Lần về những bước chân khởi tạo

VĂN VIỆT

Sau 38 năm làm nghề báo trên vùng đất Nam Tây Nguyên Lâm Đồng rộng lớn, tôi lần về những bước chân khởi tạo trên các tiểu vùng sản xuất nông nghiệp để xác tín những cơ chế, chính sách kiến tạo kịp thời, phù hợp với tầm vĩ mô, vi mô của từng giai đoạn, đã tạo ra xung lực thúc đẩy kinh tế vươn mình cùng đất nước từ ngày ấy đến bây giờ.

Còn nhớ cuối những năm 80 của thế kỷ trước, tôi về xã An Nhơn, huyện Đạ Tẻh thăm bạn tôi làm việc và sinh sống giữa vùng đất kinh tế mới với núi đồi, sông nước và những cánh đồng còn hoang sơ tiềm ẩn. Bạn tôi cùng gia đình từ “đất võ trời văn” An Nhơn, Bình Định học xong phổ thông trung học cùng gia đình và từng đoàn người xung phong khai phá vùng đất mới lấy tên quê hương An Nhơn thuộc huyện Đạ Tẻh từ đầu năm 1984. Những ngày đầu, tháng đầu, năm đầu vượt qua nỗi nhớ quê cũ An Nhơn, Bình Định, bạn tôi cũng như những người đồng hương chịu thương, chịu khó ra đồng vỡ đất cày bừa, phủ xanh từng thửa ruộng kết hợp với chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản lồng bè dọc theo bờ sông Đồng Nai thuộc quê mới An Nhơn, Đạ Tẻh.

Không điện lưới, không đường bê tông, không hệ thống nước sinh hoạt tập trung, không có các loại hình văn hóa nghệ thuật giải trí tại chỗ, trong chiều chạng vạng sau giờ làm việc công sở và từ đồng áng về, bạn tôi dẫn khách thị dân Đà Lạt tôi lên suối đá ngụp lặn với nước nguồn tự nhiên trên núi cao, mát lành ngấm sâu trong từng đường gân thớ thịt. Ban đêm bạn dẫn đi lần dò từng bước chân giữa thâm u triền sông Đồng Nai nghe tiếng cá quẫy đuôi tung bọt nước trong lồng bè ven bờ, bao quanh với những khu rừng nguyên sinh và những khu vườn điều còn thưa thớt, vọng lại tiếng chim quây quần râm ran xuyên qua màn đêm tĩnh lặng.  

Trong vùng quê mới An Nhơn yên bình còn nhiều thiếu thốn khó khăn ngày ấy, mỗi gia đình, mỗi xóm, thôn, cộng đồng gắn kết nhau, chung sức, chung lòng, tập trung tâm lực, trí lực, từng bước khởi tạo những sáng kiến hay, mô hình mới, thay đổi đời sống tinh thần, vật chất qua từng mùa hoa lợi, sản vật trên chính từng thửa ruộng, bờ ao, con sông bù đắp phù sa của mình. Để đến bây giờ, bước chân khởi tạo đã qua bốn thập niên tăng tốc, bứt quá, thể hiện sinh động và không ngừng bổ sung chiến lược kiến tạo chính sách tương xứng tiềm năng sông, núi, ruộng vườn, tạo hành lang thông thoáng, động lực mạnh mẽ thôi thúc khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo những thế hệ kế tiếp trên vùng quê mới An Nhơn của tỉnh Nam Tây Nguyên Lâm Đồng đi lên trù phú, thịnh vượng.  

Trong hành trình quê mới bốn thập niên, bạn tôi từ tay cày ruộng, tay ghi chép những tài khoản kế toán thống kê, số liệu kinh tế xã hội đến nhận trọng trách người lãnh đạo cao nhất xã An Nhơn, tỉnh Lâm Đồng cho đến hết tuổi công tác về hưu, hàng năm đón tết, vui xuân đều gửi quà về quê An Nhơn, tỉnh Bình Định nói chung, gủi cho tôi nói riêng sản phẩm nếp quýt nức tiếng thơm ngon trong và ngoài nước, được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp Chứng nhận độc quyền sản phẩm từ năm 2016.

