VĂN
VIỆT
Từ nguồn
giống bơ 034 đặc hữu của Lâm Đồng, trang trại bơ của ông Nguyễn Văn Tắc ở Lộc
Phú, Bảo Lâm đã chọn ra phương pháp canh tác mới, đạt hiệu quả “kép” về giá trị
kinh tế và bảo vệ môi trường.
Tạo “giếng
trời” cho cây sạch bệnh
Ghi nhận đầu tiên với tôi khi tiếp xúc ông Nguyễn
Văn Tắc, chủ Trang trại bơ Đức Mạnh ở thôn 4, xã Lộc Phú, huyện Bảo Lâm là
phong cách năng động, sôi nổi của một nông gia sắp sửa bước vào ngưỡng tuổi lục
thập, tuổi hoa giáp của đời người. Với 1.100 cây bơ ghép giống 034 vào thời kỳ
kinh doanh bảy năm tuổi, trang trại bơ năm 2017 đạt tổng sản lượng 50 tấn- nằm ở
mức khá cao so với năng suất trung bình vùng bơ cả khu vực Tây Nguyên, nhưng vẫn
không làm thỏa mãn đối với chủ nhân Nguyễn Văn Tắc. Ông Tắc nói “ Mùa bơ năm 2017,
Trang trại bơ Đức Mạnh của gia đình tôi thiếu rất nhiều những chiếc giếng trời,
nên khả năng quang hợp ánh sáng không đồng đều trên từng hàng cây, dẫn đến năng
suất thu hoạch hơn 45kg/cây là chưa cao…” Nói xong, ông Tắc cầm chiếc dao phát
dài ngoằng vẫy tay ra hiệu tôi ra vườn bơ để nhận diện chiếc giếng trời. Lúc
này vào mùa hoa bơ cuối tháng 3 năm 2018, trên cành hoa bung nở căng đầy những
chùm nhụy sữa chen chúc với từng chùm trái nhỏ bằng đầu ngón tay út, bất ngờ ông
Tắc đốn hạ một trong những cành cây đang phủ lá xanh um, để lại một khoảng trống
giữa 2 ngọn cây với đường kính ước chừng hơn 2 mét. “ Giếng trời đấy. Nếu không
chặt bỏ bớt một số cành trong thời điểm này thì cây phát tán rậm rạp và không tạo
ra giếng trời cho môi trường canh tác thông thoáng, làm giảm năng năng suất và
chất lượng trái thu hoạch …”, ông Tắc chỉ tôi hướng mắt lên không gian giếng trời
đón nắng, đón gió giữa những tán cây trong trang trại bơ của mình.
Mặc dù chủ nhân Nguyễn Văn Tắc chưa hài lòng với sản
lượng bơ 034 đạt 50 tấn /1.100 cây năm 2017, nhưng so với năm 2016 thì sản lượng
này đã tăng lên đến hơn 20 tấn. Và bởi vậy, mùa bơ 034 năm 2018, ông Tắc đặt mục
tiêu thu hoạch tổng sản lượng từ 70- 80 tấn. Những chỉ số tăng liên tục sản lượng
bơ 034 ở đây thể hiện kết quả hơn 7 năm mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng,
tìm tòi và thực nghiệm các phương pháp canh tác mới lạ, chuyên biệt của nông
gia Nguyễn Văn Tắc. Nhìn lại 7 năm trước đó được giao quyền sử dụng 8ha đất trồng
cây rừng tràm giá trị kinh tế thấp, sau một thời gian ngắn trăn trở, nghĩ suy, ông
Tắc đã quyết định chuyển đổi xuống giống trồng phủ xanh thuần cây bơ 034 giống
ghép, mật độ hơn 270 cây/ha. “Tôi chọn giống bơ 034 đặc hữu của vùng đất Bảo
Lâm, Lâm Đồng vì đã khẳng định chất lượng thơm ngon đặc biệt, cơm vàng hạt lép,
hình dáng trái bơ thuôn dài khác lạ, vỏ bơ xanh bóng hơn so với các giống bơ
đang canh tác trên nhiều vùng nông nghiệp trong nước…. ”, ông Tắc kể.
Vụ mùa
thu muộn 1- 2 tháng
Theo đó, cây bơ giống 034 được phát hiện vào đầu
năm 1991 trong khu vườn cà phê của hộ gia đình anh Nguyễn Văn Dậu (sinh năm
1969) ở thị trấn Lộc Thắng, Bảo Lâm. Đến năm 2009, anh Dậu đưa giống bơ ra Bảo
Lộc thi với mã số 034 đã đoạt giải “quán quân” trước hàng trăm “đối thủ bơ” chất
lượng cao trong và ngoài tỉnh Lâm Đồng. Từ đó, bơ 034 Lâm Đồng được khách hàng
khắp nơi trong nước tìm mua nhưng không đủ số lượng để bán vì diện tích canh
tác còn hạn chế. Trước dự báo nhu cầu thị trường tiêu thụ bơ 034 Lâm Đồng với
tiềm năng rất lớn, năm 2011, ông Tắc đặt trước chủ vườn Nguyễn Văn Dậu mua đủ
“cơ số” 2.200 cây ghép giống bơ 034 này để trồng trên 8ha tọa lạc ở xã Lộc Phú,
huyện Bảo Lâm nói trên.
Sau 4 năm chăm sóc 8ha bơ 034 ra trái bói đạt yêu
cầu về tiêu chuẩn chất lượng, ông Tắc chuyển giao một nửa diện tích (4ha) cho một
hộ gia đình thân quen tiếp tục thực hành kinh nghiệm tập hợp được của mình. Đến
nay với diện tích 4ha bơ còn lại, ông Tắc đã bổ sung thành một quy trình kỹ thuật
hiệu quả năm sau cao hơn năm trước, ngày càng giảm ngày công lao động. Cụ thể bên
cạnh các biện pháp sinh học tỉa cành, tạo tán, cải tạo đất tơi xốp…, nông gia
Nguyễn Văn Tắc ưu tiên tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng, giúp cây đề kháng nhiều
loại bệnh hại bằng các phương pháp canh tác mới gồm: sử dụng phần lớn lượng phân
bón hữu cơ vi sinh, thay thế để giảm dần với mức thấp nhất lượng phân bón hóa học
và thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ đó, bơ 034 Lâm Đồng thu hoạch không chỉ liên tục
tăng sản lượng, mà còn nâng cao giá trị chất lượng sản phẩm đạt chuẩn an toàn
thực phẩm, tăng năng lực cạnh tranh trên thương trường.
“Mùa bơ năm 2018, trang trại bơ 4ha của gia đình
tôi sẽ bước vào thu hoạch trong tháng 7 và tháng 8, chậm hơn 1-2 tháng so với vụ
mùa thu rộ của vùng nguyên liệu bơ tỉnh Lâm Đồng và Tây Nguyên. Quy trình canh mới
này, gia đình tôi tiếp tục chia sẻ, chuyển giao cho người trồng bơ theo nhu cầu…
”, ông Tắc nói./.
THÁNG 4/2018
