VĂN VIỆT
MỘT NĂM, HAI LẦN XUỐNG GIÁ
Buổi trưa gần cuối tháng 10/2014, chúng tôi đến khu
vực sản xuất cà chua tập trung ở thôn 1, xã Đạ Ròn, Đơn Dương, chứng kiến không
khí tất bật thu hoạch cà chua…ngày xuống giá. Tại khu vườn 0,4 ha, không chỉ có
chủ vườn là anh Phạm Thanh Toàn cùng vợ, mà có cả bố mẹ và những người làm công
cùng “gặt hái” cà chua. Những người này cho biết, trong khoảng 20 ngày đầu
tháng 10/2014, cà chua thu rộ đưa về Sài Gòn bán chỉ dao động với giá 800 –
1.000 đồng/kg, giảm gần 10 lần so với thời điểm từ 2- 3 tháng trước đó. Đã vậy,
cũng với mức giá này, trong 5 ngày vừa qua, thương lái đến vườn chỉ tuyển lựa thu
mua cà chua loại tốt nhất - chiếm 60- 70% sản lượng thu hoạch; phần lớn tỷ lệ
còn 30 – 40% còn lại, gia đình anh Toàn đưa về làm thức ăn bắt buộc cho gia
súc. “ Hộ gia đình chúng tôi giao hàng cà chua cho thương lái chỉ chốt được sản
lượng hàng ngày. Còn giá cả như thế nào, khoảng 2- 3 ngày sau, bên mua từ Sài
Gòn mới thông báo cụ thể cho mình biết… ”- chủ vườn Phạm Thanh Toàn nói.
Hộ gia đình anh Phạm Thanh Toàn đã vào nghề sản xuất
cà chua tại thôn 1, xã Đạ Ròn, Đơn Dương cả chục năm nay. Nhưng trong năm 2014
là năm đầu tiên bị mất giá cà chua đến 2 lần. Lần đầu vào khoảng 15 ngày cuối
tháng 02, giá bán chỉ xê dịch trên dưới 1.500 đồng/kg. Và lần thứ hai là 20
ngày tháng 10 vừa nêu. Hạch toán hiện tại cho thấy: cứ 0,1ha trồng 3.000 cây cà
chua, mỗi cây đầu tư khoảng 4.000 đồng tiền vốn. Chăm sóc sau gần 4 tháng, năng
suất bình quân mỗi cây thu từ 2kg trở lên. Dự kiến đến đầu tháng 11/2014, vườn
cà chua 0,4 ha của anh Toàn sẽ thu hoạch xong. Nếu thị trường vẫn giữ ở mức giá
này thì lần thứ 2, hộ gia đình Toàn chịu lỗ ước tính khoảng 25 triệu đồng tiền
vốn đầu tư, cộng với tiền công lao động phải lỗ tương đương thêm 25 triệu đồng
nữa.
CÂY CHỦ LỰC CÓ “QUÁ CHUA” ?
Trường hợp hộ anh Trần Văn Hoàng, xã viên HTX Nông Lâm
Súc Phi Vàng, thôn 3, xã Đạ Ròn, Đơn Dương thì trồng cà chua thu tháng trước
lãi, tháng sau lỗ, bù lại vẫn còn lãi. Cụ thể trong tháng 9/2014, anh Hoàng bán
cà chua với giá khoảng 5.000 đồng/kg, đạt tổng thu trên 0,5ha hơn 100 triệu
đồng. Trừ hết mọi chi phí đầu tư và công lao động, lứa cà chua gần 4 tháng này,
anh Hoàng thu lãi hơn 50 triệu đồng. Đối ngược lại, trong 0,5ha thu bán trong
20 ngày vừa qua với giá chưa quá 1.000 đồng/kg, tổng thu ước tính khoảng 20
triệu đồng. Bù trừ qua lại, 02 lứa cà chua trong năm 2014, trên 01 ha, anh
Hoàng vẫn còn đạt lãi trên 20 triệu đồng. Tương tự tính chung trong HTX Nông
Lâm Súc Phi Vàng ở xã Đạ Ròn, đã thu hoạch 03 ha cà chua trong 3 tháng 7,8,9
năm 2014, mức giá bán trung bình từ 7.000 – 8.000 đồng/kg. Tính ra sơ bộ, HTX
này đã đạt lãi trong một lứa cà chua 03 ha với hàng trăm triệu đồng.
Anh Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đạ Ròn,
Đơn Dương thống kê toàn xã canh tác thường xuyên khoảng gần 1.000ha cà chua. Trong
20 ngày rớt giá vừa qua, chỉ chiếm từ 50- 60% diện tích cà chua thu hoạch. Trong
khi liên tục trong 3 tháng trước đó, ước khoảng 20% diện tích thu bán được giá
đến 8.000 đồng/kg. Và hiện có từ 20- 30% diện tích cà chua còn lại sẽ tiếp tục
thu hoạch trong vòng 45- 60 ngày tới, dự báo những doanh thu sẽ khả quan hơn.
Nhìn ra toàn huyện Đơn Dương, anh Huỳnh Ngọc Thạch, Phó
Phòng Nông nghiệp huyện thống kê hàng năm nông dân trồng trên dưới 3.500ha cà
chua. Trong đó có khoảng 1.000 ha rơi vào tình trạng rớt giá trong tháng
10/2014 này. Những vườn vừa thu hoạch xong lứa rau luân canh vẫn đang tiếp tục
xuống giống cà chua lứa mới. Trung bình mỗi hộ dân ở Đơn Dương canh tác ổn định
trên 0,5ha cà chua, nhân ra tổng cộng có hơn 7.000 hộ sản xuất bao năm qua đạt
thu nhập từ trung bình khá đến khá và giàu. Việc rớt giá trong 20 ngày qua chỉ
là một phần lỗ trong nhiều phần lãi mà nông dân Đơn Dương đã thu được hàng chục
năm qua.
Có điều đây là cũng là một bài học không thể thiếu quan tâm về công
tác dự báo thị trường cà chua cần tiến hành một cách kịp thời, đầy đủ hơn, nhằm
giúp nông dân cơ cấu hợp lý và hiệu quả cao về diện tích và lịch gieo trồng,
hạn chế thấp nhất những rủi ro khi cung vượt cầu như đã xảy ra./.
THÁNG 10/2014
