VĂN
VIỆT
Tôi
ra Hà Nội lần này vào
thời điểm giáp Xuân Mậu Tuất năm 2018, gói trọn vào lòng cái rét cuối đông và cả
chiếc “khăn em bay hiu hiu gió lạnh”. Trong mênh mang những hàng phố ngàn năm,
tôi như nghe tiếng thời gian vọng về và
chợt “như thầm hỏi, tôi đang nhớ ai ” với chiều đông ấy…
Bây
giờ từ Đà Lạt nơi tôi công tác ra Hà Nội theo đường hàng không chỉ trên dưới
100 phút, nhưng khi trở lại nơi ngàn năm văn hiến cảm giác như chờ đợi lâu lắm
một chuyến đường xa. Máy bay đáp xuống phi trường quốc tế Nội Bài khi phố Hà Nội
đã lên đèn. Chiếc ô tô sang trọng đón sẵn ở cửa ra phi trường, bước xuống một
thanh niên đến xách hành lý và tươi cười đưa tôi đi về hướng trung tâm Hà Nội.
“ Dạ mấy năm nay, bạn bè cùng trang lứa chúng em thành lập công ty vận chuyển hành
khách từ sân bay Nội Bài về các khu phố trung tâm Hà Nội và ngược lại theo giá
thỏa thuận trước khi máy bay cất cánh. Nhưng đến nơi, khách cũng có thể thay đổi
lời hẹn để gọi những chiếc ô tô khác phù hợp với mình. Công ty chúng em không
được phép để tài xế chèo kéo, chen lấn tranh giành khách mà lựa chọn phương thức
cạnh tranh bằng cung cách phục vụ ân cần, uy tín, chất lượng của mình…”, tài xế
trẻ của một công ty vận chuyển hành khách trẻ này tâm sự.
Khi
ngồi bên trong khung cửa kính, đưa mắt ra bên ngoài vẫn những hàng ô tô dịch vụ
nối tiếp nhau vận chuyển hành khách thẳng lối ngay hàng như lúc tôi vừa bước ra
khỏi cửa nhà ga sân bay quốc tế Nội Bài. Cuối năm những chuyến bay như hối hả cất
cánh và hạ cánh đến và đi từ Nội Bài với các vùng miền trong nước và thế giới,
cho thấy sự chuyển mình không ngừng của nền kinh tế cả nước nói chung, của thủ
đô Hà Nội nói riêng. “ Sắp đến cây cầu Nhật Tân rồi. Đèn điện thủ đô bắt đầu bật
sáng. Anh có thể dùng điện thoại chụp qua cửa kính xe, thu vào hình cây cầu Nhật
Tân lung linh ánh điện với 5 nhịp dây văng tượng trưng cho 5 cửa ô và 5 cánh
đào Nhật Tân, Hà Nội… ”, nam tài xế trẻ thuyết minh như một hướng dẫn viên du lịch.
Cây
cầu Nhật Tân khánh thành và đưa vào sử dụng từ mùa đông 3 năm trước, nối đôi bờ
sông Hồng vào ra trung tâm thủ đô Hà Nội. Ven dòng sông Hồng trầm tích hơn 7
năm đã qua, tôi được dịp thong thả bước chân của mình chiêm ngưỡng con đường gốm
sứ được ghi vào kỷ lục bức tranh dài nhất thế giới- khoảng 3.850m. Thật cảm
kích khi sáng hôm sau gặp Người Hà Nội cho biết, con đường gốm sứ Hà Nội vẫn được
giữ gìn gần như nguyên vẹn từ ấy đến giờ.
Giáp
Tết nên thời gian gấp gáp, tôi tranh thủ được người bạn Hà Nội dẫn đi ngoạn cảnh
buổi sáng Hồ Gươm rét ngọt, nắng vàng ươm như mật. Bạn tôi gọi đó là cảnh giao
mùa, những tán bằng lăng trút lá khẳng khiu, những gốc cây gạo sần sùi trong lớp
sương giăng mặt hồ, những chiếc lá đỏ với những khoảnh khắc còn lại trên cành…báo
hiệu mùa đông đang qua những ngày cuối cùng năm cũ, bàn giao năm mới cho mùa
xuân đâm chồi nẩy lộc. “Quanh Hồ Gươm bốn mùa cây lá, mây nước xoay vần những sắc
màu đặc trưng, khiến ai đến và xa Hà Nội không thể không mang theo nỗi nhớ riêng-
chung của mình. Mấy năm nay, mình thường giành khoảng thời gian nhất định để
thu vào ống kính những bức ảnh về Hồ Gươm biến đổi theo thời tiết xuân, hạ,
thu, đông trong năm, sau đó kịp đăng trên mạng xã hội mong giúp bạn bè gần xa luôn
được cảm nhận Hà Nội vẫn như đang ở bên mình dẫu không gian có cách biệt bao nhiêu…
”, người bạn Hà Nội của tôi chia sẻ. Theo đó, bạn tôi dẫn chứng những cội cây bằng
lăng bên Hồ Gươm thu vào góc ảnh khi hè về tím đỏ những chùm hoa, thu đến là
chuyển màu vàng óng, đông về cây trút lá ngủ say, dồn hết sinh lực khai hoa nở
nhụy trong suốt mùa xuân. Với mặt nước Hồ Gươm quanh năm chan hòa in soi bóng
cây, tỏa mát hơi nước, giăng sương mờ ảo, gợn sóng xanh biếc…tạo thành từng bức
tranh sinh động bốn mùa, in sâu vào ký ức mọi người đến và đi từ Hà Nội.
Còn
khoảng một giờ trước khi ra phi trường Nội Bài làm thủ tục bay về Đà Lạt, tôi
trở lại Văn Miếu Quốc Tử Giám tìm kiếm những dấu chân lưu niệm của mình đã nhiều
lần đến đây. Đó là những dấu chân nối tiếp những dấu chân ngưỡng vọng bên từng tấm
bia đặt trên lưng thần kim quy, trên đó khắc tên vinh danh những người đỗ Tiến
sĩ trong gần 300năm (từ năm 1484 đến năm 1780) của các triều đại phong kiến Việt
Nam hiện vẫn bảo tồn bền vững với thời gian, được UNESCO công nhận là Di sản tư
liệu thế giới. Theo một tài liệu thống kê khoảng hơn 1.300 dòng tên Tiến sĩ đã
tạc vào 82 phiến đá Văn Miếu Quốc Tử Giám nêu bật “Hiền tài là nguyên khí của quốc
gia. Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh…”
Trong
khoản thời gian hiếm hoi ngày giáp Tết Mậu Tuất 2018, tôi phân bổ vừa đủ khép
kín một vòng quanh hơn 80 tấm bia Tiến sĩ ở Văn Miếu Quốc Tử Giám, hình dung những
vết dấu chân vẫn còn đâu đó. Như buổi sáng hôm trước dạo quanh Hồ Gươm cùng với
người bạn Hà Nội rồi chia tay giữa ngày cuối đông “khăn em bay hiu hiu gió lạnh”,
ra về miên man dưới những hàng cây xà cừ cả trăm năm tuổi chạy dọc theo những
con đường phố thân quen Kim Mã, Đường Láng, Giảng Võ…, bỗng dưng trong sâu thẳm
“lòng như thầm hỏi, tôi đang nhớ ai…” như lời của nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công
Sơn ghi lại tâm trạng của mọi người, thiết nghĩ không chỉ giành riệng để “Nhớ
mùa thu Hà Nội”…
THÁNG 02/2018
