VĂN
VIỆT
Mạnh dạn chuyển đổi hàng loạt diện
tích cà phê và các diện tích cây trồng kém hiệu quả kinh tế sang chuyên canh
giống chuối Laba (còn gọi là “chuối tiến vua”), nhiều nông hộ ở vùng xa Đạ
K'Nàng, huyện Đam Rông đã thay đổi cuộc sống thu nhập của mình ngày càng khấm
khá đi lên.
Đáng nói so với thị trường xuất khẩu đang rộng
mở sang nước Nhật thì nguồn cung "chuối tiến vua" từ vùng xa Đạ
K’Nàng, huyện Đam Rông và các vùng lân cận hiện vẫn chưa thể đáp ứng khối lượng
lớn hàng ngày theo nhu cầu đặt hàng của đối tác.
“Chuối tiến
vua” thu nhập vượt trội so với cà phê
Giữa
tháng 2/2020, đến thăm vườn “chuối tiến vua” 2ha của anh Võ Văn Huy (45 tuổi) ở
khu vực Di Linh, xã Đạ K’Nàng, huyện Đam Rông, phóng viên ghi nhận những kết
quả khả quan. Mới hơn một năm chuyển đổi từ cây cà phê, vườn chuối anh Huy đã
bước vào thu hoạch vụ đầu tiên với doanh thu vượt trội. Anh Huy phấn khởi: “Hơn
mười năm trước, gia đình chúng tôi từ huyện Di Linh lên xã Đạ K’Nàng, huyện Đam
Rông lập vườn trồng cà phê trên 2ha. Nếu hàng năm tích cực đầu tư chăm sóc thì
năng suất có thể đạt đến 3- 4 tấn nhân/ha. Do giá cà phê liên tục nhiều năm qua
vẫn còn thấp và bấp bênh, nên gia đình sau thời gian suy nghĩ đã quyết định chuyển
đổi hết để trồng chuối Laba… ” Theo đó,
trước khi chuyển đổi trồng “chuối tiến vua”, hộ gia đình anh Huy đã nắm chắc
thị trường bao tiêu 100% sản phẩm đầu ra là HTX Laba Banana Đạ K’Nàng (tọa lạc
tại thôn Đạ Mur, xã Đạ K’Nàng). Trong đó hợp đồng hai bên được ký kết với giá
ổn định, hạch toán làm các phép tính đơn giản, anh Huy đã biết trước lợi nhuận trồng
“chuối tiến vua” thu hoạch vụ đầu của mình đã tăng khá nhiều lần so với cây cà
phê mười năm tuổi. Kết quả mới hơn hai tuần đầu tháng 2/2020, anh Huy đã thu
hoạch hơn 4 tấn “chuối tiến vua”, được HTX Laba Banana Đạ K’Nàng thu mua nhanh
với giá 5.500đồng/kg theo thỏa thuận trước. Dự báo tổng sản lượng “chuối tiến
vua” năm 2020 của gia đình Huy đạt 50- 60 tấn/ha.
Nếu
đi từ nhà xưởng của HTX Laba Banana Đạ K’Nàng đến vườn chuối của hộ gia đình
anh Huy khoảng hơn 1km thì khoảng cách này đối với hộ chị Kon Sơ Ka Hương (45
tuổi, dân tộc Chil) là 3km. Cả 2 khu vườn ở đây đều được xe cơ giới của HTX đến
nơi thu hoạch, vận chuyển ngay ra nơi sơ chế, đóng gói trước khi đưa đi tiêu
thụ trong ngày. Chị Hương chia sẻ: “Trên khu vườn 1ha cà phê trồng hơn 20 năm,
hộ gia đình tôi xen canh 1.000 cây chuối Laba, mới thu ban đầu hơn 3 tấn bán
tại vườn cho HTX Laba Banana Đạ K’Nàng chất lên xe bốn bánh chở đi với giá
5.500 đồng/kg. Chuối Laba cùng trồng chung với cây cà tím, ớt cay, bán được thấy
nhiều tiền hơn cây cà phê. Nên cuối năm 2019 vừa rồi, nhà tôi thu xong 4 tấn
nhân trên 1 ha cà phê là tiếp tục chuyển đổi hết để trồng chuối Laba đó…”
Với
hộ chị Đặng Thị Phương (33 tuổi, dân tộc Dao) cho biết khi mới bắt đầu chuyển
đổi 5.000m2 cà phê để xuống giống trồng chuối Laba thì đã có người
phụ trách kỹ thuật của HTX Laba Banana Đạ K’Nàng trực tiếp xuống nơi chỉ cách làm.
