5 triệu đồng. Trước đó một ngày, anh Toàn cho thuê 1 cây bích đào ươm
hạt với kích thước và hình dáng tương tự như cây hồng đào vừa nêu với giá 2
triệu đồng. Thời gian cho thuê tính từ ngày giao chậu hoa đến hết rằm tháng
giêng âm lịch 2017.
Với mặt
hàng đào thất thốn, vườn hoa đào Toàn đưa ra chợ hoa tết Đà Lạt năm Đinh Dậu
2017 khoảng 200 cây ghép và hàng chục cây ươm hạt. Một khách hàng ở Đà Lạt chọn
mua một chậu đào thất thốn ươm hạt giá 3 triệu đồng rồi cùng tôi dùng tay đo
hình dáng cây gồm: cao khoảng 0,6m, tỏa ra 5 cành, trên đó điểm một vài đóa hoa
nở màu đỏ đậm, tọa lạc giữa “rừng” nụ hoa. Chủ nhân Toàn “giải trình” : “ Cây
đào thất thốn trồng bằng hạt hoặc ghép cành trên khu vườn thôn Trung Hiệp, xã
Hiệp An của gia đình chúng tôi đều cho hoa sau một năm chăm sóc. Giá bán 2 loại
đào thất thốn cũng tương đương nhau. Nhưng cá biệt cũng có cây đào thất thốn
ghép trong vườn khoảng gần 20 năm, cơ sở chúng tôi vừa thỏa thuận bán cho một
khách hàng Đà Lạt với giá hơn 20 triệu đồng. Hoặc đào thất thốn gieo hạt sau
một tháng lên cây non trong năm 2016 vừa qua, cơ sở đã bán hàng chục cây cho
khách hàng trong và ngoài tỉnh Lâm Đồng với giá từ 1- 1,5 triệu đồng/cây… ”
Giảm cây vô tính, tăng cây hữu tính
Tìm hiểu thêm được biết, vườn đào Toàn đang sản xuất-
kinh doanh các loại hoa đào Nhật Tân và đào thất thốn tại thôn Trung Hiệp, xã
Hiệp An, Đức Trọng với diện tích 6.000mét vuông, trong đó bố trí khoảng 1.000mét
vuông để ươm cây thương phẩm bằng hạt. Theo lời anh Toàn, qua rất nhiều năm thử
nghiệm thất bại, mãi đến năm 2014, hộ gia đình anh mới gieo hạt thành công ban
đầu 60 cây bích đào và hồng đào Nhật Tân trong vườn nhà. Nhưng sau đó vài tháng
chăm sóc, chỉ còn lại hơn 20 cây sống đến ngày hôm nay cho hoa đồng loạt. Vận
dụng kinh nghiệm gieo hạt tiếp theo cho cây đào thất thốn, trong năm 2016, vườn
đào Toàn đã sản xuất gần 100 cây nở hoa vụ mùa đầu tiên ở Tết Đinh Dậu 2017
này.
Nói về quy trình sản xuất cây đào Nhật Tân và đào thất
thốn bằng phương pháp hữu tính- ươm bằng hạt nẩy mầm thành cây thực sinh như đã
nói trên, Toàn chia sẻ: “ Chọn những cây ra hoa tốt nhất để chăm sóc đặc biệt.
Đến khoảng tháng 5, tháng 6, thu hái quả chín mọng rồi lấy hạt nhân phơi khô
nhiều ngày ngoài trời nắng tự nhiên. Bảo quản hạt giống trong điều kiện khô
ráo, thoáng mát, bước sang tháng 10 bắt đầu gieo xuống dưới lớp đất cát. Cây
nẩy mầm 2 tháng trên cát mới chuyển sang bầu đất giá thể nuôi dưỡng thêm 3
tháng nữa rồi đưa ra trồng dưới đất tự nhiên. Tỷ lệ cây ươm hạt phát triển đến
ngày ra hoa là 40% đối với đào Nhật Tân và 30% đối với đào thất thốn...”
Trong những năm tới, vườn đào Toàn tập trung sản xuất thương
phẩm cây hoa đào hữu tính, giảm tỷ lệ cây hoa đào vô tính (cây ghép), đáp ứng
thị hiếu của khách hàng đang xu hướng thiên về chọn lựa sinh vật cảnh tự nhiên.
Anh Toàn cũng sẵn sàng hướng dẫn kỹ thuật sản xuất cây hoa đào thực sinh cho
nông dân Đức Trọng và các vùng lân cận, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng có
giá trị kinh tế cao hơn ở địa phương./.
THÁNG 1/2017