VĂN VIỆT
Chuyển đất rau sang trồng đất cỏ
Cách mặt đường Quốc lộ 27 chưa tới một cây số, trang
trại bò siêu thịt của nông hộ Võ Huy Tuấn trải rộng 3,5ha dưới một ngọn đồi
thông xanh ngát, thuộc địa phận thôn Lạc Bình, xã Lạc Xuân, huyện Đơn Dương. Vẫn
đang ở thời điểm mùa khô, nhưng đồng cỏ chăm sóc trong trang trại vẫn tươi tốt nhờ
chủ động nguồn nước tưới từ dòng suối bao bọc xung quanh. Tuấn phác thảo: “Trên
diện tích 3,5ha, trang trại chỉ mới bố trí xây dựng 0,2ha chuồng trại; còn lại hầu
hết diện tích 3,2ha đều trồng cỏ sữa để nuôi đàn bò siêu thịt. Trồng theo hình
thức cuốn chiếu trên từng phần đất nối tiếp nhau, nên mỗi sáng đều đặn thu
hoạch khoảng 3 tấn cỏ sữa tươi, cộng thêm với các thành phần rơm khô, cám gạo,
mật mía…mua về cung cấp đủ dinh dưỡng trong khẩu phần ăn một ngày cho 100con bò
siêu thịt của trang trại….”
Trước đây, trên 3,2ha diện tích trồng cỏ sữa của trang
trại Võ Huy Tuấn được canh tác các giống cà chua ghép và nhiều loại rau ngắn
ngày khác, đến giữa năm 2013 mới lần lượt chuyển đổi sản xuất thức ăn cho bò. Lý
do thay thế trồng rau sang trồng cỏ nuôi bò vì phải giảm nhiều lao động trong gia
đình của Tuấn để mở rộng kinh doanh một số lĩnh vực ngoài nông nghiệp. Cụ thể, trên
cùng 3,2ha diện tích đất khi chuyển sang trồng cỏ nuôi bò được giảm số lượng
lao động khá nhiều lần so với đầu tư thâm canh cây rau các loại, phù hợp với
điều kiện thực tế về nguồn vốn, đất đai, nhân công của nông hộ Võ Huy Tuấn.
Năm đầu tiên, Tuấn tuyển chọn từ đàn bò lai sind trong
huyện Đơn Dương để mua về trang trại nuôi 50 con trưởng thành (50% con cái và
50% con đực), cân nặng trung bình khoảng hơn 200kg/con. Sau hơn một năm tích
cực lên huyện, lên tỉnh tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật chăn nuôi các giống bò
cao sản về áp dụng trong trang trại của mình, Tuấn đã vỗ béo đàn bò thịt (con
đực) lai sind 25con đạt trọng lượng trung bình từ 400- 450kg/con rồi bán ra thị
trường, tính sơ bộ khoản lãi thu về mỗi con từ 450.000- 500.000đồng/tháng. Số
còn lại 25 con bò cái lai sind, tăng trọng mỗi con lên khoảng 350kg, Tuấn chăm
sóc đặc biệt để phối giống lai tạo, sinh sản ra các giống bò siêu thịt thế hệ
mới như: Red Angus, BBB và Brahman tại trang trại.
Phương pháp nhân đàn bò siêu
thịt của Tuấn áp dụng bằng cách tạo ra môi trường phù hợp trong từng khu vực
chuồng trại khác nhau để bò đực các giống Red Angus, BBB và Brahman giao phối
theo bản năng tự nhiên với đàn bò cái lai sind. Kết quả giai đoạn từ năm 2014
đến nay, Tuấn đã phát duy trì đàn bò cao sản trong trang trại lên tổng cộng từ
80- 100con, chiếm tỷ lệ 50- 50 số lượng bò thịt và bò cái giống. Chưa kể số
lượng bò thịt và bò cái giống đã bán ra hàng năm.
Bò siêu thịt tăng trọng gấp ba lần bò lai
sind
Hiện tại, trang trại của Võ Huy Tuấn chia thành 3 khu
vực chăn nuôi bò thịt, bò sinh sản và bê con thuộc 3 giống Red Angus, BBB và
Brahman lai tạo. Mỗi khu vực chuồng trại được thiết kế xây dựng thoáng mát, có
sân tắm nắng mỗi buổi sáng cho bò. Kinh nghiệm 3 năm chăn nuôi bò cao sản, Tuấn
đã hoàn chỉnh các khẩu phần ăn đạt hiệu quả dinh dưỡng cao nhất cho từng đàn bò
thịt, bò sinh sản và bê con, bao gồm: cỏ tươi, cỏ ủ chua, rơm khô, cám, tấm,
nước mật mía…. Bên cạnh khối lượng cỏ tươi thu hoạch tại chỗ 3 tấn/ngày như đã
nói trên, trang trại phải mua thêm về dự trữ để “đổi bữa” cho đầy đủ chất lượng
thức ăn sạch cho đàn bò 100 con như: 500kg rơm khô/ngày, 1.500kg cám/tháng…Ngoài
ra, những con bò đực trong thời kỳ phối giống và đàn bò cái đang mang bầu hoặc
cho bê con bú sữa thì được cho thức ăn với chế độ riêng biệt, trong đó có bổ
sung khoáng chất, vitamin, thức ăn tinh…
Theo hạch toán của chủ trang trại Võ Huy Tuấn, nuôi
mỗi con bò siêu thịt tăng trọng trung bình 1kg/ngày, chiếm tỷ lệ khoảng 45%
trọng lượng thịt thương phẩm ( trong khi bò lai sind chỉ tăng trọng tối đa
0,5kg/ngày, chiếm tỷ lệ dưới 30% trọng lượng thịt thương phẩm). Nhân với giá
thịt bò trên thị trường Lâm Đồng vào tháng 6/2016 trung bình là 200.000
đồng/kg, mỗi con bò thịt cao sản thu về mỗi ngày 90.000 đồng, trừ tất cả mọi
chi phí khoảng 50%, còn lại số lãi ròng đạt hơn 45.000đồng. Tiếp tục nhân lên với
tổng đàn bò siêu thịt 100con thì ra đáp số lợi nhuận bình quân hiện tại của trang
trại Võ Huy Tuấn khoảng hơn 160 triệu đồng/tháng.
Nói về việc dễ và khó của quy trình chăn nuôi bò siêu
thịt trang trại, Tuấn đúc kết: “Nuôi bò siêu thịt trên đất Đơn Dương khá dễ
dàng nhờ điều kiện đất đai thuận lợi để trồng trọt, phát triển đồng cỏ sữa; khí
hậu quanh năm ôn hòa, thích hợp cho bố trí chuồng trại nuôi nhốt, giảm chi phí
công lao động. Tuy nhiên, việc khó nhất là nguồn vốn đầu tư ban đầu rất lớn,
mỗi con bò giống siêu thịt với giá 20 triệu đồng và mỗi hecta đất trồng cỏ sữa
với giá trị gần 3 tỷ đồng.
Ở kỹ thuật chăn nuôi bò siêu thịt cần phải thường
xuyên tiêu độc, khử trùng, thu gom phân thải, giữ vệ sinh chuồng trại sạch sẽ; tuân
thủ đầy đủ lịch tiêm phòng các loại bệnh theo đúng định kỳ triển khai của cơ
quan thú y địa phương…”/.
THÁNG 6/2016