Cùng thời gian bốn thập niên từ vùng kinh tế mới trở thành vùng quê nông thôn mới kiểu mẫu An Nhơn, huyện Đạ Tẻh (nay là huyện Đạ Huoai) thì thành phố Đà Lạt, các huyện phụ cận trong cùng tỉnh Lâm Đồng khởi tạo những bước chân đột phá đưa vùng rau công nghệ cao vượt lên dẫn đầu trong cả nước. Làm công dân thành phố Đà Lạt lúc bấy giờ đã lưu vào ký ức tôi đến nay vào tờ mờ sáng mỗi ngày, những cây bắp sú no tròn cùng các loại củ dền, cà rốt, xà lách đẫm ướt nước sương chất đầy lên từng chuyến xe ngựa lộc cộc, trên đôi quang gánh những chủ nhân khởi tạo từ các vùng rau Xuân Thành, Lộc Quý, Túy Sơn, Tự Phước, Nam Hồ, Đa Thiện, Thánh Mẫu, Đa Phú, Vạn Thành tập kết dưới dốc phố Phan Bội Châu trước khi chuyển qua các chuyến xe đò phần lớn xuống các tỉnh phương Nam phân phối cho người tiêu dùng. Một phần rau, củ, quả còn lại chia nhỏ, trải ra trên tấm bạt dưới cầu thang chợ lầu và dọc hai bên đường Nguyễn Thị Minh Khai mời gọi người nội trợ khu vực phố trung tâm mua về cho bữa ăn trong ngày, khi trời chớm sáng thì chợ tan.

Qua thời gian chuyển động không ngừng nghỉ của những bước chân khởi tạo, từ từng nhóm nhỏ gắn kết thành nhóm lớn hơn, tổ chức theo quy mô liên thửa, liên vùng, nhà nông trở thành nhà doanh nghiệp, sản phẩm rau, củ, quả được bảo hộ độc quyền thương hiệu xứ lạnh Đà Lạt, áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến của thế giới phát triển thành chuỗi giá trị gia tăng lợi nhuận cho người sản xuất, chế biến, tiêu thụ và bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng. Trong hành trình nghề báo, tôi được tiếp xúc, trao đổi, cùng đối chứng, phân tích những yếu tố cốt lõi để luôn nâng bước chân khởi tạo tiến về phía trước, nhà nông- nhà Doanh nghiệp Trang trại Langbiang Trần Huy Đường chia sẻ: “Để khởi tạo trở thành nhà nông chuyên nghiệp thì cần luôn đào sâu tìm tòi, nuôi dưỡng ý tưởng và xây dựng lộ trình học tập nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật, kiến thức thị trường để thực hành các giải pháp đột phá của mình…”

Theo đó, sau 20 năm trồng rau, hoa từ một vài ha ban đầu nhân rộng lên ngày nay thành 30 ha ở vùng nông nghiệp thành phố Đà Lạt và huyện Lạc Dương với doanh thu mỗi năm hàng chục tỷ đồng, nhà doanh nghiệp – nhà nông Trần Huy Đường khởi tạo từ các nông cụ cơ khí thủ công bậc thấp xe rùa, máy cày để vươn mình lên bậc cao xe ben công suất lớn. Rồi nâng cấp hạ tầng giao thông nội bộ, thủy lợi bằng hệ thống cơ giới hiện đại nhất; hoàn thiện hệ thống thiết bị công nghệ cao, công nghệ thông minh sản xuất gắn với xúc tiến thương mại, tối ưu hóa sản phẩm giá trị cao đáp ứng nhu cầu khách hàng trong và ngoài nước… 

    

Đến đây, tôi rất nhớ chuyến công tác khảo sát những cánh đồng rau, củ, quả thực hiện Nghị quyết 05 của Tỉnh ủy Lâm Đồng về phát triển nông nghiệp toàn diện, bền vững và hiện đại giai đoạn 2016 - 2020 và định hướng đến năm 2025, cố Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Xuân Tiến đã nhận định những thế hệ nhà nông mới xứng đáng kế nghiệp thực hiện khát vọng khởi tạo, chuyển giao và tiếp nhận nhanh chóng, hiệu quả thành tựu công nghệ tối ưu nhất trong lộ trình kiến tạo chính sách phát triển địa phương giàu đẹp cho hôm nay và mai sau….

THÁNG 6.2025