VĂN
VIỆT
Mấy chục năm tự nghiên cứu chọn tạo, hoàn chỉnh quy
trình ghép trồng thử nghiệm thành công giống bơ sáp vàng bản địa Lâm Đồng, ông
Phạm Văn Tĩnh ở thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng đã trở thành nhà sản xuất thương
phẩm và cung cấp giống “Bơ ông Tĩnh” nhãn hiệu độc quyền trên nhiều vùng nông
nghiệp trong và ngoài tỉnh Lâm Đồng, mang lại thu nhập quanh năm ổn định cho
người nông dân.
“Phối ngẫu” giữa chồi bơ sáp
và gốc bơ nước
Hàng năm giống bơ sáp ông Tĩnh thu hoạch vào tháng
10 và tháng 11, nhưng khi đến giữa tháng 7 đã phát triển kích thước trái khá lớn
từng chùm trên cành, có trái đã đạt trọng lượng đến 1 kg. Tọa lạc số 16, Đông Đô,
thị trấn Liên Nghĩa, Đức Trọng, khu vườn ông Tĩnh với tổng diện tích hơn 1.100m2
hiện thâm canh 25 cây bơ sáp bản địa ghép mới. Trong đó có 15 cây kinh doanh khoảng
5 năm qua; 10 cây vào vụ thu bói trong năm 2023. Quan sát của phóng viên trong khu
vườn ông Tĩnh cho thấy những hàng cây bơ sáp đang thời kỳ kinh doanh được bố trí
trong không gian thông thoáng, cây cách cây và hàng cách hàng 3m; khống chế chiều
cao 7- 8m, đường kính tán lá 4-5m. Những hàng cây bơ sáp đậu trái bói (khoảng 3
năm tuổi) có chiều cao đến 3m, đường kính tán lá 1,5- 2m.
Ông Tĩnh chuyển sang tập trung nghiên cứu ghép chồi
cành giống bơ sáp bản địa với gốc bơ nước đia phương. Đưa vào trồng, chăm sóc thêm
nhiều chu kỳ nữa, cây cũng ra trái bói nhưng trọng lượng tối đa 3- 4 trái/kg, ông
Tĩnh lại tiếp tục chặt bỏ và lại dốc tâm sức chọn ra quy trình “phối ngẫu” nhiều
lần với kết quả tối ưu nhất để tạo ra giống bơ sáp mới có lợi thế so sánh trên
thị trường. Kết quả trong hàng chục cây bơ ghép mới thâm canh, ông Tĩnh đã chọn
được một cây đầu dòng thu hoạch trung bình 1 kg/trái chín cơm vàng đặc ruột, hạt
nhỏ, vị thơm dịu để ghép trồng thương phẩm và bán cây giống cho nông dân nhiều
vùng trong tỉnh Lâm Đồng nói riêng và Tây Nguyên nói chung nhân rộng, tăng thu
nhập trên từng đơn vị diện tích đất canh tác.
Nhãn hiệu độc quyền “Bơ ông
Tĩnh”
Đầu năm 2020, ông Phạm Văn Tĩnh được Cục Sở hữu trí
tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp nhãn hiệu bảo hộ độc quyền “Bơ ông Tĩnh” với
giống bơ sáp vàng do ông chọn tạo, ghép mới nêu trên. Đáng kể ở khâu đầu ra
trong 5 năm trở lại đây, giữa lúc các giống bơ khác liên tục xuống giá còn 10-
15.000 đồng/kg thì giống “Bơ ông Tĩnh” vẫn ổn định 50- 60.000 đồng/kg. Riêng cây
giống “Bơ ông Tĩnh” đã bán ra mỗi năm khoảng 8.000 cây theo nhu cầu của người sản
xuất trong vùng Tây Nguyên, tương ứng với tổng diện tích khoảng 27 ha trồng thuần
và 40 ha trồng xen canh.
Theo hạch toán trên diện tích 1.000m2 trồng
thuần 30 cây “Bơ ông Tĩnh”, tổng số tiền đầu tư giống, phân bón, công lao động khoảng
10 triệu đồng. Năm thứ 4 thu bói trung bình 50 kg/cây, nhân với 60.000 đồng/kg trên
30 cây thành tổng doanh thu 90 triệu đồng. Trừ ra còn lãi 80 triệu đồng. Từ năm
thứ 5 trở đi, cây “Bơ ông Tĩnh” đạt năng suất khoảng gấp 4 lần thu bói, tương ứng
với đạt lãi 320 triệu đồng/1.000m2/năm.
THÁNG 7/2023
.JPG)
