VĂN VIỆT
Một ngày đầu năm 2021, phóng viên
được dịp tham quan HTX Măng tây xanh Langbiang, tọa lạc tại thôn Hoàn Kiếm 3,
xã Nam Hà, huyện Lâm Hà. Khu vực sản xuất ở đây phân bổ dọc theo cung đường bê
tông chạy dài khoảng một cây số kết nối với đường nhựa chính, xe ô tô các loại
ra vào vận chuyển thuận tiện vật tư sản xuất và sản phẩm đầu ra cung ứng cho
thị trường. Lúc này đã hơn 10 giờ nên việc thu hoạch trong ngày đã hoàn thành, phóng
viên ghi nhận năng suất măng tây đạt cao nhất 100kg/ha/ngày. Để đối chiếu với
“hiện trường”, phóng viên được Giám đốc HTX Nguyễn Văn Đóa hướng dẫn tiếp cận
từng luống cây măng tây trong nhà kính đang phủ một màu lá xanh ngát. Ngồi
xuống quan sát cận cảnh dưới luống cây còn lại những búp măng có chiều cao dưới
một gang tay, đường kính phần gốc gần bằng ngón tay cái, nhưng phải chờ đến
sáng hôm sau mới tiếp tục thu hoạch. Giám đốc Đóa tiết lộ: “ Măng tây của HTX
chúng tôi thu hoạch không chỉ đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng mà còn phải đạt
kích thước chiều cao từ 25cm trở lên, hình dáng thẳng thớm, không cong vênh
đúng theo thỏa thuận trong hợp đồng tiêu thụ đến hệ thống siêu thị, các chợ đầu
mối và khách hàng bán sỉ trong nước…”
Theo đó, để có hợp đồng tiêu thụ ổn
định với các đối tác nói trên, HTX Măng tây xanh Langbiang đã có một thời gian chủ
động kết nối, xây dựng và khẳng định uy tín sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ
ràng theo quy trình canh tác an toàn. Đó là vào giữa năm 2019, nhà nông Nguyễn
Văn Đóa đã chọn được nguồn giống măng tây nhập khẩu về từ Mỹ đưa vào sản xuất
thử nghiệm trên diện tích khoảng 1.000m2 ngoài trời ở thôn Hoàn Kiếm
3, xã Nam Hà, huyện Lâm Hà. Chăm sóc đến hết năm 2019 đi vào thu hoạch, nhà
nông Đóa đã đúc kết kỹ thuật chăm sóc phù hợp với khu vực đất sản xuất của mình.
Đến đầu năm 2020, nhà nông Đóa cùng một số nhà nông khác vận động, tập hợp tất
cả 8 hộ sản xuất trong thôn Hoàn Kiếm 3, xã Nam Hà, huyện Lâm Hà cùng thành lập
HTX Măng tây xanh Langbiang để chuyển đổi 9ha cà phê sang trồng măng tây, trong
đó gồm 3ha nhà kính. Riêng nhà nông Nguyễn Văn Đóa tiên phong chuyển đổi tất cả
2ha cà phê sang trồng măng tây nhà kính, được tất cả hộ thành viên tín nhiệm bầu
làm Giám đốc HTX.
Đi vào sản xuất đồng trà đồng vụ,
HTX Măng tây xanh Langbiang tổ chức ươm cây giống tập trung trước khi phân phối
cho hộ thành viên lên luống trồng với mật độ 1.700 cây/1.000m2. Chăm
sóc theo từng công đoạn kỹ thuật chuyển giao trực tiếp từ Giám đốc Nguyễn Văn Đóa,
gần 6 tháng sau bước vào thu hoạch đồng loạt hàng ngày hơn 10kg/1.000m2
trồng trong nhà kính và khoảng 7kg/1.000m2 trồng ngoài trời. Toàn bộ
sản lượng thu hoạch được tập kết về HTX trước khi vận chuyển đến khách hàng đã
kết nối ngay từ đầu vụ sản xuất theo hợp đồng. Ông Nguyễn Văn Bình, một trong
các hộ thành viên vận động thành lập HTX Măng tây xanh Langbiang chia sẻ: “
Đồng hành củng Giám đốc HTX Nguyễn Văn Đóa, hộ gia đình chúng tôi mạnh dạn
chuyển đổi 1ha trong tổng số 3ha cà phê 25 năm tuổi sang trồng măng tây trong
nhà kính và ngoài trời, kết quả ban đầu thu hoạch đạt hiệu quả kinh tế ước tăng
đến hơn gấp 10 lần. Bởi vậy, hộ gia đình chúng tôi tiếp tục giới thiệu các hộ
gia đình khác tham gia liên kết mở rộng diện tích sản xuất măng tây với HTX
Măng tây xanh Langbiang để tăng thu nhập đột phá vươn lên khấm khá hơn nữa…”
Hạch toán sơ bộ của HTX Măng tây
xanh Langbiang cho thấy, trên diện tích 1.000m2 nhà kính và ngoài
trời đầu tư giống, vật tư, thiết bị và công lao động khoảng 200 triệu đồng và
100 triệu đồng. Tính giá tiêu thụ măng tây tươi trong năm 2020 là 50.000
đồng/kg thì việc thu hồi toàn bộ nguồn vốn đầu tư trong 2 năm đối với diện tích
nhà kính và 1 năm đối với diện tích trồng ngoài trời. Tiếp theo hàng năm sau đó
sẽ đạt doanh thu măng tây bình quân lần lượt diện tích canh tác ngoài trời và
nhà kính từ 1- 1,5 tỷ đồng/ha/năm.
Đến thời điểm cuối tháng 2/2021, HTX Măng tây xanh Langbiang đã hợp đồng liên kết thêm 5 hộ thành viên từ xã Nam Hà đến thị trấn Đinh Văn, huyện Lâm Hà chuyển đổi 3ha cà phê già cỗi sang trồng măng tây đang tiến hành thu hoạch tháng đầu tiên. Dự kiến với quy trình chăm sóc ngày càng hoàn thiện phù hợp với đặc trưng khí hậu, thổ nhưỡng của huyện Lâm Hà, cây măng tây sinh trưởng trong 6 tháng bước vào thời kỳ thu hoạch liên tục đến hơn 7 năm mới xuống giống trồng mới.
Đây có thể xem là một triển vọng khả quan về chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng nâng cao giá trị gia tăng mà ngành nông nghiệp huyện Lâm Hà cần hỗ trợ các giải pháp chính sách, giải pháp kỹ thuật để mở rộng vùng nguyên liệu măng tây đặc trưng của địa phương./.
