VĂN VIỆT
Làng nghề Đồng Kỵ, tỉnh Bắc Ninh sản
xuất gỗ mỹ nghệ cao cấp nổi tiếng từ lâu ở thị trường trong và ngoài nước. Hàng
trăm doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ cá thể làm nghề mộc Đồng Kỵ đã tăng tốc làm
giàu từng ngày; nhà lầu, xe hơi đắt tiền đang ngày càng phổ biến trong mỗi gia
đình người chủ và người thợ. Ở thành phố du lịch Đà Lạt hai năm qua, doanh
nghiệp Tiền Tài đã tổ chức dạy “nghề Đồng Kỵ” với những thành công bước đầu.
Trên
diện tích một ngàn mét vuông tại số 37A, đường Hùng Vương, Đà Lạt, doanh nghiệp
Tiền Tài bắt đầu xây dựng xưởng sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ cao cấp theo kỹ thuật
của làng nghề Đồng Kỵ vào tháng 6/2007. Không kể giá trị tiền mua đất, doanh
nghiệp đầu tư cả chục tỷ đồng để mua thiết bị máy móc sản xuất nhập mới từ nước
ngoài, chủ yếu từ Đài Loan. Bên cạnh đó là nguồn vốn lưu động để mua phương
tiện vận chuyển; mở cửa hàng bán sản phẩm; mua nguyên liệu gỗ nhóm một các loại
như cẩm lại, mun, trắc, gụ…luân chuyển hàng tháng trên dưới 20 tỷ đồng. Sau một
thời gian tìm hiểu, doanh nghiệp đã gọi mời 20 người thợ lành nghề từ làng Đồng
Kỵ về Đà Lạt vừa sản xuất vừa dạy nghề
cho lao động địa phương với mức lương thỏa đáng; bố trí nơi ăn chốn ở tại chỗ.
Các tổ sản xuất chính nhanh chóng được hình thành như tổ thợ đục, tổ thợ ngang
( lắp ráp), tổ thợ sơn…Tuổi đời của người “thợ giảng viên” từ 25 tuổi đến 37
tuổi, nhưng tuổi nghề mỗi người hơn mười năm trở lên.
Bước
vào việc dạy nghề, doanh nghiệp Tiền Tài chỉ tiếp nhận ưu tiên tập trung những
lao động có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, lao động là người khiếm thính đang cư
trú tại Đà Lạt nói riêng và địa bàn Lâm Đồng nói chung. Độ tuổi lao động vào
học nghề chủ yếu là mười tám, đôi mươi. Doanh nghiệp không chỉ hoàn toàn miễn
phí học phí mà còn được miễn phí cả tiền ăn, ở, đi lại hàng ngày. Đầu tiên tập
hợp được 25 học viên từ Trường Khiếm thính Đà Lạt, doanh nghiệp Tiền Tài chính
thức mở lớp học. Thời gian học học nghề ở xưởng mộc là hai buổi đối với ngày
nghỉ trong tuần; và một buổi sau những giờ học văn hóa ở trường. Doanh nghiệp
tổ chức xe đưa đón đi - về. Các phần dạy và học nghề chính gồm thiết kế mẫu mã;
kỹ thuật chạm trổ trên gỗ; kỹ thuật sơn bóng…Từng giờ phút dạy và học của thầy
và thợ đều xác định từ đầu ở sự kiên nhẫn để vượt qua nhiều khó khăn, bỡ ngỡ
với môi trường công việc mới.
Ông
Đỗ Xuân Tiền, chủ doanh nghiệp Tiền Tài nói rằng người khiếm thính gặp bất hạnh
là không nghe và không nói được. Nhưng được học chữ ở trường, biết đọc, biết
viết; được giáo dục, định hướng về giá trị của lao động nên việc truyền đạt
nghề ngoài việc ra bằng hiệu đôi tay còn có thể viết ra trên giấy. Đặc biệt
thời gian càng về sau, người khiếm thính học nghề đã thể hiện rõ sự chăm chỉ
vượt khó; tiếp thu tiến bộ trông thấy rõ. Trong số 25 thanh niên khiếm thính
học nghề trong 6 tháng đầu đều đạt yêu cầu; mỗi người được hưởng lương theo sản
phẩm hàng tháng. Đến
hết năm học đầu tiên, 25 thanh niên khiếm thính đã nâng cao được tay nghề, nổi bật có 4
thanh niên khiếm thính học nghề khá xuất; đã trở thành người thợ chính thức của
doanh nghiệp Tiền Tài với mức lương nhiều triệu đồng một tháng.
Với
sự năng động của mình, doanh nghiệp Tiền Tài đã ký được những hợp đồng xuất khẩu
dài hạn đồ gỗ mỹ nghệ cao cấp sang Trung Quốc, Đài Loan; các nước khu vực Đông
Nam Á; và đang chào hàng ở thị trường châu Au. Ở thị trường trong nước, doanh
nghiệp đã và đang phát triển mạng lưới phân phối sản phẩm tại hai siêu thị đồ
gỗ cao cấp của mình tại Nha Trang và Bình Dương. Tại Đà Lạt có siêu thị gỗ cao
cấp trên đường 3 Tháng 2. Hàng trăm dòng sản phẩm mỹ nghệ khác nhau (theo dạng
đồ cổ Trung Quốc và Việt Nam ) của doanh nghiệp Tiền Tài, Đà Lạt sản xuất theo
đơn đặt hàng và trưng bày bán có giá thấp hơn sản phẩm sản xuất tại làng nghề
Đồng Kỵ, Bắc Ninh từ 20% trở lên. Bởi so với Đồng Kỵ, Bắc Ninh với cùng loại
sản phẩm, chất lượng và mỹ thuật như nhau, nhưng sản xuất tại vùng cao nguyên
Đà Lạt có giá nguyên liệu gỗ rẻ hơn, không mất phí vận chuyển.
Hiện
nay doanh nghiệp Tiền Tài đang tiếp tục tuyển dụng dạy “nghề Đồng Kỵ” miễn phí
cho trên dưới 30 lao động địa phương. Vẫn ưu tiên tiếp nhận trước hết là lao
động khiếm thính, lao động có hoàn cảnh nghèo khổ, không nơi nương tựa. Mong
muốn của doanh nghiệp Tiền Tài trong năm tới là dạy “nghề Đồng Kỵ” và tiếp nhận
vào làm việc được 100 lao động là người bất hạnh ở địa phương; xây dựng xưởng
sản xuất đồ gỗ mộc mới trên diện tích hơn 01 ha tại xã Xuân Thọ, Đà Lạt. “Mình
xuất thân từ một người thợ mộc ở làng nghề Đồng Kỵ xây dựng được doanh nghiệp
Tiền Tài như ngày hôm nay. Từ nghèo khó đi lên nên mình rất thấu hiểu và đồng
cảm với những lao động có hoàn cảnh không may ở Đà Lạt, Lâm Đồng; bởi đối tượng
này luôn khó có cơ hội tự lập thân bằng một nghề nghiệp ổn định. ”- chủ doanh
nghiệp Tiền Tài, Đỗ Xuân Tiền bộc bạch./.
Tháng 10/2008
