VĂN VIỆT
Như
đã mặc định chuyến lữ hành những ngày ngoạn cảnh ở thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú
Yên đến nay đều vận hành nối tuyến di tích vùng núi lửa Gành Đá Đĩa với Nhà thờ
Mằng Lăng thuộc địa phận huyện Tuy An. Khoảng cách từ trung tâm thành phố Tuy Hòa
đến hai khu tham quan này từ 35- 40 km, đường nhựa thênh thang rộng mở đến nơi.
Trong đó cung đường chạy dọc thôn
Phú Hạnh, xã An Ninh Đông, huyện Tuy An - cửa ngõ vào Gành Đá Đĩa vẫn giữ lại những
hàng đá đĩa sắp xếp theo khuôn viên bao quanh nhiều căn nhà ở, thể hiện
dấu tích xa xưa giữa cảnh quan sống động bây giờ.
Trước khi vào trung tâm Khu Di tích đặc biệt Gành Đá Đĩa, du khách “khởi động” qua không gian “tiền sảnh” cho thấy đã có nhiều thay đổi với các khu nhà dịch vụ hướng dẫn viên du lịch, ăn uống, giải khát, trong đó điểm nhấn thiết kế hai bên hàng lang đá đĩa xếp chồng lên nhau, kéo dài hàng trăm mét dẫn đường dạo bộ cho lữ khách chạm chân vào ngọn sóng từ khơi xa vỗ về bờ đá. Lúc này nếu dừng lâu hơn trước cánh cổng kiến trúc theo từng cột đá từ thấp đến cao, biểu trưng của vùng đất có dòng nham thạch phun trào từ hai trăm triệu năm trước đã hòa vào dòng nước biển để “chạm trổ” thành những tuyệt phẩm tổ ong đá khổng lồ cho lữ khách muôn phương ngày nay chiêm ngưỡng, cảm nhận.
Đang
lúc giữa trưa tháng 9, Gành Đá Đĩa phản chiếu ánh nắng màu bạc loang loáng mặt
biển và rực rỡ bờ đá màu xám tro hoang sơ. Rất nhiều góc ảnh được thu vào chiếc
điện thoại thông minh của du khách, không chỉ những bức tường đá hình trụ, hình
vuông, hình chữ nhật, hình lục giác, hình tròn tựa lưng đất liền; mà còn quang
cảnh bao la biển cả với nhấp nhô những ngọn
núi, uốn lượn bờ bãi muôn trùng.
“Ghềnh Đá Đĩa ở Phú Yên là 1 trong 5 ghềnh đá đĩa trên thế giới có hiện tượng nham thạch phun trào tạo ra hình thù đẹp tuyệt cùng với núi đá Giant’s Causeway ở bờ biển Đông Bắc Ireland, ghềnh đá Órganos ở đảo La Gomera của Tây Ban Nha, hang động Fingal ở đảo Staffa, Scotland hay ghềnh đá đĩa Jusangjeolli của Hàn Quốc…”, Theo thông tin của một hãng lữ hành du lịch trong nước cho biết. Đáng nói Gành Đá Đĩa của tỉnh Phú Yên là một điểm đến để khám phá thêm nhiều điểm đến gần nhất. Tiêu biểu của tuyến du lịch kết nối dấu xưa ở đây tham quan nhà thờ Mằng Lăng cổ nhất Việt Nam, được xây dựng hoàn thành từ hơn 120 năm trước.
Giữa bầu
trời trong xanh, tràn đầy nắng, gió tháng 9/2023, những cội cây cổ thụ bằng lăng
trong chu vi nhà thờ Mằng Lăng của tỉnh Phú Yên cách Gành Đá Đĩa khoảng mười lăm
phút ô tô, đã bung nở những tầng hoa tím hồng rực rỡ. Nhìn tổng thể của nhà thờ
Mằng Lăng với một màu xám nhạt, tọa lạc giữa diện tích 5.000m2 trồng
nhiều loại cây xanh, trong đó có cây bằng lăng trồng lâu năm của xã An Thạch,
huyện Tuy An nơi này. Các tài liệu ghi lại rằng, cách đây hơn 130 năm, khu vực
xã An Thạch, huyện Tuy An dân cư rất
ít, phần lớn không gian phủ kín đa dạng cây rừng. Trong đó có một loại cây tán
phủ rộng, lá hình bầu dục, hoa nở ra thành từng chùm màu tím hồng gọi là mằng
lăng, cùng họ với cây bằng lăng. Hiện nay dấu vết khu rừng không còn, nhưng
ngôi nhà thờ vào thời điểm ấy đã được đặt tên theo loại cây mằng lăng quý này. Trong
nhà thờ ngày nay còn giữ một chiếc bàn mặt tròn làm bằng gỗ mằng lăng có đường
kính đến 1,7m. Đặc biệt trong khu đồi bên cổng nhà thờ Mằng Lăng có đường hầm
trưng bày. cuốn sách “Phép giảng tám ngày” của linh mục Alexandre de Rhodes in chữ quốc ngữ đầu tiên
vào năm 1651 tại Roma, Ý...
Nếu như tuyệt tác Gành Đá Đĩa kiến trúc từ thiên nhiên hơn hai trăm triệu năm trước thì nhà thờ Mằng Lăng với lối kiến trúc Pháp đã ra đời 1.000 năm trước công nguyên, phát triển đỉnh cao trong thế kỷ 18, 19. Đây là những dòng tư liệu giúp du khách lựa chọn lịch trình khám phá, cảm nhận thêm nhiều điều thú vị khi trở về kết nối dấu xưa trên đất Phú Yên nhiều lớp tầng trầm tích…/.
THÁNG 10/2023