Thứ Tư, 14 tháng 8, 2013

M’Răng giàu chữ, giàu tiền

VĂN VIỆT
Buôn làng M’Răng ( Lạc Lâm, Lâm Đồng) hôm nay thay đổi nhiều. Đường sá thênh thang rộng mở. Nhà cửa khang trang. Cánh đồng rau xanh mát quanh năm. Cả buôn làng là một trang trại rau thương phẩm ngút ngàn của người đồng bào dân tộc K’Ho.    

Nuôi con vào cao học

Giáp tết ở “đại gia đình” già làng K’Wét thật bận rộn. Tất cả 11 con người gồm vợ chồng ông, con dâu và con cháu…gần như không ngơi tay chăm sóc các thửa rau hành tây, xà lách, bắp sú, tàn ô…trên 03 ha đất cho kịp những chuyến hàng bán tết. K’Wét vui mừng rằng cả năm 2006 giá rau thương phẩm tương đối ổn định, gia đình ông được thêm một năm không chỉ no đủ mà dư dả hơn lên. Chăm chỉ mười hai tháng trong năm, chưa ngày nào gia đình K’Wét để đất ngừng nghỉ. Ước tính quay vòng 4 lứa rau mỗi năm, gia đình K’Wét đạt tổng thu nhập phải tới hàng trăm triệu đồng trên mấy ha đất của mình. K’Wét bảo không có bí quyết gì gọi là “cao siêu” cả. Dám bỏ vốn đầu tư, chịu khó tiếp thu khoa học kỷ thuật và phân bón, sử dụng đúng loại thuốc trừ sâu, giống mới…trên mỗi lứa rau thì cầm chắc năng suất, chất lượng rau luôn đạt ở mức cao hơn., tự khắc thu hút thương lái tăng khả năng cạnh tranh nâng giá mua, đến tận đầu bờ đồng rau để bao tiêu sản phẩm thu hoạch. 
K’Wét mời chúng tôi vào căn nhà xây, nền gạch men hoa mát lạnh của gia đình. Tiện nghi trong nhà khá nhiều và sang trọng. Bộ ghế sa lon nệm cao su ngồi thật thoải mái. Các loại vật dụng “mô đen” trang trí nội thất như ti vi màn hình phẳng, kệ tủ kính đồ sộ sáng loáng, máy điện thoại bàn bên cạnh chiếc điện thoại di động mang theo bên mình ra vườn, xe máy wave, dream…Ở khoảng không gian bên kia phòng khách là chiếc đàn piano mới, dàn máy vi tính loại mới nhất... “Gia đình tôi cứ sắm các loại hàng còn dán tem trong thùng, có bảo hành cho chắc ăn !”-K’Wét giới thiệu những vật dụng vừa kể và nói. Còn căn nhà xây này “tân gia” khi nào ? K’Wét kể lại nhà được khánh thành vào năm 2000 khi vừa chi đủ số tiền lợi nhuận trồng rau trong năm. Tổng kinh phí hơn 100 triệu đồng.
Cuộc sống ngày một khắm khá, gia đình K’Wét, năm nay bước sang tuổi 63, có người con gái đầu tiên của buôn làng M’Răng đang đi học cao học y khoa.

Đua nhau xây nhà to

Những gia đình khác trong làng đang “đua” theo tấm gương làm giàu của già làng K’Wét. Đó là những nông gia từ 40 tuổi đến 50 tuổi như K’Đúp, K’Đíp, K’Nôm… mỗi hộ đang sản xuất diện tích rau thương phẩm từ hai, ba ha hàng năm. Nhờ rau tốt, lên giá, năm ngoái họ đều xây nhà khá to đẹp, dạng nhà biệt thự, giá trị xây lắp mỗi căn nhà từ 200 triệu đồng đến 300 triệu đồng. 
Theo ông Huỳnh Văn Quang, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Lạc Lâm, buôn làng M’Răng (thôn M’Răng) hàng năm đạt tổng sản lượng rau thương phẩm từ 10 ngàn đến 11 ngàn tấn; chiếm ½ tổng sản lượng rau toàn xã. Là thôn duy nhất của 10 thôn trong xã Lạc Lâm có 100% đồng bào dân tộc thiểu số K’Ho. Hiện thống kê thôn M’Răng có tất cả gần 90 hộ dân đang canh tác trên gần 170 ha đất trồng rau ngắn ngày, từ 2 vụ đến 4 vụ mỗi năm. Năm rồi, bên cạnh các loại rau quen thuộc, người dân M’Răng đã đột phá trồng khoảng 50 ha cây củ năng đạt hiệu quả khá cao. Củ năng trồng 6 tháng thu hoạch, đạt năng suất 4 tấn đến 4,5 tấn mỗi sào. Gặp thời điểm được giá 1.500 đồng/kg, thương lái lại chen nhau xuống tận thu mua khá nhanh, nên nông dân đạt lãi khá lớn.  
Buôn làng M’Răng từ lâu đã vượt ra nghèo đói. Năm mới 2007, chắc chắc số hộ giàu của buôn làng lại nhiều thêm. Điện lưới, nước sinh hoạt tự chảy đã “phủ kín” đến từng gia đình. Tỉ lệ nhà xây kiên cố cấp 2, cấp 3 và cấp 4 phát triển lên đến hơn 50%. Còn lại là nhà gỗ ván chắc chắn. Không còn nhà tranh vách nứa tạm bợ nữa. Đường sá, các công trình thủy lợi, công trình phúc lợi công cộng khác…được nhà nước xây dựng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, đáp ứng yêu cầu của một buôn làng văn minh, thông suốt giao lưu với các thị trấn ở huyện Đơn Dương. Khi nguồn vốn của nhà nước và nội lực của người K’Ho được phát huy hiệu quả, đã cộng hưởng tạo nên sự thịnh vượng mới của buôn làng M’Răng. /.
Tháng 01/2007