VĂN VIỆT
Lâm Đồng vừa bình tuyển gần 20 cây điều
cao sản đầu dòng ở 3 huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên để áp dụng các chế độ
quản lý, chăm sóc đặc biệt, nhằm đáp ứng nhu cầu nhân giống tái canh và ghép cải
tạo theo hướng phát triển ổn định, bền vững vùng nguyên liệu 18.500ha điều đến
năm 2020.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng, diện
tích cây điều canh tác trên đất nông nghiệp toàn tỉnh Lâm Đồng hiện có hơn
19.700ha, chiếm nhiều nhất ở huyện Đạ Huoai (gần 8.150ha), tiếp theo là huyện Đạ
Tẻh (hơn 5.630ha) và huyện Cát Tiên (gần 5.550ha), cuối cùng là huyện Đam Rông
(hơn 370ha). Từ năm 2009 đến nay, nông dân Lâm Đồng đã chuyển đổi hơn 5.250ha
cây điều kém năng suất sang các loại cây trồng khác như cao su, ca cao, cà phê,
cây ăn trái…Những diện tích cây điều tiếp tục canh tác bước vào thời kỳ kinh
doanh đã tăng năng suất thu hoạch mỗi năm từ gần 4,9 tạ/ha lên 7,2 tạ/ha. Tuy
nhiên, nếu so với năng suất điều bình quân cả nước thì năng suất điều Lâm Đồng
hiện vẫn thấp hơn từ 1,2 – 1,5 tạ/ha.
Nguyên nhân dẫn đến năng suất điều Lâm Đồng còn thấp,
trước hết do nguồn giống điều chiếm đến gần 34% trồng bằng cây thực sinh không
được chọn lọc, chất lượng kém, khi gặp thời tiết biến đổi rất dễ nhiễm nhiều loại sâu bệnh gây hại ở mức độ
nặng, khó phòng trừ như: bọ xít muỗi, sâu róm đỏ, sâu đục ngọn, xén tóc đục
thân cành, thán thư, khô cành…Trong khi đó, những diện tích điều ghép chất
lượng cao trước đây, nay đã có biểu hiện thoái hóa; phần lớn diện tích điều còn
lại đang vào thời điểm già cỗi, nhưng việc đầu tư thâm canh không đúng theo quy
trình kỹ thuật và nhu cầu phát triển của cây. Như thiết kế vườn cây thiếu các
biện pháp bảo vệ đất chống xói mòn, mật độ cây trồng không đồng đều –trên cùng
một diện tích đất vườn của nông hộ, nhưng khu vực này thì trồng quá dày (hơn
400 cây/ha), còn khu vực kia lại trồng quá thưa (70- 80 cây/ha). Ngoài ra, việc
tỉa cành, tạo tán, bón phân và tưới nước thiếu cân đối, chưa phù hợp trong từng
điều kiện đất đai canh tác…đã dẫn đến nhiều vườn cây điều bị suy kiệt nhanh,
hiệu quả kinh tế giảm xuống thấp.
Chưa kể do sản xuất phân tán, quy mô nhỏ,
chưa hình thành các mối liên kết theo chuỗi giá trị ngành hàng, nên trong quá
trình sản xuất sản phẩm điều hàng hóa, người nông dân thường xuyên gặp tình
trạng mất cân đối cung- cầu, làm giảm khả năng cạnh tranh giữa cây điều với các
cây trồng khác.
Dự kiến mục tiêu phát triển ổn định, bền vững trên
18.500ha điều đến năm 2020, Lâm Đồng chỉ chuyển đổi gần 1.200 ha/5.550ha điều ở
huyện Cát Tiên sang cây trồng khác. Ở các huyện Đạ Tẻh, Đạ Huoai và Đam Rông
đều giữ nguyên diện tích điều trên đất nông nghiệp để đầu tư áp dụng các biện
pháp kỹ thuật tái canh, ghép cải tạo, thâm canh, tăng năng suất đạt trung bình
1,2 tấn/ha/năm. Với gần 20 cây điều được bình tuyển đầu dòng nêu trên, Lâm Đồng
sẽ nhân giống trên 3 vườn chồi, mật độ trồng 2.200 cây/ha. Sau 3 năm đầu thu
hoạch mầm chồi và cây giống sản xuất ở đây, Lâm Đồng sẽ thực hiện trồng tái
canh trên diện tích 2.550ha và ghép cải tạo trên diện tích 2.760ha. Những năm
sau đó được tiếp tục nhân rộng kinh nghiệm tái canh, ghép cải tạo trên từng
phần diện tích cây điều già cỗi, kém năng suất còn lại. Các giải pháp kỹ thuật
chính áp dụng đối với tất cả vườn điều Lâm Đồng là: tỉa thưa để đạt mật độ
khoảng 100- 120 cây/ha, tạo tán được tiến hành 2 đợt/năm trên vườn điều từ 2
năm tuổi trở lên; phối trộn bón phân cân đối các liều lượng lân, urê, kali…trên
từng diện tích, phù hợp với từng lứa tuổi cây điều. Đồng thời sử dụng phân bón
lá và các chất điều hòa sinh trưởng nhằm giúp cây ra hoa đậu quả đạt năng suất,
chất lượng cao.
Tin rằng những giải pháp trên luôn được triển khai
đồng bộ, thiết thực, có trọng tâm, trọng điểm, đạt mục tiêu ổn định vùng nguyên
liệu 18.500ha điều Lâm Đồng trong 5 năm tới như đã đề ra./.
THÁNG 6/2015
