VĂN
VIỆT
Nhà
nông Phạm Văn Bảy ở xã Gia Lâm, Lâm Hà đã chọn lọc các nguồn giống cây mới ở
nhiều vùng miền trong nước về trồng đa canh trên đất cà phê chủ lực, đúc kết những
quy trình kỹ thuật phù hợp trên từng địa hình sản xuất, mang lại vụ mùa bội thu
cả về doanh số và lợi nhuận hàng năm.
Chọn
cây trồng không cuốc cỏ
Chủ
tịch Hội Nông dân xã Gia Lâm (Lâm Hà) Ngô Trung Kiên đưa tôi đến gặp ông Phạm
Văn Bảy (62 tuổi) để tìm hiểu về kinh nghiệm trồng cây thanh long ruột đỏ ở khu
vực trung tâm xã này. Đó là một ngày trung tuần tháng 11/2017 vừa bước qua thời
điểm thu hoạch rộ chuyển ra thị trường các tỉnh phía Bắc, nên thanh long ruột đỏ
trên cành phần lớn trái còn xanh, chỉ số ít đang ngả màu đỏ chín. Chủ vườn Phạm
Văn Bảy phong thái hoạt bát, cởi mở với câu xã giao đầu tiên tiếp chuyện: “ Tôi
khẳng định với nhà báo là vùng đất đỏ bazan xã Gia Lâm, Lâm Hà rất có nhiều tiềm
năng về trồng trọt. Các giống cây thanh long, sầu riêng, tiêu.. ở các vùng miền
khác nhau trong nước, hộ gia đình chúng tôi đưa về đây đều canh tác đạt kết quả
khá cao….”
Bước
ra vườn thanh long ruột đỏ 2.000m2 sau nhà, Nhà nông Phạm Văn Bảy bảo
tôi nhìn gần xuống từng trụ gốc cây và nói: “ Nhà báo thấy đó, từng gốc cây
thanh long được hộ gia đình chúng tôi luôn cắt sạch cỏ bằng máy. Tuyệt đối
không dùng cuốc, xẻng để đào bứng cỏ vì rất dễ tác động đến bộ rễ cây thanh
long nằm dưới mặt đất khoảng 20- 30cm…” Đây là một trong những kinh nghiệm trồng
cây thanh long ruột đỏ trên 2.000m2 đất chuyển đổi từ cây cà phê của
nhà nông Phạm Văn Bảy trong 4 năm qua trên đất Gia Lâm, Lâm Hà. Ý tưởng trồng
thanh long của ông Bảy khá đơn giản là để “ăn chơi trong nhà”, dần dần thấy cây
phát triển tươi tốt, cho năng suất cao, chất lượng trái ngon ngọt, nên đi đến
quyết định chuyển đổi đại trà. Kỹ thuật trồng ban đầu được “tham vấn” trực tiếp
từ nông dân chủ vườn ở các vùng chuyên canh thanh long tỉnh Bình Thuận, sau đó bổ
sung từ thực tế canh tác hàng ngày trên vườn sản xuất, ông Bảy đã chọn một quy
trình chăm sóc, quản lý dịch hại đạt hiệu quả cao nhất trên diện tích trên
2.000m2 thanh long ruột đỏ của mình.
Cụ
thể đến nay mật độ trồng thanh long của nhà nông Phạm Văn Bảy ổn định cây cách
cây 2,5m, trụ đúc xi măng chôn sâu 0,5m, cao 1,2m tính từ mặt đất. Tổng số 360
trụ thanh long trên diện tích 2.000m2, mỗi trụ trồng 4 hom, mỗi hom
dài 30- 40cm. Bón lót vôi để xử lý đất sạch bệnh. Một tháng sau hom giống phát
triển nhiều mầm, nhưng chỉ chọn lại mầm khỏe mạnh ở gốc hom để tập trung chăm
sóc đủ dinh dưỡng. Đầu mùa mưa bón phân chuồng hoai mục, dùng rơm hoặc vỏ cà
phê tủ quanh gốc thanh long để giữ độ ẩm. Mùa khô 15 ngày tưới 1 lần vào gốc
cây, nước tưới bơm lên từ giếng khoan.
Kết
quả thực hành đúng quy trình thanh long theo hướng VietGAP của nhà nông Phạm
Văn Bảy ở xã Gia Lâm, Lâm Hà phát tán cành nhánh leo kín trụ xi măng; 1 năm sau
vào vụ thu bói. Qua năm thứ 2 trở đi thu hoạch chính vụ liên tục trong 2 tháng
8 và tháng 9; các tháng còn lại trong năm thu nghịch vụ với sản lượng ít hơn
chính vụ khoảng 70%. Tính trung bình trong 3 năm vừa qua, vườn thanh long 2.000m2
theo quy trình như vậy, nhà nông Phạm Văn Bảy thu hoạch khoảng 20kg/trụ/năm, với
giá 20.000 đồng/kg nhân với 360 trụ, thành tổng doanh thu 144 triệu đồng. Trừ hết
mọi chi phí còn thu lãi ròng 100triệu đồng/2.000m2/năm.
Ổn
định cà phê, đột phá sầu riêng và tiêu
Trước
khi chuyển đổi 2.000m2 cây thanh long đạt giá trị cao, nhà nông Phạm
Văn Bảy đã chọn các giống sầu riêng Thái Lan năng suất và hương vị khác biệt về
trồng xen canh trên 5ha cây cà phê ở cùng xã Gia Lâm, huyện Lâm Hà. Tất cả 200
cây sầu riêng che bóng 5ha cà phê sau 4 năm đều bước vào thời kỳ thu hoạch. Tính
riêng trong năm 2017, tổng sản lượng sầu riêng xen canh ở đây đạt khoảng 18 tấn,
doanh thu hơn 1 tỷ đồng. Về cây cà phê ổn
định 5 ha vào mùa thu hoạch năm 2017, ước năng suất trung bình khoảng 3 tấn/ha.
Và
trong 2 năm gần đây, nhà nông Phạm Văn Bảy tiếp tục chọn 400 trụ gốc cây tiêu
cao sản về trồng xen canh trên 2.000m2 đất thanh long, hiện đang cho
trái bói, sang năm 2018 sẽ vào vào thu chính thức. Dự kiến hàng năm thu thêm
khoảng 2tấn tiêu, lãi hơn 100 triệu đồng nữa.
“Sang
năm 2018, hộ gia đình chúng tôi trồng mới khoảng 5.000m2 đất thanh
long chuyển đổi từ diện tích đất trồng cây bắp và các loại hoa màu ở vùng trũng
thấp. Đồng thời liên kết khoảng 10 hộ nông dân quanh vùng chuyển mỗi hộ trồng
1.000m2 thanh long, bao tiêu toàn bộ sản phẩm thu hoạch”, nhà nông
Phạm Văn Bảy cho biết. Với Chủ tịch Hội Nông dân xã Gia Lâm (Lâm Hà) Ngô Trung
Kiên đánh giá: “ Nhà nông Phạm Văn Bảy là người đầu tiên của xã Gia Lâm đưa cây
giống sầu riêng cao cấp Thái Lan về ghép nhân rộng thành công, cung cấp cho
nông dân quanh vùng chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp. Với cây thanh long,
ông Bảy chủ động liên hệ đối tác các tỉnh phía Bắc bao tiêu ổn định sản phẩm, hy
vọng góp phần giúp nông dân địa phương gắn kết sản xuất với thị trường tiêu thụ…”./.
THÁNG 12/2017