VĂN VIỆT
Trên diện tích 7ha đất dốc cao ở thôn Đạ
Đum 2, xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, anh Nguyễn Phú Đức ( sinh năm 1970) đã xây
dựng thành một trang trại tiêu biểu của tỉnh Lâm Đồng với hoa lợi thu về mỗi năm
hàng chục tấn trái cây cam, quýt, mận…thuộc các loại giống “nhập cư” từ các
vùng miền trong nước và nước ngoài.
Đất lành không chỉ với cam, quýt
Gần cuối tháng 5/2016, vùng khí hậu dưới chân núi
Langbiang, huyện Lạc Dương bắt đầu vào mùa mưa phải tỉa cành, tạo tán cho các loại
cây công nghiệp, cây ăn trái, nhưng riêng với cây cam, quýt..trong trang trại
của anh Nguyễn Phú Đức vẫn có thu hoạch từng chùm trái chín vàng nghịch vụ. Những
giống cây này được anh Đức đưa từ các vùng đất ngoại vi Hà Nội về đây trồng thử
nghiệm vài trăm mét vuông từ đầu những năm 2000. Qua từng năm tự nghiên cứu kỹ
thuật chiết cành, ghép mầm, đồng thời bổ sung quy trình canh tác phù hợp, đến
nay, anh Đức không chỉ nhân rộng giống cam, quýt phân bổ trên khắp diện tích
7ha trang trại của mình, mà còn sản xuất hàng vạn cây con ươm ghép cung cấp cho
nhu cầu chuyển đổi cây trồng của nông dân các khu vực Nam Ban ( Lâm Hà), Cầu
Đất, Nam Hồ (Đà Lạt)… “Trong thời gian mười năm đầu tiên đưa các loại cây cam,
cây quýt giống về trồng trên địa hình đất đồi cao của xã Đạ Sar, huyện Lạc
Dương, hộ gia đình chúng tôi phải tiến hành thành nhiều đợt xuống giống hàng
năm. Trồng, chăm sóc đợt cây sau trên cơ sở đúc kết kinh nghiệm từ đợt cây
trước. Đó là những kinh nghiệm về quy cách đào hố, làm cỏ, bón phân, tưới nước,
hãm bớt chiều cao, tạo chiều rộng của tán cây để cho năng suất thu hoạch trái
đạt mức cao nhất…”- anh Đức chia sẻ.
Theo đó, từ năm 2010 trở đi, hộ gia đình anh Đức mới
từng bước chủ động thực hành, bổ sung hoàn chỉnh dần kỹ thuật ghép tạo giống
cam, quýt các loại tại trang trại. Dẫn tôi đến một cây cam đầu dòng trong trang
trại, anh Đức chọn một mắt ghép bằng đầu chiếc đũa cắt lát mỏng, sau đó “ghép
giả định” vào thân cây bưởi rồi dùng bao ni lông buộc chặt lại. Anh Đức nói
rằng, vào lúc sáng sớm là thời điểm ghép cây đạt tỷ lệ sống cao nhất, mầm chồi
phát tán nhanh đến 2 năm sau bắt đầu nở hoa kết trái khoảng 2- 3kg/cây; đến năm
thứ 3 trở đi sẽ đạt năng suất từ 13- 15kg/cây. Về biện pháp canh tác hàng năm,
anh Đức chọn nguyên liệu cám gạo, cám bắp phối trộn với các chế phẩm sinh học
làm chất dinh dưỡng chính để nuôi cây có khả năng đề kháng các loại bệnh gây
vàng lá, không đậu trái…Cụ thể, anh Đức cho biết thêm: “ Mỗi năm cứ một cây
cam, quýt được rải đều xung quanh gốc gần 0,4kg phân bón ủ cám gạo, cám bắp, cộng
với 3- 5kg phân chuồng. Bón phân vào thời điểm sau một tháng thu hoạch trái
chính vụ, sau đó tưới nước đều trên mặt đất cho phân ngấm vào bộ rễ lưu chuyển
lên nuôi thân, cành, lá…Nhờ dinh dưỡng chuyển hóa từ phân bón cám bắp, cám gạo
đã tăng vị ngọt thanh cho trái cam, trái quýt của trang trại hộ gia đình tôi…” Nói
xong, anh Đức hái xuống một trái cam nghịch vụ, kích thước to tròn bằng chiếc
chén cơm, đưa vào tay tôi. Tách phần vỏ mỏng tanh bên ngoài, thưởng thức từng
múi cam mọng nước, tôi càng hiểu thêm vì sao khách hàng trong nước hàng năm đặt
hàng mua toàn bộ sản lượng cam các loại của trang trại anh Đức trước khi thu
hoạch hơn cả tháng. Trong đó, tính riêng mùa cam canh đường ở ngoại vi Hà Nội
và cam Mỹ “nhập cư” trong dịp tết Bính Thân 2016 vừa qua, anh Đức thu sản lượng
khoảng 40 tấn ( trên 2ha), bán nhanh với giá 30- 40.000 đồng/kg, thành tổng
doanh thu khoảng 1,5 tỷ đồng.
Mà còn với mận, chanh không hạt, chanh đào…
Hiện với diện tích 7ha trang trại của anh Đức gồm 5ha
cam các loại ( 2ha đang kỳ thu hoạch, 3ha đang thu trái bói) và 2 ha cà phê
catimor hơn 15 năm tuổi. Chưa kể 200 cây mận tam hoa “nhập cư” về từ Tây Bắc,
đang phát triển tốt tươi hai bên bờ suối dưới thung lũng của trang trại, vụ mùa
năm ngoái thu hoạch khoảng 3 tấn trái, bán sỉ cho các quày trái cây ở chợ trung
tâm Đà Lạt với giá 15.000đồng/kg. Đặc biệt, anh Đức đã ghép tạo thành công
giống chanh đào Hà Nội với khoảng 2.000cây hơn một năm tuổi, đang thu hoạch
trái bói.
Với khả năng sinh trưởng khá tốt trên đất Đạ Sar, Lạc Dương, cây
chanh đào trong trang trại của anh Đức dự kiến đến 3 năm tuổi có thể đạt năng
suất 15- 20kg/cây. Giá thị trường chanh đào trong tháng 5/2016 khoảng 30.000
đồng/kg. Ngoài ra, anh Đức cũng đã mất nhiều năm để ghép tạo có kết quả giữa
mắt cây chanh không hạt với thân cây bưởi, hiện đang phân bổ khoảng 300 cây xen
canh với những hàng cây mận tam hoa trong trang trại…
Từ nay đến cuối năm 2016, anh Đức sẽ bứng gốc lần lượt
những hàng cây cam sinh trưởng mật độ dày ( giảm mật độ trên mỗi ha từ 1.500
cây xuống còn 1.000 cây) để dịch chuyển đến thay thế vị trí những hàng cà phê
catimor già cỗi, năng suất kém trong trang trại. Mục tiêu hướng đến của anh Đức
là tiếp tục thâm canh chiều sâu đối với tất cả những loài cây trái trong trang
trại đạt chất lượng “ngọt lành” đặc trưng của cao nguyên Langbiang, góp phần
chuyển giao nguồn giống và kỹ thuật mới cho nông dân Lâm Đồng tái cơ cấu cây
trồng phù hợp, đạt hiệu quả kinh tế cao hơn./.
THANG 5/2016