Rồi đến công đoạn tưới nước, bón phân, tỉa cành, bao phủ buồng chuối để ngăn
côn trùng xâm nhập, cắt buồng chuối xuống thu hoạch …cũng đều có kỹ thuật viên
của HTX này đi bên cạnh hướng dẫn. “ Mình cần có một diện tích đất sản xuất
chuối Laba và ngày công lao động thôi. Tất cả từ nguồn giống, kỹ thuật canh tác
và tiêu thụ sản phẩm đều được HTX Laba Banana Đạ K’Nàng lo hết. Thu hoạch đến
đâu thì HTX trả tiền đến đó. Giá ổn định trong 3 năm liên tục với 5.500 đồng/kg
là cao hơn nhiều lần giá thị trường các loại chuối lùn bình thường…”, chị
Phương nói thêm.
Nhu cầu 1.000ha
trồng “chuối tiến vua”
Phóng
viên trở lại khu nhà xưởng diện tích khoảng 3.500m2 của HTX tại thôn
Đạ Mur, xã Đạ K’Nàng, huyện Đam Rông với công suất sơ chế, đóng gói xuất khẩu 5
tấn mỗi ngày sang nước Nhật. Ông Nguyễn Huy Phương, Giám đốc HTX Laba Banana Đạ
K’Nàng điều hành tại nhà xưởng cho biết, các vườn “chuối tiến vua” nguyên liệu
của 3 hộ anh Huy, chị Hương, chị Phương nói trên thuộc 40 hộ đang liên kết sản
xuất với 50ha đang thu hoạch. Và hiện còn 150ha đang giai đoạn đầu sinh trưởng,
dự kiến thời điểm vào đầu mùa thu hoạch lần lượt vào những tháng cuối năm 2020
và đầu năm 2021 cũng thuộc xã Đạ K’Nàng, huyện Đam Rông và các xã Phú Sơn, Tân
Hà, huyện Lâm Hà.
“Tất
cả 200ha diện tích “chuối tiến vua” liên kết sản xuất với HTX chúng tôi đều
thực hành theo quy trình VietGAP. Hiện đối tác từ nước Nhật đã đầu tư khoảng 2
tỷ đồng gắn chip kết nối với điện thoại thông minh để theo dõi, điều khiển các
“lệnh” canh tác chuối của HTX hàng ngày theo hướng GlobalGAP, nhằm đảm bảo sản
lượng chuối chất lượng cao trong năm 2021 mỗi ngày xuất khẩu sang Nhật đạt từ
15 tấn đến 20 tấn… ”, Giám đốc Nguyễn Huy Phương cho biết.
Cũng
theo Giám đốc Phương, tìm năng xuất khẩu “chuối tiến vua” của HTX Laba Banana
Đạ K’Nàng giai đoạn từ năm 2025 trở đi phải đạt công suất từ 70- 75 tấn mỗi
ngày, tương ứng với vùng nguyên liệu cần xây dựng ổn định lên 1.000ha. Để đạt
mục tiêu khá lớn này, ngành nông nghiệp và các sở, ngành liên quan trong tỉnh Lâm
Đồng sớm quan tâm đến việc quy hoạch, xác định những vùng sinh thái phù hợp với
cây “ chuối tiến vua” giúp nông dân yên tâm đầu tư chuyển đổi lâu dài…/.
THÁNG 2/2020